Bharatiya Asmita Part 1

SR No.: 005144
Original Sutra Author: N/A
Author: Nandlal B Devluk
Publisher: Yogesh Advertising Service Bhavnagar
Publication Year: 1972
Total Pages: 1228
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 104 MB

Page 1031

સંગીત-કલાને ક્ષેત્રે ભારતીય નારી
શ્રી મતી કાન્તાદેવી છે. પાટડીયા
શ્રીમતિ અહલ્યાબાઈ
વડોદરામાં કલા-નૃત્ય પદ્ધતિના સભ્યપદે નિમણુંક થઈ અને સ્વ.
કલાપીના “ગ્રામ્યમાતા” ને ભરત નાટયમમાં રજુ કર્યું. શ્રીમતિ અહલ્યાબાઈને જન્મ કારવાડ જિલ્લાના બાડ ગામે
એના લગ્ન છે. સુકુમાર સાથે થયા. બને વડોદરામાં ૧૮૯૪માં થયો હતો. નાનપણથી જ સંગીત પ્રત્યે પ્રેમ હતો. પિતાના
અધ્યાપક છે. વતનમાં રહી સંગીત સાધના લીધી. તેઓ મીરાંબાઈ બાડકરના કાકી થતા. મીરાંબાઈએ અહલ્યાબાઈને તાલીમ આપી હતી. ૧૯- અચ્છન ભાઈ૫૫માં અહલ્યાબાઈ આ દુનિયામાંથી વિદાય થયા.
અછનબાઈ લખનૌની પ્રસિદ્ધ ગાયિકા હતી. દેખાવમાં સુંદર અમીરબાઈ કર્ણાટકી
હતી. આજની બનારસની સિદ્ધેશ્વરી પણ તેના વખાણ કરતા.
તેમની હુમરી ગાવાની લઢણ દીલચસ્પ હતી. હીઝ માસ્ટર્સ દ્વારા અમીરબાઈ કર્ણાટકીને જન્મ વિજપુરમાં ઈ. સ. ૧૯૧૮ માં તેની ધણી રેકર્ડ ઉતરી છે. ચ. મૂળવતન બીબગી એના ગળામાં સંગીતનું કામણ હતું. મારી આશા પારેખ (જાણીતા અભીનેત્રી)અમીરબાઈએ સૌ પ્રથમ “કિંમત” માં નાયિકાની ભૂમિકા ભજવી હતી અને ગીત સ્વકંઠે ગાયા અને આમ “કિસ્મત”, “ ભરત- ચિત્ર જગતમાં અભિનય ક્ષેત્રે “ગુજરાતનું ગૌરવ એવા મિલાપ”, “રામરાજ્ય”, “સિંદુર”, “શરણાઈ'', “દેવકન્યા” બિરૂદથી આ કલાકારને સરકારી એ તે અતિશયોકિત નહીં ગણાય. અને “ રાણકદેવી ” વિગેરેમાં સ્વકંઠે ગીત ગાયા. અમીરબાઈની સામાન્ય રીતે એવો અભિપ્રાય પ્રવર્તે છે કે, ગુજરાત એટલે વય ભાષા કન્નડ હતી. છતાં ગુજરાતી: મરાઠી, હિન્દી, તામિલ તેલુગુ વેપારીઓને પ્રદેશ, જેને રાજગાર ધંધા સિવાય અન્ય ક્ષેત્રો - કલા ભાષામાં ગીત ગાયા છે.
વગેરે સાથે કંઈજ પડી ન હોય. પરંતુ આ માન્યતા અહીં આ
બહેન ખેતી પાડે છે બાલ્યાવસ્થાથીજ નૃત્યની તાલીમ લઈ કુમારી બદ્રી કાચવાલા, વેણી–પારસના તંત્રી સાથે ૧૯૪૯ માં લગ્ન આશા પારેખે કલાક્ષેત્રે પ્રવીણતા મેળવી છે, એટલું જ નહીં પરંતુ ગ્રંથીથી જોડાયા.
નૃત્ય સાથે અભિનયક્ષેત્રે પણ સારું એવું સ્થાન પ્રાપ્ત કરેલ છે. સંગીત સાધના હજુ ચાલુ છે.
તેઓનું વતન મહુવા છે.
ફિમાલય ઈન્સ્ટીટયુટમાં અભિનયની તાલીમ લઈ સીનેસૃષ્ટિમાં અંજની બાઈ લેલેકર
સૌ પ્રથમ દિલ દે કે દેખે ” ચિત્રમાં મુખ્ય નાયિકા તરીકેની
ભૂમિકા ભજવી. ત્યારબાદ “ અખંડ સૌભાગ્યવતી” જેવાં ગુજરાતી અંજનીભાઈ લલેકરનો જન્મ ગોવામાં થયો હતો. અંજનીએ
અને બીજાં હિન્દી ચલચિત્રોમાં ભૂમિકા ભજવી પ્રગતિનાં તેમનાભાઈ યશવંતરાવ પાસેથી સંગીત તાલીમ લીધી હતી. છેલ્લા
શિખરો સર કરી રહ્યાં છે. અભિનય સાથે સામાજિક ક્ષેત્રોમાં પણ ૨૫ વર્ષથી મુંબઈ રેડિયો સ્ટેશન પરથી સુગમ સંગીત નિયમિત
રસ લેવાનું તેઓ ચૂકતાં નથી શ્રી મહુવા કેળવણી સહાયક સમાપસાર થાય છે. એમનું સુરીલું ગળું માનવી મનને મોહિત કરે છે.
જને રૂપિયા ૫૦૦૦/- ની ઉદાર સખાવત જાહેર કરી હતી. તદુપશ્રી. અંજલીદેવીહોરા
રાંત મહુવામાં સ્થપાનારી વિનયન (આર્ટસ) અને વિજ્ઞાન
(સાયન્સ) કોલેજ અંગે નિધિ એકત્ર કરવાની જરૂરિયાત ઉભી શ્રી. અંજલીદેવી હેરાને જન્મ ૧૧ સપ્ટેમ્બર ૧૯૨૮માં થયે. થાય ત્યારે સંપૂર્ણ સહકાર આપવાનું એમણે વચન આપેલ છે. જન્મથીજ બેબી અંજલીદેવીનું નામ મશહુર થઈ ગયું. એ રંગ આ ઉપરાંત નાણાવટી હોસ્પિટલ (વિલેપાલ') વગેરે અનેક સંસ્થામંચ ઉપર અનેક નૃત્યો કર્યા. અને એના નૃત્યથી થયેલી તમામ એમાં દાનને પ્રવાહ વહાળે છે. આવક રાહત ફાળામાં વપરાણી.
આઝમબાઈ– ૧૯૪૪માં મેટ્રીકની પરીક્ષા પસાર કરી અને તુરતજ નૃત્યની આઝમબાઇનું વતન કેલાપુર. જન્મ ૧૯૦૩માં થશે. નાનવધુ તાલીમ માટે મદ્રાસની કલા શાળામાં દાખલ થઈ અને ત્યાં ૬ પણથી જ સંગીત પ્રત્યે રૂચી હતી. અને તેણે અલાદિયાંખા સાહેબ વર્ષ તાલીમ લીધી ૨૦-૪-૪૭માં પદવીદાન પદવી લીધી. ૧૯૫૧માં પાસે તાલીમ લીધી.