Page Text
________________
- -પ્રવિ: (૧.એ.)
યજ્ઞનમ્ (૧.એ ) એ પદ व्यंजनाख्यास्त्रयद्विर्णा हान्ताश्वकादयः
* વૃત્તિ
कखगघङ १ चछजझञ २ टठडढण ३ तथदधन ४ पफबभम ५ यरलव 'शषस ह
" વૃત્તથ :- ૪ થી શરૂ કરીને દ સુધીના ૩૩ વ્યંજના છે,
(१) क ख ग घ ङ (૬) ૩ ૩ ૩ ૩ (५) प फ ब भ म
* પૃથ
'
(२) च छ ज झ ञ (४) त थ द ध न (३) य र ल व शषस ह ધ વિશેષ :— ‘વાહિ:’’ ન આવો હાર્ એમ બહુવ્રીહિ સમાસ કરતાં જેતી આદિમાં છે તે એવા અથ થશે. આમ ાહિએ વ્યવસ્થાવાચિ શબ્દ છે. હ્ય આર્િ અથ લેતા અનુસ્વાર અને વિસગ અન્ને વ્યંજન સૌંજ્ઞક ધટે છે. કેમકે અનુસ્વાર વિસગ* વ્યંજનની પૂર્વે છે. તે જ રીતે ારાવિત્રયનઃ યસ્ય સાહિ: અથ લેતા હૈં પન્ત ‘વ્યંજન સત્તક' થાય છે.
ક્ષેત્ર
0:0
આઢિ શબ્દના ચાર અર્થ છે * સામીપ્ય, વ્યવસ્થા, પ્રકાર, અવયવ તેમાં આ સૂત્ર માટે ‘અવયવ’’ અર્થ 'ધ એસતા આવે છે. (જો કેસૂત્ર ૮ અમ; વિસૌ માટે વ્યવસ્થા અથ બંધબેસે છે.) અહીં થી ૬ સુધીના વ્યંજને એવા અથ સત્ર : ૧૮ હૈદ્યાત્ ૧/૧/૩ને આધારે સમજવું વ્યાખ્યા :- વ્યયંતે ત્રાયતેઽથાનેનેતિ વ્યક્તનમ્
;--
"
.
કુલ વર્ણો : ૩૩+૧૪=૪૭
૦૦૦dGdd
GOOG
:- ૨ નાસિન્થયનને વગેરેમાં
* વૃત્ત
पञ्चः पञ्च प्रकीर्तिताः
[૯] (૧૦) પ૨ાવળ': ૧/૧/૧૨
છું
પૃથ :- ૫૨૪: (૧ એ)વળ: (૧ એ ) (એ પદ)
૩
: मान्तेषु कादिवर्णेषु कचटतप संज्ञकाः
Jain Education International
વૃન્યાસ પ્રથમોધ્યાય રૃ. ૧૯ *હેમશબ્દાનુશાશન સુધા પૃ. ૪૧૨
ર O . 0
અભિનવ લઘુ પ્રક્રિયા
વૃત્ત્વ :- થીમ સુધીના વર્ણમાં , વે, z, ત, ૫ સજ્ઞક પાંચ પાંચ વર્ષાં વાળા પાંચ વ પ્રસિદ્ધ છે. ( વ, ૨ વર્ગ, ૩ વ, તે વગ, વ વ). ાહિત્મ્ય નનમ્ ૧/૧/૧°
* અનુવૃત્તિ વિશેષ
:- ૪
* વર્ગ : * લ ૧ ૧ ૩,
ट
વર્ગ : ૨ ૩ ૩ ૩ ા,
ધ વગ : ૫ ૬ ૧ ૫ મ.
આ ૨૫ વર્ષાં સ્પર્શે વ્યંજન તરીકે પણ ઓળખાય છે.
૩
0 સુત્ર : - સહચાડધાઽરાત તિ-≥-:
૬ / ૪/૧૩૦ મુજબ ૧૨:માં વ7+: વિશ્તા અર્થ માં લાગે છે જેતેા અથ (૧૨ ૧૪) પાંચ પાંચ થાય છે. વ` પાંચ જ છે, ય થી હૈં વણ્ વમાં સમાવિષ્ટ
થતા નથી
-:
0 વર્ગ શબ્દ સ્વ'' સ’જ્ઞાને માશ્રીને લીધે છે. દા.ત. જેવુ ॥ ધ = પાંચે કય સ્થાની હોવાથી “સ્વ” છે, માટે તે પાંચને એક વ વ થયા. વ્યાખ્યા : વર્ગ : સમાતીય સમુહાય વ : વ :- રૃયતે રૃથયિતે વિજ્ઞાતીયમ્ય કૃતિ :''
0 અહીં સિદ્ધ હૈમ યા.ના સૂત્ર ક્રમ ઉલ્લ ધ્યા છે કારણકે વ` સ ંજ્ઞાનું જ્ઞાન ધુડાદિ (પત્ર માન્તસ્થા પ્લુટ) સત્તા માટે જરૂરી છે.
વગેરે વર્ગો :
ચવ
0
: ૨ છ જ્ઞાન,
ત વગ ઃ ત થ હૈં ધન,
* ક્ષેત્ર :-- વર્ષે જ પતિ ૨/૩/૭૬ વગેરે સુત્રામાં પ્રાપ્ત
g
[10]
(૧૧) આહવા (જથ્થા: ૧/૧/૧૫
* ત્રપ્રુથ :
For Private & Personal Use Only
હવા (૧-૧) ૭૧ તથા: (૧-બ ) એ પદ
*સ્પ વ્યંજન : - હવાને પૂરેપૂરી રેકીને છૂટી કરવાથી જે વતી થાય તે સ્પર્શી ન્યૂ જન (જેતા ઉચ્ચારણમાં હવા મુખ અને નાકમાંથી પસાર થાય તેને અનુનાસિક સ્પ વ્યંજન કહેવાય), ગુજ રાતી વ્યાકરણ ધેારણ ૯ પાઠય પુસ્તક મંડળ, અમદાવાદ. પૃ ૧૧૨, (૧૯૮૧)
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005135 |
| Book Title | Abhinav Hem Laghu Prakriya Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Abhinav Shrut Prakashan |
| Publication Year | 1986 |
| Total Pages | 256 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Grammar |
| File Size | 16 MB |