Page Text
________________
સાંસ્કૃતિક સમા ગ્રન્થ 1
સાધના દ્વારા સર્વોપરિપત્ર સપાદિત કરી રહ્યા છે. તેઓએ નૃત્ય તથા 'ગીત સાધનામાં તેમનુ સરૂએ વન પિત કરેલ છે. કલા એ માનવજીવનના સાચા સાથી છે. જીવનમાં આરાધના તથા સાધના વિના સિદ્ધિ નથી.
શ્રીમતી અંજલી વ્યારા (લ્પ વિશા૬)
વારા શ્રીમતી અંજલી દવાએ નુત્યની કચ શિક્ષા શ્રીમતી કમળ દેવી પાસેથી સંપાદીત કરી નૃત્ય ક્ષેત્રમાં સારી પ્રતિષ્ઠા પ્રાપ્ત કરી છે. શિશુ વયથી તેમને નૃત્ય કલા પ્રત્યે અનુરાગ હતા. તેથી શ્રીમતી રાત્રે નૃત્યમાં કપ પા મણીપુરી નૃત્યની સાધના ભાવથી કરી નૃત્ય કલાક્ષેત્રમાં પ્રાવિણ્યતા પ્રાપ્ત કરેલ છે ભરતનાટયમની શિક્ષા ત્રીબા પછી કલાક્ષેત્રમાં “ ભાડા મ્યુઝીક કૅલેજ ” માં શિક્ષણ કાર્ય કર્યું કર્ણાટકી સંગીત, હિંદુસ્તાની સંગીત ઉપરાંત ગુજરાતી ભાવ પર ગીતાને તેમણે ભક્તનાય નૃત્ય શૈત્રીમાં જ કરવા સારા પ્રયાસ કર્યો છે. શ્રીમતી ઈલાક્ષી ઠાકાર
વાદરા
શ્રીમતી વાળી કાર સંગીત તથા નૃપની ચ આરાધના કરી સંગીત ત્થા નૃત્ય ક્ષેત્રમાં અતિ પ્રાવિણ્યતા સપાદન કરેલ છે. કથક, મણીપુરી, કથકલી તથા ભરતનાટ્યમ નૃત્ય કલાદર્શન આપે ગુજરાતના આવે. સગીત સમારખામાં કરી આપે આપની કાને પરિચય કરાવેલ છે. આપ સારાએ ગુજરાતની સંગીત તથા નૃત્ય સાપાત્રી છે. તેની સિંખ્યામાં નૃત્ય ક્ષેત્રમાં તેમની ધ્યાને પ્રચાર કરે છે.
શ્રીમતી મણાલીની બસ આ
અમદાવાદ
શ્રીમતી મૃણાલીની દેસાઇએ નૃત્યની શિક્ષા ભારતના શ્રેષ્ટ નૃત્યાચાર્ય શ્ર। યશંકર પાસેથી સપાદન કરી નૃત્ય સંસારમાં
સારી પ્રક્રિય મેળવી છે. શ્રીમતી રમાએ ભારતીય નૃત્યના દેશ ભારત, યુરોપ અમેરીકા, ફ્રાન્સ આદિ દેશની નૃત્યયાત્રા કરી સારાએ વિશ્વમાં પ્રચાર કરી પદ્મશ્રી પછીથી વર્જિત થયા છે. આપ “કણું ” નામની સંસ્થાનું સંચાલન કરે છે. કથક, મણીપુરી, ભરનાયમ, કથકલી આદિ નૃ યના આપ મહાન નૃ ય સાધિકા
સ્વ. ગણપતરાવ વસકર્
વાદરા
વડોદરા રાજ્યના સુપ્રસિઠ ાનાઈવાદનાચાર્ય ૨૧ શ્રી મત રાવે સંગીત ગાયકી-તબલાવાદનનું...ચશિક્ષણ શ્રી નછરાખાનસાહેબ પાસેથી લીધું હતું. ભારતના સર્વોપરી શહનાઇવાદકમાં શ્રી વસઇકરનું સ્થાન પ્રથમકક્ષામાં આવે છે. તેએ સગીતશાસ્ત્રના એક અદ્ભુત જ્ઞાતા હતા. તેઓએ અખીલ ભારતીય સંગીત પરિષદમાં સુવર્ણ પરિતાષકો સ પાદીત કરેલ છે. દિલ્હી, મદ્રાસ, અડાબાદ, મુંબઈ, નાગપુર, ખની કલાના આદિ શંદેશમાં સંગીત સમા રભના નામાં ફાડના વાદનની વિના બનાવ સર્વોપરી પ
સ્ પાદન કર્યું. તુ.. આપે બાવાનની કલામાં પણ્ પ્રાર્વિષ્ઠતા સંપાદીત કરી હતી. આપના શિષ્યે સ્વ. ગણપતરાવ બિવર્ડ, સ્વ. શકરરાવ પેટલાદકર, શ્રી ગોવિંદરાવ શિંદે, શ્રી ભગવતરાવ વાધમારે આદિના નામેા ઉલેખનીય છે. આ સંગીતસાધક તા. ૨૧-૨-૪ના
Jain Education International
સ્વર્ગવાસ થયા.
