Page Text
________________
શાશ્વત સૌરભ ભાગ - ૧
૫૭. નાગિલા મન:પરિવર્તનને પળમાં પામી ગયાં. કહે કે, “તમે ભવદેવ મુનિને કશું જ બોલવા જેવું ન લાગ્યું. એના જેવા કેવું સુંદર કામ કર્યું છે, હવે હીણું કામ કરવાના કોડ થયા છે ! ! બોલ આ અગાઉ ભવદેવના કર્ણપટ પર આવ્યા હતા પણ ત્યાંથી મારામાંથી મન કાઢીને તરત પાછા વળો, ગુરુમહારાજના ચરણોમાં જ પાછા ફર્યા હતા. જ્યારે આ શબ્દો તો સીધા હૃદયને જ સ્પર્યા માથું મૂકીને બધા પાપ આલોવીને શુદ્ધ થઈને બાકીનાં વર્ષો સંયમ અને તેમની વૃત્તિઓ ઊર્ધ્વમુખી બની, તેઓ ગુરુ શરણે જઈ પાળીને આત્માનું કલ્યાણ સાધો, તમે તો ઉત્તમકુળના છો.” સંયમી બન્યા !
ધન્ય લોક, ધન્ય નગર, ધન્ય વેળા
કિસ કરે
અમર છે
સિદ્ધરાજ જયસિંહ માળવાનો વિજય
મધ્યમવૃત્તિ: બાર હજાર શ્લોક પ્રમાણ, કરીને તાજા તાજા આવ્યા. ત્યાંથી અઢળક
બૃહદ્રવૃત્તિ: અઢાર હજાર શ્લોક પ્રમાણ, સંપત્તિ તો લાવ્યા, પણ સાથે રાજ્યનો
બૃહન્નયાસ : ચોર્યાસી હજાર શ્લોક પુસ્તક-ભંડાર પણ લાવ્યા. આ સાહિત્ય
પ્રમાણ, ઉપરાંત ખજાનામાં રાજાભોજ રચિત સંસ્કૃત વ્યાકરણ
ઉણાદિ ગણ વિવરણ અને ધાતુ, પણ હતું. એ જોઈ જિજ્ઞાસુ રાજાને ચટપટી
પારાયણ. થઈ. પંડિતોને પૂછ્યું : “આપણે ત્યાં કયું
વિ. સં. ૧૧૯૩માં પ્રારંભ કરી બીજે વ્યાકરણ ભણાવવામાં આવે છે?”
વર્ષે, વિ. સં. ૧૧૯૪માં પૂર્ણ થયું. “ક્યાં તો રાજા ભોજનું અથવા
સવા લાખ શ્લોકની રચના આ એક પાણિનીનું.” જવાબ મળ્યો.
વર્ષમાં કરી ! એટલે તો કલિકાલ સર્વજ્ઞના શું આપણે, આપણાં ગુજરાતનું કોઈ
ઉપાશ્રયને “સરસ્વતીનું પિયર” (ભારતી વ્યાકરણ નથી શું?” વિસ્મયથી રાજાએ
પિતૃ મન્દિરમ) કહેવાય છે ! આવું અશક્યા પૂછ્યું.
લાગતું કાર્ય આટલા ટૂંકા સમયમાં કર્યું તેથી विद्वान कोपि कथं देशे विश्वेऽपि गूजरे ।
રાજા આ અપાર્થિવ શક્તિથી ખૂબ અંજાયો. सर्वे संभूय विद्वांसो हेमचन्द्रं
આવી સિદ્ધિન જોઈ શકનાર ઘણાં અકળાયાં. व्यलोक्यत्॥
સ૩૪ન-નયન-સુધારસ-અંજન, પણ દુર્જનો “નથી વિદ્વાન કોઈ શું? સમસ્ત ગુજરાતમાં,
તો ત્યાં આંખ પણ ન માંડી શક્યા જાણે ભરણી નક્ષત્રમાં આવેલો એકી સાથે બધાં નેત્રો ઠર્યા શ્રી હેમચન્દ્રમાં.”
સૂર્ય ન હોય! ભરી સભામાં રાજાએ પડકાર કયા. આપણા રાજ્યમાં છે કાઈ પંડિતોનાં માથાં ધૂણવા લાગ્યાં, કોઈ દૈવી શક્તિનો આ પ્રભાવ વિદ્વાન જે આવું વ્યાકરણ રચી શકે! બધા વિદ્વાનો નત મસ્તકે ચૂપ છે એ નક્કી રહ્યા, પણ અંદર અંદર મસલત કરી પછી એક અવાજે સહુના મોઢે ,
કાળ થંભી ગયો. એક ઇતિહાસ રચાયો. કાર્ય એમાં ઊંડું એક નામ નીકળ્યું. શ્રી હેમચન્દ્રાચાર્ય મુનિ જ આ કરી શકે ! રાજાએ કોતરાઈ ગયું તેમના તરફ દષ્ટિ કરી, સર્વજ્ઞ શ્રી હેમચન્દ્રાચાર્યઆ પડકાર ઝીલ્યો! સમય વીતતો ગયો તેમ તેમ એ નામ વધુ ને વધુ ઊજળું થતું પરિણામે માત્ર એક જ વર્ષની ટૂંકી અવધિમાં પાંચ અંગ
ગયું. સહિતનું વ્યાકરણ રચાયું !
પાટણ નગરીમાં આજે ચારેકોર થનગનાટ અને તરવરાટ લધુવૃત્તિ: છ હજાર શ્લોક પ્રમાણ,
છવાયો છે. વહેલી સવારથી નર-નારીઓ ઘરને, આંગણાંને,
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005126 |
| Book Title | Dhanyadhara Shashwat Saurabh Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Arihant Prakashan |
| Publication Year | 2008 |
| Total Pages | 972 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 53 MB |