Abhinav Hem Laghu Prakriya Part 02

SR No.: 005136
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Abhinav Shrut Prakashan
Publication Year: 1987
Total Pages: 200
Language: Sanskrit, Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Grammar
File Size: 17 MB

Page 75

સમાસ પ્રરણ
મૈં વિશેષ :- 0 પૂર્વ*સૂત્ર ૭૩/૮૮ અન: થી જે નિત્ય પ્રાપ્તિ હતી તે આ સૂત્રથી વિક્રÒ થઈ. [૪૭]
(४२) गिरिनदी पौर्णमास्याग्रहायण्यपञ्चमवर्ग्याद्वा
૭/૩/૯૦
* સુત્રપૃથ :- નિ-િનશ-પૌn માહી-પ્રાગ્રહાયળી
अ-पञ्चमवद्वा
* વૃતિ :- गिरि नदी पौर्णमासी आग्रहायणी इत्येदन्तात्, पञ्चम ववन्ताच्च अद् वा अन्तर्गिरम् अन्तर्गिरि । उपसमिधम् उपसमित्
મૈં નૃત્ય :- નર-ના-પોળ મામી ગામદાયી આટલા શબ્દા જે નામને અન્ત છે એવા અવ્યચીભાવ સમાસવાળા નામને
તથા વર્ગના પાંચમા અક્ષર (ગ્જ્ન્મ્મૂ )ને વર્ઝને કાઇપણ વ જે નામને અન્તે છે એવા અવ્યચીભાવ સમાસ પામેલા નામથી ત્ પ્રત્યયાન્ત વિકલ્પે થાય છે. f:ત્રન્ત: अन्तर्गिरि+अ લથીમાત્ર ૩/૨/૨ થી રૂ લેાપ) વિકલ્પ
=
0 મિત્રઃ સમીપમ્ = ૩૫íમધ+ગ = પક્ષે (બન્ ન લાગે ત્યારે) વમિત = હેામમાં નાખવાના લાકડાં પાસે
* અનુકૃતિ
==
પૂ.પ,પાત્ ૭/૩/૭૬થી અત્
પુ વિશેષ :- 0 ઉદાહરણ 0. ના સમાત્રમ્ ૩૫નયમ્ પક્ષે વનવિ=નદીની પામે 0 Îળ"માસ્યા:સમીવમ્ = વાળમાસમ્ પક્ષે કૌન'માસિ પૌણ્માસિ ની પાસે
-
0 આગ્રહાયજ્ગ્યાઃ સમઃમ્-વાપ્રાયમ્ પક્ષે હવામહાશિ= મૃગશિર નક્ષત્ર સમીપે
[૪]
(૪૩) સદ્ગુથા સમાજે ૩/૧/૨૮
* વૃત્તિ :- સદ્ભાવાવ નવાદી: સમસ્યતે સમાદારે
ગમ્યું |
6
બર્નારમ્ (અમ્ || રાષવૃત્તિ ઃ- (૩૮) દુધાયા ની ગાવાવીયામ્ ૧ અત્રળ યળ થી | ૭/૩/૯૧ સંખ્યાવાચી નામ પછી આવેલા અને અવ્યર = પર્યંતની અંદર યીભાવ સમાસ પામેલા ની અને શૈવાવરો શબ્દ પ્રત્ મિત્રમ્ | પ્રત્યયાન્ત થાયછે. જેકે :
0 વર્ષે નયઃ સમાદતા: = વચ્ચેન{TM+ (અવળે વળય ૭/૪/૬૮ થી ૬ લાખ) = વચનમ્ = પાંચ દીએ 0 યા: શૈાર્યા: સમાહાર:ટ્ટિાયમૂ=એ ગેદાવરીએ [૧૩૩]
(૩૯) રાનાને: ૭ ૩૯૨ અવ્યયી ભાવ સમાસને અતે આવેલા રાષ્ટ્ર વગેરે શબ્દો ત્ પ્રત્યયાન્ત થાયછે. રાઃ પ્રતિ-પ્રતિ-સ્ત્રમ્ (અ) = પ્રતિ રારમ્ = શરદ સામે [138] (૪૦) નયા: નમૂ ૨ ૭/૩/૯૩ અવ્યયીભાવ સમાસ ને અન્તે આવેલા ના શબ્દ અત્ પ્રત્યયાન્ત થાયકે. ના તે નર્ આદેશ થાયછે.
“સાય નળાયાવરોભ્યામ્” ૭,૩/૦૬ । ગત્ સ્વ ત્। વનમ્ ।દિવાવરમ્ |; રારરાવે: ૭/૨/૨૦૨ | પ્રતિ રાષ્ટ્રÇ1; ‘“નરાયા નરસ્ વ” ૭/૨/૨૨ | વનરતમ્ 1, ‘“સરઽસે વધુનાઽનાવ” ૭/૨/૧૮ । તેઽવન્તા અન્ય
પ
રામાવા નિાયાઃ । સરનસમ્, વજ્જુનમ્, અનુવમ્ । H નૃત્ય :- સંખ્યાવાચી નામ નદી વાચી નામ સાથે સમાહાર અથ જણાતા હોય તે સમાસ પામે, આ સમાસ અવ્યયીભાવ કહેવાય છે.
--
* અનુવૃત્તિ (૧) હાય .. અથચીમાવઃ ૩/૧/૨૬ થી અથવામાન: (૨) નર્થમિર્ઝામ્નિ ૩/૧/૨૭ થી નમિઃ
મૈં વિશેષ :- 0 આ સૂત્ર હિંગુ સમાસના બાધ માટેછે કેમકે પૂર્વ પમાં સ ંખ્યાવાચી ન મ હોય અને સમાહાર અથ' હોતા પૂર્વ પદના ઉત્તરપદ સાથે સરૢથા સમાહારે ૬ ત્રિશુલ્લાનામ્યમ્ ૩/૧/૯૯ થી દ્વિગુ સમાસ થાય છે. જેમ નવરાત્રમ્ જ્યારે આ સૂત્રમાં પૂર્વપદમાં સંખ્યાવાચી નામ અને ઉત્તરપદમાં નીવાની નમ એમ સ્પષ્ટ પૃથક્
કર્યું છે. વનમ્ {} સમાહાર
* કેમ હ્યુ ?
UP ચાસૌ ની ચ = ની અહી સમાહાર નથી પણ
મધાન્ય સમાસ છે
जरायाः समीपमू = નરા - ૬ - વનરસ + ઞ વનરસમ્-વૃદ્ધાવસ્થા પાસે (મળેવસ્ય થી પૂ" આ લેપ [૧૩૫] (૪૧) સરનસ પશુને અનુત્રમ્ ૭/૩/૯૪ અવ્યયીભાવ સમાસ પામેલા સરસ, વસુન, અનુભવ શબ્દો ત્ પ્રત્યયાન્ત નિપાત થાયછે. રના સહિતમ્ = સરગમ્ + અ=સરલત=રજવાળુ એજ રીતે જીવનુનમ્ = કુતરાની પાસે,