________________
૫૪૪
ભારતીય અરમિતા
ઈસ્વીસન ૧૯૬૫. સપ્ટેમ્બર મહિનો પાકીસ્તાની આક- ભારતીય પાયલટએ ભારે હિંમત ને દિલેરીથી કામ કર્યું. એમાં મણથી ભારતીય વાયુસેનાની ફરીથી પરીક્ષા થઈ. હજી ભારતે કઈ પ્રકારની ઉણપ દેખાઈ નહિં. પીસ્તાલીસ સ્કવોડ્રન પૂરાં કર્યા ન હતાં છતાં એને ઘણું જાણવા શીખવાની તક મળી. ભારતીય વાયુ સેના માટે એ પહેલી જ ખરે
ઈસવીસન ૧૯૫૩ના ડીસેમ્બરની સોળમી તારીખ. સ્કવોડ્રન ખરી લડાઈ હતી એમાં એને પોતાની સાચી શક્તિ અને ક્ષમતાનું
લીડર એસ. પી. ત્યાગીના વાયુરૌનિક જીવનને એક ધન્ય દિવસ. ભાન થયું આ યુદ્ધમાં ભારતીય બનેટની ક્ષમતાનું ભાન થયું એ છે
વાયુસેનામાં ભરતી થયે પૂરા આઠ મહિના પણ થયા નહોતા. અમેરિકાના સુપર સોનિક એફ ૧૦૦ તથા બ્રિટનનું અતિ આધુનિક
હારવર્ડમાં સેલેફલાઈટ' કરવા કમાન્ડરે હુકમ આપ્યું. ત્યાગીએ
સવા બે કલાક સોલો ફલાઈટ કરી. નીચે ઊતરતાં જ ખબર મળી ને ક્ષમતાવાન જે લિસ કરતાં પણ સારું કામ આપ્યું. ભારતીય પાયલટેએ સાહસ દાખવ્યું અને ભારતીય વાયુસેનામાં ઉમંગની
પિતાજી ગયા દશ વર્ષથી ત્યાગીના પિતાજી લકવાથી પીડાતા હતા. નવી લહર આવી.
ઈસ્વીસન ૧૯૫૪. જુલાઈની સત્તરમી તારીખ ત્યાગીને પાયલટ
એફીસરનું કમીશન આપવામાં આવ્યું. એર માર્શલ એસ મુકજીએ આ વખતે શ્રી અર્જુનસિંહ વાયુસેનાધ્યક્ષ હતા. તારીખ ,
વીંઝ’ પીન કરી. આજ એનો સહપાઠી જીગરી દોસ્ત રામ હયાત ૧ ઓગષ્ટ ૧૯૬૪ થી એમની એ સ્થાને નિમણુંક થઈ હતી.
નહોતો. “રૂમકમેનિયન” બકલ પણ નહોતો. ફલાઈગે અફસર ઈસ્વીસન ૧૯૬૫ના માર્ચ-એપ્રિલમાં પાકિસ્તાને કરછના રણમાં
ભટ્ટાચાર્યું પણ વિદાય લીધી છે. ખરેખર, વિમાનની જીંદગી થોડી ઘણી લડાઈ કરી. ત્યારે ભારતીય તે યારી બરાબર ન હોતી
જોખમી છે. દરેક ઉડાણ એક નવી જીંદગી છે. છતાં જ્યારે ત્યાગી પરંતુ તારીખ ૧ ઓગસ્ટ ૧૯૬પમાં જયારે જમ્મુ કાશ્મીરમાં
ને “હારવર્ડ વેમ્પાયરને “તૂફાની'માં ઉડવાનું થયું ત્યારે એના ઘુસણખોરી કરવા માંડી. જયારે એમના બદઈરાદાની ખબર પડી
ઉત્સાહને પાર રહ્યો નહિ. “તૂફાની'ની ઓગણીસમી સ્કોડૂનને એ ત્યારે વાયુ સેનાના હેલીકોપ્ટરોએ બોમ્બ તથા મશીનગનોથી મારો
ફાઉન્ડર મેમ્બર’ બન્યો. એક સપ્તાહ પછી એમને ઈન્સ્ટ્રકટર બનાચલાવે. પછી ભારતીય વાયુસેનાએ હાજી પીર લેવામાં મદદ કરી.
