Page Text
________________
૫૩૮
ભારતીય અસ્મિતા
શકિત વિશ્વ સમક્ષ પ્રત્યક્ષ થઈ છે. એની રિકલ સુરત પણ આજે લંબાઈ પર અવલખે છે. આ પ્રમાણે પેરીસ્કોપ પનડુબ્બીની સાવ બદલાઈ ગઈ છે, પાણીની અંદર ચાલતી સાધારણ નૌકાને આંખની ગરજ સારે છે. બદલે હવે એ આધુનિક શકિત સંપન્ન પનડુબ્બી બની ગઈ છે. આજે પનડુબ્બી અનિશ્ચિતકાલ સુધી પાણીમાં ખેલી રહી શકે છે. જ્યારે પનડુબ્બી પાણીને ઉંડાણમાં ગતિ કરી રહી હોય છે બળતણુની પણ ચિન્તા કરવી ન પડે એવા તમામ પ્રકારના સુધારા
ત્યારે એને રસ્તો અવાજના તરંગના આધાર પર નક્કી કરવો એમાં કરવામાં આવ્યા છે. પરંપરાગત પનડુબ્બીઓમાં પણ ઘણા
પડે છે. આવી પનડુબ્બીઓ સાથે જલનોકાઓ પણ હોય છે. સુધારા વધારા થયા છે. બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછી હથિયાર મશીને
એનાથી જહાજોમાં ગોઠવેલાં પાણી કાપવાનાં યંત્રોનો અવાજ , વગેરેમાં થયેલા વિકાસને પણ એને લાભ મળે છે.
તથા સમુદ્રની બીજી હિલચાલેને અવાજ સંભળાય છે. તેની સાથે જ તીવ્ર શકિતશાળી સ્વર કિરણે ફેંકી પ્રતિધ્વનિ સિદ્ધાંતના
આધારે દૂર રહેલાં જહાજોની ઉપિથતિની માહિતી મેળવી શકાય છે. પનડુબ્બીને પાણીની અંદર રહીને જ પોતાની કામગીરી બજાવવાની હોય છે એટલે કોઈપણ સંજોગોમાં એમાં પાણી પ્રવેશ આધુનિક પરંપરાગત પનડુબીઓ સપાટી પર ડીઝલથી ચાલે કરવા પામે નહિ એવી વ્યવસ્થા કરવી આવશ્યક છે. કોઈપણ છે. પાણીમાં વિજળીની મેટરની શકિતથી ગતિમાં આવે છે. આ કારણસર પનડુબ્બીમાં પાણી ભરાવાને પ્રસંગ આવે તો એને મોટર ચલાવવા બેટરીઓ દ્વારા શકિતસંચય કરવા માં આવે છે. આ ડુબી જતાં વાર લાગતી નથી. વળી પાણીનું દબાણ સહન કરવાની બેટરીઓ જહાજોમાંના ડીઝલ જનરેટરો દ્વારા ચાર્જ કરવામાં આવે પણ એમાં શકિત દેવી જરૂરી છે. એક તો એને જલસમૂહના છે. આ કામ જ્યારે પાણીની સપાટી પર પનડુબી હોય ત્યારે ઘણા ઉંડાણમાં કામ કરવાનું હોય છે. વળી એના પર આક્રમણ જ થાય છે. થાય અને સમુદ્ર ગર્ભમાં ધડાકે થાય ત્યારે પણ મજબૂત દબાણને એ બરદાસ્ત કરી શકે. આથીજ પનડુબ્બી આકાર એક લાંબી
પનડુબ્બીઓમાં “સ્નારકલ ' નો આવિષ્કાર ાતિકારી લેખાય સીગાર જેવો રાખવામાં આવ્યો છે.
છે. આવો આવિષ્કાર ડચ લેકેએ પ્રથમ કર્યો હતો. પરંતુ એને
ઉપગ પહેલા વિશ્વયુદ્ધમાં જર્મને એ પહેલી જ વાર પોતાની તેથી બેહદ દબાણ સહન કરવાની અને શક્તિ પ્રાપ્ત થાય છે. અને
“યુટ' માં કર્યો. અંગ્રેજો એને “સ્નાટ' કહે છે. અમેરિકાને
એને “રનારકલ' નામે ઓળખે છે. બાકી મૂળમાં તો એ મુખ્યત્વે અંદર પાણી ઘુસવાનો સંભવ જ રહેતો નથી. પાણીના દબાણ સહન કરવાની એનામાં જેટલી શક્તિ હોય તેટલા ઉં. પાણીમાં
શ્વાસ લેવાની એક નળી જ્યારે પનડુબ્બી પેરીસ્કેપીય ઉંડાઈમાં એ ઉતરી શકે છે. પનડુબીના વચ્ચે ઉપર આવેલા ભાગમાં યંત્રો
હોય એ વખતે પાણીની સપાટી ઉપર ઉંચી કરવામાં આવે છે. ગોઠવવામાં આવ્યા છે. તેથી પનડુબ્બીને પાણીની સપાટી પર
નાટ” ની મદદથી ડીઝલ એન ચલાવવા સપાટી પરથી હવા
લેવામાં આવે છે. આથી બેટરીઓની વિદ્યુતશક્તિને બચાવ થાય છે. નિયંત્રિત કરવામાં સહાય મળે છે.
