Abhinav Hem Laghu Prakriya Part 01

SR No.: 005135
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Abhinav Shrut Prakashan
Publication Year: 1986
Total Pages: 256
Language: Sanskrit, Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Grammar
File Size: 16 MB

Page 52

અસધિ
૩૩
(૩કારાન) નામનું દ્વિવચનનું ફસાધૂ થયું | 0 (ા કાન) નામ માહા નું દ્વિવચન | રહે આ બે માલા 0 ક્રિયાપદ ત્રીજો પુરુષ દ્વિવચન ને પ્રત્યય વ ધાતુ તે આ બે પકાવે છે. (આ રીતે ત્રણે દૃષ્ટાન્તમાં સનિધ થશે નહીં) * અનુવૃત્તિ – વાડાસઃ ૧/૨/૩ થી स्वरेवाऽनक्षे १/२/२४ा स्वरे
ક વિશેષ – આ સૂત્ર બનાવતા સમાનાનાં તેન શીર્ષ: ૧/૨/૧, વ લ્વે સ્વરે ચાર ૧/૨/૨૧, gીતે વાયુ ૧/૨/૩ આ ત્રણે સત્રના કાર્યને નિષેધ થવાથી દીધું, ને ૩ ને ત્, ને મળ્યુ વગેરે થશે નહીં 0 ? હૃદુ કેમ ? –વૃક્ષ+ગત્ર વૃક્ષાવત્ર (યોહાવાવ થી ગર્) અહીં વૃક્ષ કિ વે છે પણ અન્ત છું, 8, 9 નથી માટે સન્ધિ થઈ. 0 2 દિવ કેમ? કુમારીગ્નત્ર=માત્ર અહીં અન્ત શું છે પણ કુમારી શબ્દએ દિ-વચન નથી માટે ( વિરહ્યો થી) ડ ને ચૂ થયો. 0 ન્યાય - *નરનુષત્રણે સામાન ન્યાયાનુસાર સૂત્રમાં પણ કેન્દ્ર નામ કે ધાતુ તેવી સ્પષ્ટતા ન કરી હોવાથી નામ અને ધાતુ બન્નેનું ગ્રહણ કરેલ છે. તેથી જ તેને માં સન્ધિ ન થઈ એજ રીતે
હુતમાં પણ સબ્ધિ ન થાય. જેમકે યમી ૩ અત્ર (શનિ નું દિ વ ર્તુત)
1 [૫૪] (૪) સોરી ૧/૨/૩૫ * સૂત્રપૃથ:- અ મુ-જી (૧ દ્રિ)એક પદ * વૃત્તિ – શદ્ર સaધિની મુ–મી સપં નાનુતઃ મુમુવી | કમી શ્વા :
પર વૃજ્યથ- અર્ શબ્દ સમ્બન્ધી મુ અને બી નીવર પર છતાં સન્ધિ ન થાય જેમકે મુમુત્રા અને કી શ્યા:બન્નેમાં સદ્ધિ ન થઈ
અનુવૃત્તિ –ાય સરિઘ ૧ ૨/૩૧ થી ૫ સ્વરે વાગત ૧-૨- ૯ થી ઘરે
વિશેષ – *મુમુ+ફ્રા. (મૂળ શબ્દ) મલ્લુ મત રૂતિ (અન્ન ધાતુ ક્રમાંક ૧૦૫ ગણ-૧ પર ! (અન્વ ગતિ કરવી-પૂજા કરવી)
++વિવ૬ -- અન્યૂ +પિ (સાઇન ૪૨/૪૬ થી – ને લે૫) અa+za+૩ (સર્વાધિવિત્ર ૩/૧/૨ થી ૩ િઆગમ કર્માદ્રિ+ન્યૂ (ચિન્તઃ ? /૧/૧૧૪ થી ય લેપ
દિ+અન્ -> –અદ્ર++9 અમુમુ++ Saહ્ય ૨૧/૪ ૫ થી ટૂ ને મેં, 0 ams //૪૬ થી ૮ નો ? 0 માટું વડનું ૨/૧/૪૭ થી ૫ ના ને – મુમુ++૧ (અશ્વગ્રામવીર્યસ્ત્ર ૨ ૧/૧૦૪ થી મજૂ ને દૂ, –દીર્ધ) અમુમુક્યા તૃતીયા એ.વ નું રૂ૫ થયું. &ઝમી+થાઃ
ગત્ – પ્રથમા બ.વ. અઢ +નસ્ (સાર ૨/૧/૪૧ થી 4)
+ગ+નસ્ (સુમારે ૨/૧/૧૧૩ થી મને લેપ) અમ+=+ (safઇ ૨/૧/૪૫ થી ૮ ને ). મચ્છુ ( ઃ ૧/૪/૯ થી ૨) અમે (ગવર્નચેવ ૧/૨/૬ થી g) કમી (વદુરી થી ને ) સમી-શ્વાઃ સબ્ધિ ન થાય. 0 ? અઢસા મુમી કેમ? –સમુખ્ય મુમી કેમ નહીં
અહીં વપરાયેલ મહત્ શબ્દ અવિવક્ષિત અર્થ અને પ્રગમાં વપરાતો છે. સાર્થક ક શબ્દ સમ્બન્ધી કાર્યના અભાવે અત્ જે થાય છે, તે પ્રયોગ ન હોવાથી મનુષ્યએ વિગ્રહ અહીં લેવા નથી. 0 સૂત્રમાં મુ મી પૃથક પૃથક પ્રહણ છે. તે સમાહાર છે. દ્વન્દ્રમાં મુખ્ય થાય. 0 આ સૂત્રના ઉદાહરણમાં ચમકવા ની સાધનિકા અહીં દર્શાવી છે. તે દૃષ્ટાન્ત ચાર ભેદે દર્શાવી શકાય *(જુદા જુદા ચાર મતો) ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦
બને પ્રયોગની સિદ્ધિ :- મધ્યમવૃત્તિ અવસૂરિ પ્રથમ વિભાગ પૃ. ૨૦ ચાર મત :– બૃહભ્યાસ પ્રથsધ્યાય સૂત્ર ૧/૨/૩૫ परतः केचिदिच्छन्ति केचिदिच्छत्ति पूर्वतः उमयोः केचिदिच्छन्तिकेचिदिच्छन्तिनाभयाः
*ન્યાયસંગ્રહ :- ન્યાય-૫ પૃ. ૫૩.