________________
૫૪૦
ભારતીય અસ્મિતા
ભારતીય જલસેનાને પણ પોતાની શક્તિ દાખવવાનો મોકો કાર્યમાં પનડુબ્બીઓએ એક ખાસ ભૂમિકા ભજવવાની હોય છે. મળયો હતો. છેલ્લા પાંચ વર્ષથી ભારતીય જલસેના સામુદ્રિક એ શત્રુની આક્રમક પ્રવૃત્તિઓ નિષ્ફળ બનાવવાની રહે છે. જરૂર સીમાઓની ઘણી સારી રીતે સુરક્ષા કરે છે. દરેક પ્રકારના ખતરાને પડે તો શત્રુ પર સુરક્ષામક આક્રમણ પણ કરવું પડે છે. જલસેસામનો કરવા એ સંપૂર્ણ સમર્થ છે.
નાનું વાયુરક્ષા અંગ પણ એટલું જ આવશ્યક છે. કોઈપણ યુદ્ધનો આરંભ થતા પહેલાં ઘણા સમય અગાઉથી જલમાર્ગોથી શત્રનાં જહાજો પર હુમલા કરવામાં ઘણે સમય જલસેનાને તૈયાર કરવી પડે છે. એટલે જલસેનાનું મહત્વનું કાર્ય વીતે છે. કોઈવાર નિશાન પણ ચૂકી જવાય છે. આ પરિસ્થિતિમાં શાન્તિ સમયમાં જ થાય છે શાન્તિના સમયમાં બંદરો, કિનારાનાં વાયુરક્ષા અંગથી જલસેનાની આક્રમક શકિત સાથે સુરક્ષા ની દઢતા સ્થળો અને ટાપુઓનું નિરીક્ષણ કરવું પડે છે. બંદરોના નિર્માણ પણ વધે છે. ભારતની સામુદ્રિક સીમા એ આશરે પાંત્રીસ માઈલ મા ઉદ્ધાર કરવાનું હોય છે. વિશેષમાં અવર જવર કરતાં સામુ- લાંબી છે એટલે તેની સંભાળ રાખવા અને શત્રુઓની રહસ્યમય દિક વ્યાપારી જહાજોનું સંરક્ષણ કરવું પડે છે.
ઘુસણખોરી અટકાવવા ભારતીય જલસેનાને એક જન બદ્ધ કાર્ય જલસેનાને ગુપ્તચર વિભાગ શાન્તિકાળમાં સૌથી વધારે સક્રિય ક્રમ હાથ ધરવો પડે છે. કોસ્ટલ પેટ્રોલીંગ યા શેર પેટ્રોલીંગ રહે છે. આકરિમક આમણ વખતે સંરક્ષણ તેયારીની ઉણપ ન રહે દાંરા સશસ્ત્ર નૌકાએ કિનારે કિનારે ચાલુ ફરતી જ રહે છે. ગુજરાત
એ જોવાનું તેનું કાર્ય છે. જલ સૈનિક ગુપ્તચરને અધ્યયન ને પાકીસ્તાન સમુદ્રી સીમાઓના સંરક્ષણની મહત્વની કામગીરી આ વિશ્લેષણ કરવું પડે છે. પડોશી રાષ્ટ્રોનાં બંદર પર કે કે નૌકાઓ બજાવે છે. દ્વારકાં ને ઓખા પરના પાકીસ્તાની આકમણ માલ આયાત નિકાશ થાય છે એનું ધ્યાન રાખવાનું હોય છે. પછી આ બાબતે વધારે મહત્વની બની છે. કઈ સ્થળે તેલ ને પેટ્રોલ વધારે એકઠું કરવામાં આવતું હોય આ સંરક્ષણ માટે “કેસ્ટલ બેટરીઝ' એક બીજું સાધન છે. અથવા સશ બ નૌકાઓની સંખ્યા વધારાતી હોય તો એ રાષ્ટ્ર એ જલસેનાનું જ મૂળ તો અંગ છે. પરંતુ આટલરી સ્વાતંત્ર કઈ સશસ્ત્ર સંઘર્ષની તૈયારી કરી રહ્યું છે. એમ સમજાય છે. પ્રાપ્તિ પછી યુનિટ ની એને અલગ પાડી જલસેનાને સોંપવામાં આવી બાતમી તુરત પ્રતિરક્ષા મંત્રાલયમાં પહોંચતી કરવાની હોય આવ્યું છે. ઈવીસન ૧૯૬૫ પછી મઝગાંવ ડાકમાં જહાજ મરછે. એટલે તુરત જ સાવધાનીની તાકીદ આપી દેવામાં આવે છે મત નું કામ થાય છે. પૂર્વ કિનારે પણ એવું ડોકયાર્ડ ઉભું સામુદ્રિક સુરક્ષા વષેની તૈયારી ને લાંબા સમય જલમાર્ગો પર ચતી કરવાની તૈયારીઓ ચાલે છે. હીલચાલથી સુદઢ બને છે.
ભારતીય નૌ સેના પનડુબ્બીઓથી સજ્જ છે. આધુનિક યુધ્ધ સામુદ્રિક સુરક્ષાની વિધ વિધ ભુજાઓ છે તેમાં સર્વેક્ષણ નૌકાઓની સંખ્યા પણ ઠીક ઠીક છે મઝગાંવ ડેકમાં છ ક્રીગેટ જહાજ અતિ મહત્વપૂર્ણ છે. આંતર રાષ્ટ્રીય વ્યાપાર સારી રીતે બંધાઈ રહી છે. “નીલગિરિ' ને હમગિરિ' તો તયાર થઈ પણ ચાલે અને સ્વરાષ્ટ્રીય વાણિજ્ય જહાજોની સારી દેખરેખ રખાય ગઈ છે. વર્તમાન જવાબદારીઓ ઉપાડવા ભારતીય નૌ સેના પૂર્ણ એ જોવાનું કર્તવ્ય ફ્રિગેટ અને વિધ્વંસક જહાજોનું છે સંરક્ષણ રીતે કુશળ છે ને સમય સાથે ઉન્નતિ સાધી રહી છે.
With Best Compliments From
R. SAVAILAL & CO;
39, Sindhi LANE,
BOMBAY-4
Specialist in Brisht Bars - Importors & Manufactarers
Sister-Concern Metalloys Corporation Perfect Bright Steel Industreis
Ever Bright Steel Industries
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org