Abhinav Hem Laghu Prakriya Part 01

SR No.: 005135
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Abhinav Shrut Prakashan
Publication Year: 1986
Total Pages: 256
Language: Sanskrit, Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Grammar
File Size: 16 MB

Page 105

૮
સૂત્ર લાગતું નથી. उद् नयति इति क्विपू (क्विपू ૫/૧/૧૪૮) વિવૃવૃત: ૨/૧/૫૮ થી
સુન્ની+અમૂ=ઉન્નયૂ+અમ
(૩) સત્ત્વ: -મનહૂ=સ, સન્ધુ+બર્ [૧૫૦] (૫૩) વેયુવાઽાયા: ૧/૪/૩૦
* સૂત્રથ :- ચા : ૩૬૫: અ-શ્રિયા: * વૃત્તિ :-- યુથાનિનૌ યૌ નિત્યસ્રીનિીવૃતૌ तदन्तात् स्त्रीवर्जात्परेषां स्यादेर्डितां दे दासू दासू दामो વા યુ: । સુશ્રિંથૈ મુશ્રિયે । મુત્રિવાઃ સુપ્રિયઃ, ૨ ।
Æ નૃત્યથ : સ્ત્રી શબ્દને વ ને , ૩૫ સ્થાનવાળા નામે જો નિત્ય શ્રીહિંગી એવા દીધ–ઝવાળા નામા હોય તેા તેનાથી પર સ્યાદિના ત્િ પ્રત્યયા ત્તિ, સ્, f)ને ખદલે અનુક્રમે હૈ વાસુ વાર ટ્રામ્ વિકહપે થાય છે, જેમકે :- સુશ્રી+=gjal+ (સંચેત્ ૨/૧/૫૨) થી =મુથિન્ગ+= થયે વિકલ્પે ત્રિા+હૈમુત્ર+પે=ચે એજ રીતે સુશ્રિય+ત્તિ / હસ્ થ્રિય+R =મુાિય પક્ષે (નામૂ ) સુપ્રિયા: * અનુવૃત્તિ (૧) શ્રિયમાં ક્તાં યા હૈ વાર્ दासू दाम् १/४/२८ ङिता दें दासू दासू दाम् વિશેષ :~ 0 જેમતે છેડે આવેલા ૐ ખેલાતા હૈાય તેવા નિત્ય સ્ત્રીલિંગી તે ક ཐཱཎྞཱ། શબ્દો જ અહીં લેવાના છે.
:--
0 અણિયા: કેમ કહ્યું ?
સ્ત્રી શબ્દને નિયમ ન લાગે સ્ત્રીતઃ ૧/૪/૨૯
થી એક જ રૂપ થાય સિયે, સિપાઃ
0 ? યુ કેમ કહ્યું ? માધ્યાયતિ – આપી આથે -આાથી+અે-વાણી+ઢે-માધી શબ્દ દીધ
કારાન્ત
છે પણ તેના રૂપ થતા નથી.
0 સ્ત્રીભૂતઃ કેમ કહ્યું ? ચવિચ-ચવી દીધ કારાન્ત છે. પણ સ્ત્રીલિંગ નથી તેથી ૐ” તે ૐ આદેશ ન થાય. -ચયન+ 0 અન્ય ઉદાહરણ
--
ૐ ભૂ+અે=મુદ્દાન=ભ્રુવે પક્ષે મુłā ધ્રુવ-ભવાં માટે
અભિનવ લઘુ પ્રક્રિયા
બુ+=બ્રુવઃ પક્ષે બ્ર+રાસ્બ્રુવાઃ – એજ પ્રમાણે अतिश्रियै पक्षे अतिश्रिये । धियै पक्षे धिये
[૧૫]
(૫૪) આમા નાવા ૧/૪/૩૧
* સૂત્રપૃથ :- આામઃ નામ વા * વૃત્તિ :
મુત્રિય ! ]
મુશ્રિયામ્ , સુશ્રીળામ્ । [પુત્રિવામ્,
મૈં નૃત્યથ — [ત્, વ્ સ્થાનવાળા સ્ત્રીલિંગી દીધ હૈં, અન્તવાળા નામથી પર પડી બહુવચનના લામ્ ના નામ્ વિકલ્પ થાય છે.] સુશ્રી+રામ્=સુશ્રામ્સ ચાળાત્ ૨/૧/પર હૂઁ ના વિકલ્પે મુશ્રી+નામ્=સુશ્રીળાર્ * અનુવૃત્તિ (૧) સ્રીત; ૧/૪/૨ (ર) વેયુવેઽસિયા: ૧/૪/૩૦ થી યુવઃ અસ્ત્રિયાઃ
મૈં વિશેષ :– સિદ્ધહેમ વ્યાકરણમાં વૃત્તિ આપી છે તે મુજબ ઉપર કૌસમા અથ લખેલ છે. -તે ઉપરાંત -આ નિયમ “સ્ત્રી’ શબ્દને લાગતો નથી. જેમકે સ્ત્રી+ગામ્=સ્ત્રી+નામૂ=સ્ત્રીામ્-એક જ રૂપ થશે. 0 ? ડ્યુ કેમ ટહ્યું ?
પ્રધીનામૂ-ત્રી ના અન્ય ના ખ્ થતા નથી માટે વિકલ્પે સૂત્ર ન લાગે
0 ? સ્રીવૃત: કેમ કહ્યું ?
સુધિયાનૢ સુધી+ગ્રામ અહીં ફ્ ના પ્ ત થયા પણ લિંગ નથી.
0 અન્ય ઉદાહરણ :
અતિમૂત્રાર્ = અતિમૂળમૂ પક્ષે શ્રતિમૂઝાણ્ -ભવાને
ટપી જનાર વડે.
* શૈષવૃત્તિ
મુશ્રી+fs=સુશ્રિત્+5=3બ્રિધિ
[૧૫] શ્રૃક્ષ્મ: ૨/૧/૫૩
.
-
(૫૫)
स्यात् ।
* વૃત્તિ वर्णस्य स्वराडौ उन् મતિ, અતિશ્રુને અતિભ્રુવા: અતિઃ ૨૫ શ્રૃતિभ्रूणाम् अतिश्रवाम् अतिभुवि
* શૈષવૃત્તિ :— હૈ બનિમૂ: । નિત્યસ્ત્રીત્વ
و