Abhinav Hem Laghu Prakriya Part 03

SR No.: 005137
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Abhinav Shrut Prakashan
Publication Year: 1987
Total Pages: 310
Language: Sanskrit, Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Grammar
File Size: 20 MB

Page 145

१३०
अवदत् / अवित || वेत्ता १८ वेत्स्यते ||९| लुम्पति |४| अलुपत् ॥ ५॥ लुम्पते |४| लिम्पति |४| अलिपत् । ५ अल्पित / अलिप्त |५|
इत्युभयपदिनः
कृतैत् छेदने | मुचादित्वान्नोऽन्ते, कृन्तति ॥४। अकर्तात् ५। चकर्त |६| कृत्यात् | ७| कर्तिता ॥८॥ कर्तिष्यति |९| अकर्तिष्यत् ॥१०॥ मृतू प्राणत्यागे । वृत्यर्थ :- मुचादि ( मुच्, रुिच्, विद, लुप् लिप् कृत् खिट् पिश) में धातुयोने तथा गफ ( 1377 ) दृफ ( 1381 ), गुफ् (1383), उम् (1385) शुभू ( 1387 ) धातुयोने 'श' यागत छ 'नू' यागम थाय छे. मुञ्चतिते मुठे (१-व) मुच् + श् + तिव् = मुन्च् + अति = (म्नां घुडगे ं १/३/ ८) मुञ्चति (3- प) मुञ्चतु / मुञ्चतात * अनुवृति :- ( उदित: ) स्वरान्नोऽन्त
-
फ्र विशेष:- 0 तृफ तुम्फति - ते कोई छे. 0 गुफ् गुम्फति - ते गुथे छे 0 *
'तृम्फू वगेरेना न् न श प्रत्यय पर छतां सोप थाय छ. म तृम्फू 1387 धातुना व्यञ्जनस्य ४/२/४८थी લાપ થાય-જ્યારે આ સૂત્રમાં ૢ આગમ કર્યો છે. તેથી રા પ્રત્યય પર છતાં લેાપ ન થયે! – વિધાન સામર્થ્યથી तृम्पति ३५ सिद्ध थशे तृम्फू धातुनु तृफसि थशे. 0 ST EH B2?
अलुप्त |५|
अमुचत् - (५-अ ) अडू प्रत्यय थयो अशितू छे માટે ર્ આગમ ન થાય
0 एषाम् भ
?
तुति - तुद् + श + तिव् - मुचादि नथी
शेषवृति :- मुच् ( परस्मै ) ( ६ प ) मुमेोच, मुमुचतुः (७-आ) मुच्यात् ( ८-१५) मोक्ता (E-ल. ) मोक्ष्यति ( १० - डि.) अमोक्ष्यत् आत्माने :- ( 1-व) मुञ्चते (५-अ ) सिच् प्रत्यय - अमुक्त, अमुक्षाताम् (६-१) मुमुचे (७-आ) मुक्षीष्ट (८-५) मोक्ष्यते 0 सिच् (पिचींत्) संयंत्र - 1321 (1-व) सिञ्चति ते मिये छे. ( ५-अ ) ह्या लिपू सिच्३/४/१२ थी अड्· - अमिचत् अन्य यो 'मुच्' नवा थशे आत्मने:- (१-व) सिञ्चते (५-अ ) वात्मने ३/४/६३
तृम्फ...
વૈમપ્રકાશ – પૃ ૭૦૩– લીટી ૨૨
०
અભિનવ લઘુપ્રક્રિયા
थी व अडू - असिचत् पक्षे असिक्त - १४ ३यो 'मुचू' नेवा थशे.
0 विद् (विलति) भेजवg - 1322- परस्मै ( १ व) विन्दति ( ५-अ ) दिन् पाथी अङ् प्रत्यय अविदत् બાકી રૂપે मुच् भेदाशे आत्मने (१-ब) विन्दते (५-अ ) अवित्त, अवित्साता (सिच्) -४ | 'मुच्' मेय लुप् ( लुलति ) था - 1323
0
बिटू
३पो य
0 faq (fi) au sal - 1324 मिच् व ०४ રૂપે થશે
ઉપદી સમાપ્ત
0 कृतू ( कृतेन छेदने । छेद -- प.स्मै सेटू (1-व) कृन्तति - ते (५-अ ) गुणु-अकर्त्तीत्. अकर्तिष्टाम् वृत्ति. मडे (१-प) चकर्त 0 मृ ( मृतू - प्राण त्यागे) भरधुं - 1333 परस्मै अनिद [ ८४७ ]
(५) म्रियते यतन्याशिषि च ३/३ / ४२
★ सूत्रपृथ० :- म्रियते : अद्यतनी - आशिषि च
★ धृति:- अद्यन्यामाशिषि शिद्विषये च म्रियतेरात्मनेपदं स्यात् । नान्यत्र ऋनोरिः, इति रित्वे इयादेशे, म्रियते |४|
अमृत | ५ | ममार | ६| मृषीष्ट, मृषीयास्ताम् | ७| मर्ता, मर्तारौ|८| मरिष्यति |९| अमरिष्यत । १०१... कृत् विक्षेपे । गृत् निगरणे ऋतां ङितीर, गिरति ।
फ्रं वृत्यर्थ :- अद्यतनी आशी भने शित् (गणना) प्रत्ययो सागे सारे मृ ( गए : १) धातुने आत्मनेपद थाप अन्यत्र नहीं रिःशक्याशीय ४ / ३ / ११० थी ऋ ने रि- संयोगात् २/१/५२ इयू भरे छे. (२-स) म्रियेत ( प ) म्रियताम् (४-६) (1-व) म्रियते मृ+श+त् = (७५२ भु०४५) म्रियते ते अम्रियतू (५-अ) अमृत
तु
★ अनुवृति :- (1) शदेः शिति ३ / ३ / ४१ श्री शिति (२) ( पराशि ) ... आत्मनेपदम् ३/३/२०
|(१-१)
विशेष :- 0 अद्यदनी - आशिषि ? ममार (७-३ ) मर्ता ( ८-अ ) मरिष्यति બધેજ પરૌપદી રહેશે.
0 सूत्रभांनि नहेराथी यडू- सुमन्तमात्मनेपहनथाय 0 अद्य भां सिच् ने तू-थू प्रत्यो पूर्व थयो छे - धुड् ह्रस्वाल्लुगू थी .