________________
સ્મૃતિગ્રંથ
૧૧૨૩
એમને ધાર્મિક ક્રિયાકાંડમાં ઘણીજ ઉંડી શ્રદ્ધા હતી. અને દર વરસે મુંગા આશિર્વાદ લેવાનું પણ ચૂકયા નથી. ધર્મ–ભકિત દ્વારા કોઈને કોઈ ધાર્મિક પ્રસંગ ઉજવતા. ભાવનગરમાં એમણે સમાજના ઉત્કર્ષ માટે બનતું બધું જ કરી છૂટયા છે. આવા રત્નો અગાઉ એક મહાન સહસ્ત્રચંડી યજ્ઞ પણ કરાવેલ હતા. માટે ગુર્જર ભૂમિ ગૌરવ લે છે. વિધાદાન તથા ગુપ્તદાનમાં જ એ બહુશ. માનતા હતા આથી એમણે અનેક સંસ્થાઓને નામ વિના દાન આપ્યા કર્યા છે. છેલ્લાં
શ્રી મમુભાઈ મરચન્ટ સત્તાવીસ વર્ષથી એ બંને આંખે અંધ હતા, છતાંયે તેને ઈશ્વરની એક લીલા સમજી પિતાના અંતરચક્ષુ વડે તેઓએ વેપાર વ્યવહાર ગુજરાતના ગૌરવશાળી ઉદ્યોગપતિઓમાં શ્રી મમુભાઈને પ્રથમ અને સામાજીક પ્રવૃત્તિઓ ચાલુ રાખી હતી. છેલ્લાં ત્રણેક વર્ષથી હરોળમાં મૂકી શકાય ઘણાજ નેક દિલ અને પરગજુ સ્વભાવના, સન્યસ્થ જીવન ગાળવા માટે અનાજને સમૂળગે ત્યાગ કરી કેવળ સામાજિક સેવાની ભાવનાથી રંગાયેલા શ્રી મમ્મુભાઈ ભાવનગરના પ્રવાહી લઈને જ ઈશ્વર સ્મરણ કરતાં કરતાં જીવન વ્યતિત કરતા વતની છે. ઈંગ્લેન્ડ, અમેરિકા અને અન્ય દેશમાં ઉચ્ચ કેળવણી હતા અને ત્યારથી જ તેમણે સૌ સ્વજને સાથે વ્યવહાર અને પ્રાપ્ત કરવાને સદભાગી બની શક્યા છે. બીજી પ્રત્તિઓ કરવાનું છોડી દીધું હતું. અને અવસાન પહેલાં એકવીસ દિવસથી પ્રવાહી પણ બંધ કરી ઈશ્વર સ્મરણ કરતા કરતા નાનપણથી વ્યાપારી ક્ષેત્રે કાંઈક કરી છૂટવાને મનસુબો સેવપિતાને દેહ છોડ્યો હતો.
નાર શ્રી મમુભાઈએ પિતાની તેજસ્વી બુદ્ધિ પ્રતિભાને લઈ સ્વબળે
આગળ વધ્યા. ભાવનગરમાં સોહિલરાજ ઈન્ડસ્ટ્રીઝનું સફળ સંચાભાવનગર સમાજના મંત્રી શ્રી જશુભાઈ મહેતાના એ પિતાશ્રી
લન કરી રહ્યાં છે. તેમની સામાજિક સેરાઓ પણ નોધવા જેવી હતા.