સ્વ. શકરલાલ નાયક
વાડા
વડાદરાના મશહુર કલા ઉપાસક સ્વ.શ્રી શ`કરલાલ નાયકે સંગીતનું શિક્ષણ તેમના પિતાશ્રી નથુરામ નાયક પાસેથી ગ્રહણ કર્યું હતું. શ્રી નાયકના પિતા એક મશહુર સાર`ગીવાદક હતા. તેથી સંગીતના ઉંચે સંસ્કાર શિવથી જ આપના વનમાં ઉતરી આવ્યા હતા. ત્યારબાદ સંગીતની ઊંંચ ગાયકીનું શિક્ષણુ ગુરૂ શ્રી મગનલાલ નાયક અને કવિ નારણદાસ મેાતીરામ નાયક આદિ પાસેથી પાર્ટીન કરી શ્રેષ્ઠ ગાયકામાં પરીપદ પ્રાપ્ત કર્યું, આપે સાહિત્ય, સંગીત તથા કાજુ નામો આદિ કક્ષાના સાહિત્યામાં પોંડીત્ય પ્રાપ્ત કર્યું" હતુ. ભારતની ભિન્ન ભિન્ન રંગભૂમિએ પર આપે રસ અભિનય દર્શન કરાવી સત્વ શ્રેષ્ઠ ભુમિકાઓ ભજવી ચેક કલાકારનું પ પ્રાપ્ત કર્યું તું આપે તબલાવાદનની પદ હતું. કલા પડી-ચપદ સંપાદીત કર્યું હતુ. ખાપે જ્જાની શિક્ષા ઉસ્તાદ નારણદાસ મનસુખલાલ નાયક પાસેથી લીધી હતી. આપના તબલાવાદની પ્રશંસા રવ. શ્રી એમકારનાથજી, સ્વ. ફૈયાઝહુસેન, શ્રી હમનનને ધીરકવા, વિાતહરીનાને આદિ દ્વારાએ કરેલી અને તેએ સાથે તબલાની સંગત કરી પ્રતિષ્ઠા પ્રાપ્ત કરી. હિંસ માસ્ટસ વાઈસમાં આપનું વનદિન પ્રસિદ્ધ થયેલ છે. વડોદરા, અમદાવાદ કડીયા પચી આપના અંગત પ્રામામાં પ્રસારીત થતા હતા. આપનુ શિષ્યવૃંદ ગુજરાતમાં ઘણું જ છે. આ કલાના સ્વામિના ૨-૨ નાના રાજ વર્ગવાસ થયો. સ્વ. કુમાર શ્રી નપત્નજી
રાજપીપળા સંગીતાચાર્ય કુમાર શ્રી નરસિંહસાબે મેટ્રીક સુધી
વિદ્યાભ્યાસ કરી અને સંગીત-નં પ્રાવિણ્યતા પ્રાપ્ત કરી. બાલ્યવયથી સગીત પ્રત્યે પ્રેમ દીવાથી વિદ્યાભ્યાસમાં મને લાગ્યું ન તેમણે સ્ત્રીતની પ્રારંભિક નિમકનાક્રમ ઉસ્તાદ સીમખાન મિસરી પાસેથી ગ્રહણ કરી ત્યારપછી તબલાના મશહુર ઉસ્તાદ નારણદાસ મનસુખરામ પાસેથી ગ્રહણ કરી હારમેાનીયમ પર પાંડીય પ્રાપ્ત
” તેમની કાર્ડની ન હારમોનીયમ ઉપર હિં માસ વેાઈસ કંપનીએ પ્રકાશિત કરેલ છે. તેમની સગીતકલાની પ્રશ ́સા ભારતીય સંગીતસમ્રાટ સ્વ. પડીત શ્રી ઓમકારનાથજી ઠાકરે કરેલી કુમારશ્રીએ ‘સ’ગીત તાલ માર્ગદર્શક' નામના ભવ્ય સંગીત ગ્રંથ પણ પ્રકાશીત કરેલા છે. તેમના શિષ્યવૃંદમાં શ્રી યશવંત ડી. ભટ્ટ, સ્વ. પરશોત્તમ મિસ્ત્રી શ્રી હરેન્દ્રસિંહ ભુપતસિંહે તેમની પાસેથી સંગીત શિક્ષણ સંપાદન કર્યું" હતું. તે લય તથા સ્વરના મહાન પડીત હતા. આ સગીતરનને દેહ ૭૧ વર્ષની ઉંમરે ૧૯૬૩માં વિલય પામ્યા.
સ્વ. મહારા
૫૮૧
ત્રિદેવજી સાહેબ
ધર્મપુર
સંગીતાચાર્ય સ્વ. શ્રી વિજયદેવસાહેબ સંગીતના એક ગુણી
મદ્યાન પડીત શ્રી શિક્ષા સંપાદન કરી શ્રી વિજયદેવ સાહેબ વાદ્યવાદનમાં પાંડિત્ય
વિદાન હતા. તેમણે ભારતીય સંગીતના વિષ્ણુનારાયણ ભાતખંડેજી પાસેથી સંગીત સારાયે ભારતમાં સંગીતના પ્રચાર કર્યો બંસરી, સિતાર, દિશા, વાયેાલીન આદિ
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005129 |
| Book Title | Gujaratni Asmita |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Yogesh Advertising Service Bhavnagar |
| Publication Year | 1970 |
| Total Pages | 1041 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 50 MB |