________________
૮૪
ધન્ય ધરા
પાંડવોની જીવનકથાનું એક પાનું વેણ ફાવ્યું તે, નાલવું. નાલ૮વું...
"आश्विनमासराकायां, कोटिविंशतिसंयुताः ।
સંકલ્પની નિશ્ચલતા એ સફળતાની પૂર્વ શરત છે. पाण्डवाः पञ्च सम्प्राप्ता, यत्र निर्वाणसम्पदम् ।।"
એક વાર મનમાં જે શુભ વિચાર પ્રગટ થયો અને તે સંકલ્પ વાત જૂની થયેલી લાગશે, પણ એ ઘટનાનાં પાત્રો તો નિત્ય નૂતન સ્વરૂપે નિશ્ચલ બન્યો ત્યારે તેને હવે કોઈ ચલિત ન કરી શકે ! છે. પાંડવ શબ્દ ભારતમાં આબાલ-ગોપાલ સુપ્રસિદ્ધ છે. -- એ
ન લાલચ કે ન ભય કે ન ભૂખ કે ન દુ:ખ ! પાંડવોની આ વાત છે. પાંચેય પાંડવોએ દીક્ષા લીધી એ પછીનો
આ બધાંથી ચલિત ન થાય એવું પણ મન હોય છે. પ્રસંગ છે. એ કાળે તપનું મહત્ત્વ સામાન્યજનથી વિશિષ્ટજન સુધી
દૃઢ સંકલ્પથી વિભૂષિત બનેલું નિશ્ચલ મન એવી સપાટી સર સહજ જ હતું. તેમાંયે, દીક્ષા ગ્રહણ કરે, સાધુ બને એટલે તો તપોમય કરે છે કે ત્યાં આવા કોઈ પણ પ્રલોભનની લહેર પણ સ્પર્શ કરી જીવન જીવે.
શકતી નથી. તપોધન એ તો સાધુ-જીવનનો પર્યાય છે.
પાંડવ મુનિઓએ અણસણ કરવાનો નિર્ધાર કર્યો ! આ પાંડવ-મુનિઓએ માસક્ષમણ તપ એટલે કે એક મહિનાના શત્રુંજય મહાતીર્થનો બારમો ઉદ્ધાર પાંડવોએ કરાવ્યો હતો ઉપવાસ આદર્યા. જેઠ સુદિ સાતમથી આ તપ આરંન્યું. ગણત્રીએ, એટલે એ તીર્થભૂમિનું આકર્ષણ હતું. સૌ ચાલ્યા સિદ્ધાચલની વાટે ! અષાઢ સુદ સાતમના દિવસે પારણું આવે, વ્રતસમાપ્તિ થાય. વિહાર અનંત સિદ્ધ ભગવંતોના ધ્યાનમાં રાત-દિવસ વીતવા લાગ્યા. કરતાં તેઓ આ દિવસ સુધીમાં જૂનાગઢ પહોંચ્યા.
કર્મનાં બંધન ઢીલાં થવા લાગ્યાં, છૂટતાં ગયાં. સિદ્ધશિલાનું બપોરની વેળા હતી. પારણા માટે ગૌચરી માટે જવાની વાત આકર્ષણ વધતું ગયું. આવી ત્યારે જાણ થઈ કે શ્રી નેમિનાથ પરમાત્મા ગિરનાર પર સંસારનો અને પુદગલનો સંગ છૂટતો ગયો. ક્રમે ક્રમે કર્મ ખરતાં વિરાજમાન છે. બધાને એક સાથે શુભ વિચાર આવ્યો : જી અહીં જ પ્રભુ વિરાજે છે તો આવતી કાલે પરમાત્માને વંદન કરીને પછી આસો સુદિ પૂનમ - શરદની પૂર્ણિમાની ચાંદની સોળે કળાએ પાર કરીશ જા એટલે એ દિવસે પારણાં કરી અને વાપરવાનું ખીલી રહી હતી ત્યારે વીસ કરોડ મુનિવરો સાથે પાંડવો સિદ્ધ થયો, માંડી વાળ્યું. બીજે દિવસે ગિરનાર પહાડ ચડવો શરૂ કરે છે ત્યાં જ બુદ્ધ થયા, મુક્ત થયા. સમાચાર મળ્યા કે શ્રી નેમિનાથ પ્રભુ નિર્વાણ પામ્યા !
આત્માની સંપત્તિના અમર સ્વામી બન્યા. પ્રતિજ્ઞાના પૂર્ણફળને હવે તો પારણાનો પ્રશ્ન જ ન રહ્યો ! સંકલ્પ એમ કર્યો હતો કે પામ્યા શ્રી નેમિનાથ પ્રભુને વંદના કરીને પારણું કરીશું. તેઓ નિર્વાણ પામ્યા. હવે તો પ્રતિજ્ઞા નિભાવવી જોઈએ.
મધુબિંદુ
ક0 કક
==
=
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org