છે. રોટરી કલબના પ્રેસીડેન્ટ તરીકે, ભાવનગર મ્યુનિસિપાલીટીના શ્રી મનોરદાસ. ગોપાલજીભાઈ
મેમ્બર તરીકે ભાવનગર એઈલ મીલર્સ એસોસીએશનના પ્રમુખ
તરીકે ઝળકતી કારકીદી પસાર કરી છે. એક પ્રતિષ્ઠિત ઉદ્યોગપતિ દશાશ્રીમાળી જ્ઞાતિના પ્રતાપી પુરમાં શ્રી મનોરદાસ. ગોપાલજી તરીકે સમાજમાં તેમના ધણ ઉચ સ્થાને છે. ભાવનગરના શ્રીમં. એક જવલંત કારકીર્દિ ઉભી કરતા ગયાં. નિર્દભ, નિરાભિમાની, તેમાં તેની ગણના મોખરામાં થાય છે. તેમનું જીવન ધાર્મિક અતિત્યાગવૃત્તિવાળા અને સરળ સ્વભાવનો શ્રી. મનોરદાસભાઈ વાંચનથી અને ધમપાલનથી ઓતપ્રોત છે. દાન એ એમની પ્રિય ભાવનગર જીલ્લાના તળાજા ગામના વતની પ્રાથમિક કેળવણીના પ્રવૃત્તિ છે. કાબેલ અને કુનેહબાજ આ યુવાન ઉદ્યોગપતિએ પોતાના વિદ્યાક્ષેત્રમાં પ્રવેશતા જ અભ્યાસક્રમના મંગળાચરણથી તેમણે વેપાર અને ઉદ્યોગને ઉત્તરોત્તર ઉનક સાધીને પોતાના કુટુમ્બને બુદ્ધિચાતુર્ય બતાવવા માંડયું. ‘ઉગતા છોડનું પાંદડે પારખ્યું ” પણ ઉહ સા. ધર્મ અને સમાજસેવાના કામે એ જગપ્રસિદ્ધ કહેવત ને સાર્થક કરી બતાવવામાં તેમનું બાલ- વધારે પ્રમાણમાં તેઓ કરી શકે અને વધુયશનામી બને તેવી જીવન ચમત્કારથી ઝબકવા લાગ્યું પિતાની એ બુદ્ધિશકિતને ધંધા હાદિ, બેઠા. તરફ વાળી નાની વયમાં ધંધામાં ઘણે અનુભવ મેળવ્યું. મનુષ્યનું આત્મબળ કે સ્વાશ્રયશકિતને પ્રભાવ ગુપ્ત રહેતા જ નથી. શ્રી
સ્વ. માવજી હરિભાઈ પારેખ મનોરભાઈના કુટુંબે વરારમાં રાણું નાખી વ્યાપારની જમાવટ કરી અને બે પૈસા કમાયા તાલધ્વજગિરિના આ તેજસ્વી કુટુંબે સંપ- ચલાળાની પારેખ કુટુંબમાં જન્મેલા શ્રી માવજી હરિભાઈ પારેખ ત્તિને પણ સદુઉપગ કરી જાયે તળાજામાં જમનાદાસ ગેપાળજી વંશપરંપરાગત ભગવતપરાયણુતા પારણામાંથી પીધેલા હાઈ, યુવાના નામનું સેનેટોરિયમ બાંધી જરૂરીયાતવાળા મધ્યમવર્ગી કુટુંબના વસ્થાથી જ સન્યાસીઓ, જ્ઞાનિઓ, મહાત્માઓ સાથે તેમને આરિર્વાદ મેળવ્યા. વિરારની ગુજરાતી શાળામાં ઘણી મોટી રકમનું દાન સંપક વણતો ગયો. પિતાને માથે બહોળા પારેખ કુટુમ્બનો આપી કળી અને કટુ બને પાવન કર્યું તળાજાની ગોશાળામાં અને કુટુંબને રોટલો રળવાની જવાબદારી નાની ઉંમરથીજ આવી પડેલી. માટેની વાડીમાં સારી એવી મદદ કરી, તીર્થયાત્રાઓ અથે ઘણા ધાર્મિક સ્થળાનું કુટુંબીઓ સાથે પરિભ્રમણ કર્યું છે નાના મોટા અનેક ફંડ ફાળા
ગામડા ગામની કાપડની દુકાનની મર્યાદિત આમદાની હોવા એમાં આ કુટું બે સારું એવું દાન કર્યું છે.
છતા જીવનમાં પ્રમાણિકતા, સત્યપરાયણતા અને નીતિમત્તાને સ્વરાજ્યની લડાઈ વખતે શ્રી મનોરભાઈ રાષ્ટ્રભકિત તરફ સ થ
સંપૂર્ણ પણે વળગી રહ્યા જીવનયાત્રા સમતે લપ ચલાવતા હતા. ખેંચાયા બારડોલી સત્યાગ્રહમાં આગળ પડતો ભાગ લીધો હતો. કેગ્રેસના લાહોર અધિવેશનમાં ખાસ હાજર રહ્યાં હતા. આ સાહ
થોડું ભણેલા પણ ઝાઝું વ્યવહારીક પણું ગણેલા, એટલે સીક વીરે ધંધાની કમાણીમાંથી જ્ઞાતિ અને જનસમુહના હિત માટે
ગામની જનતાને વિશ્વાસ સંપાદન કરી શક્યા. પરિણામે કોઈ પણ વાપરી હતી.
બે પક્ષો વચ્ચેની ગેરસમજૂતી, ઝઘડે, કજીએ, તકરાર પતાવવાનું
તેમને માથે આવી પડતું, અને તેને ગ્ય ન્યાય આપી બને કયાંક ગુપ્ત દાનનું ઝરણું વહાવીને મૂક સેવા કરવાનું અને પક્ષની પ્રશંસા પ્રાપ્ત કરી શકતા.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org