એટલું જ નહિ પણ પનડુબ્બી પાણીમાં ડૂબેલી ને ડૂબેલી જ રહે છે.
પનડુબ્બીનું મુખ્ય કામ ગોથ મારવાનું છે. પાણીમાં અદ્રશ્ય કોઈ પણ સામુદ્રિક સીમાઓ વાળા દેશને પિતાના દેશના થઈ એ પોતાનું કામ સિદ્ધ કરે છે. એટલા માટે એને પાણીમાં વ્યાપાર માટે સામુદ્રિક અવરજવર પર બહુજ આધાર રાખવો પડે તરતા રહેવાની ક્ષમતાને શુન્ય બનાવી દેવી પડે. અર્થાત ડૂબક છે. એવા દેશને પિતાના જલમાની રક્ષા માટે સંપૂર્ણ ધ્યાન કિતીને પાણીની અંદર લઈ જતી હોય તો એને પાણીથી વધારે આપવું પડે છે. પનડુબી આવાં વ્યાપારી જહાજો માટે ખૂબજ વજનદાર બનાવવી પડે. એને માટે પનડુબ્બીની બંને બાજુએ ખતરનાક છે આવી પનડુબ્બીઓ સામે એવી જ પનડુબીઓ દિવાલોમાં સમતલ બનાવનાર જલભંડારો રાખવામાં આવે છે. યુદ્ધ આપી શકે છે. આપણી પનડુબ્બીઓની સહાયતાથી આપણું એ જલભંડારે ૫ ણીથી ભરી દેવા માં આવે છે. ગાય લગાવ- જહાજને દુશ્મનોની પનડુબ્બીઓથી બચાવી શકાય છે. આમ વાની ક્રિયામાં ગતિ લાવવા આ જલભંડારોમાં પાણી ભરવાની પનડુબ્બી બે કામ કરે છે. દેશના સમુદ્ર વિસ્તારને દુશ્મનની માત્રા હાઈપ્લેઈનની સહાયતા અને ગોથ લગાવવાના પનડુબીઓથી બચાવે છે. એટલું જ નહિ પણ દુમનના હુમલે સમયને નિયંત્રિત કરવામાં આવે છે. આ જળભંડારની સાથે કરનાર જહાજને ડુબાડી દે છે. સાથે બીજાં સમતુલનકારી ટેન્ક પણ હોય છે. પનડુબ્બીમાં એક ટોમીંગ ટેન્ક હોય છે. એ પનડુબ્બીમાં રાખેલા ખાદ્યપદાર્થો, દારૂ- તે ઉપરાંત પનડુબ્બીઓનું બીજું કામ સુરંગા બિછાવવાનું છે. ળેિ, બળતણું વગેરે માટે વપરાય છે. સાથે સાથે પનડુબીના ગમ નું નિક પરિક્ષણ યા અભિયાનના કાયન્વયન કરવાનું છે. વજનને પણ એ નિયંત્રિત કરે છે. પીવાના પાણીનું પણ એક દુશ્મન દેશમાં રહેલી સંસ્થાઓને યુદ્ધસામગ્રી પહેંચાડવાનું કાર્ય ટેન્ક હોય છે. સેનીટરી ટેક પણ હોય છે. પનડુબ્બીઓમાં એક પણ પનડુબીઓનું જ છે. આ બધાં કામ પાણીની અંદર છૂપાઈ પેરીસ્કોપ ગોઠવેલુ હોય છે. એ દારા એક નિશ્ચિત ઉંડાઈનું રહી પનડુબ્બીઓ પાર પાડે છે. અચાનક છાપ મારવાની યોજનાને સપાટીનું દૃશ્ય દષ્ટિગોચર થાય છે. આ નિશ્ચિત ઉંડાણ પેરીસ્કેપની પણ એથી મોટો ટેકે મળે છે. દુશ્મન પર ઠીક ઠીક દબાણ લાવી
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005144 |
| Book Title | Bharatiya Asmita Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Yogesh Advertising Service Bhavnagar |
| Publication Year | 1972 |
| Total Pages | 1228 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 104 MB |