વવામાં આવ્યા. પ્રથમ બેઝિક ટ્રેઈનર) પ્રેન્ટિસ, પછી હારવર્ડ તારીખ પહેલી સપ્ટેમ્બરે જયારે પાકિસ્તાને છ બ વિસ્તાર પર આક્રમણ
(એડવાન્સ ટ્રેઈનર) પછી પફાયર (લડાયક વિમાન) પછી વેંપાકર્યું અને જમ્મુ કાશ્મીર માગ કાપી નાખવા ઈરાદો
યર ને છેલ્લે ‘તૂફાની” પ્રત્યેકની ગતિ એક એકથી વધારે. એટલે રાખ્યો ત્યારે ભારતીય વાયુસેનાનાં અઠ્ઠાવીસ એમ્પાયર્સ તથા મીસ્ટીયર્સ પઠાણકોટમાં હતાં. તેમને
તૂફાની'ને ઇન્સ્ટ્રકટર બનતા ત્યાગીમાં જવાબદારી વધીઃ શક્તિ
આક્રમણ કરવા હુકમ આપવામાં આવ્યું. વખત થોડે હતો પરંતુ આ આક્રમણની
પણ આવી. એક અસર થઈ. પાકીસ્તાન બીજુ આક્રમણ કરવાનું હતું તે ઇસ્વીસન ૧૯૫૮. નવેમ્બર૧૯ વિમલા સાથે વિવાહ શાદી કરી શકયું નહિ. ભારતને અહિંસામાં વિશ્વાસ છે એટલે ભારત તો થઈ પણ મકાન ! ત્રણ ચાર અફસરે મળી એક મકાન રાખે. બોમ્બ વરસાવશે એવી કદાચ પાકિસ્તાનને કલ્પના પણ નહિ હોય જાયન્ટ ફેમીલી' તરીકે રહે ત્યાગીને જાયન્ટ ફેમીલી’ માં એને પરન્તુ આમ આક્રમણ રોકવામાં ન આવ્યું હોત તો શું થાત એ સહપાઠી રામધીર અને તેના નાનાભાઈ પણ હતા. એક ચકકર કહેવું મુશ્કેલ છે પરંતુ એક વાત નક્કી છે. પાકીસ્તાન ફેજ સામે લગાવતાં રામધીરનું વિમાન તૂટી પડયું એનું અવસાન થયું ત્યારે ભારતીયોને રોપ હતો. એક બે દિવસ ડર પણ રહ્યો હતો પરંતુ જાયન્ટ ફેમીલી’ માં કેટ કેટલાં આસું વહ્યાં હતાં ! રામધીરે જે ટ્રેલર કીલરે જબરે પહેલું સેબજેટ તોડી પાડયું ત્યારે એ ડર દૂર ભૂલ કરી એ એના ભાઈએ ન કરી અને એક કુશળ વિમાન થઈ ગયું. નિશ્ચય બુલંદ થયો. લાહોર ને ગુજરાનવાલા પર આડ- ચાલક બની ગયે. મણ કરવાનો નિર્ણય લીધે. તારીખ છ સપ્ટેમ્બરે ભારતીય વાયુસેનાને ખરેખરો હુમલો શરૂ થયું તે વખતે હુમલો કરવા
એક એડનવાળા વિમાનમાં ૨૫૦૦ કલાક ઉડી ત્યાગીએ ભારતીય વાયુસેના પાસે મીસ્ટીયર્સ, હટર, જેનેટ વિમાનો હતાં.
એકસેલેન્ટ’ રિમાર્ક મેળવી. એ પ્રોત્સાહિત ચો. વધારે જોખમ ઈછોગીલ પાસે પહેલે હમલે ગાડીઓ, ટકે ને પાથલથી કરો વહારવા ઈછી વધી . અને એનજીનવાળો વિમાન આવી જવાથી એક બે બીજા સેબજેટ તોડી પા યાં. એટલે ભારતીય વાયુસેનાનું
- જોખમ ઘટયું છે. ત્રીસ હજાર ફુટ ઉંચાઈ પર ઉડાય છે.
જ મેરલ ” ઓર વધી ગયું. સેબર ને સ્ટાર ફાઈટર ઘણા ઉંચા ઈવીસન ૧૯૬૫. બારમી સપ્ટેમ્બર ચાર ચાર દિવસથી ત્યાગી પ્રકારનાં વિમાન છે. પાકીસ્તાન પાસે એની સંખ્યા પણ ઠીક ઠીક જોધપુરમાં હતા. એક ક્ષણ પણ ઉંધા નતા મહા-સીગરેટ હતી ને તૈયારી પણ સારી હતી. પરંતુ ભારતીય વાયુસેના સમયસર સિવાય કાંઈ મળ્યું નહોતું. ત્યાં સાયરન વાગ્યું. દશમી વાર ખેતી ગઈ ને હિંમતથી આક્રમણની જવાબ વાળ્યો. પશ્ચિમ પાકી- વેમ્પાયર સ્કોડૂનનું સુકાન જાળવતો. ત્યાગી ઉડે પાક ભારત સ્તાનના ચકલાલ, કેવટ ને સરધા સુધી ભારતીય વિમાનેએ યુદ્ધમાં ત્યાગીને કેટલીયેવાર સરહદ પર જવું પડયું. હિંમત ને રાતદિન ચકકર લગાવ્યું રાખ્યાં. પાકીસ્તાનનાં અઠયાવીસ વિમાન દિલેરીથી કામ થતું. એક વાર ચકકર લગાવતાં દુશ્મનોએ એમના તોડી પાડવામાં આવ્યાં. ભારતે ત્રણ વિમાન ગુમાવ્યા. પરંતુ વિમાન પર ગોળીબાર કર્યો. પણ હીંમત રાખી ઘાયલ લેખન જો ભારતીયે ગભરાઈ ગયા હોત તો ભારે નુકશાન થાત. પરન્તુ લઈ પોતાના મથક પર પાછા ફર્યા હતા.
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org