________________
૨૧૨
ધન્ય ધરા:
ખાનદાન કુળમાં થયો. પોતાની પ્રતિભાનો પોતાની મેળે જ વિકાસ થયો. સગાઈના નવમાસ પછી અને લગ્નના ત્રણ માસ પૂર્વે જ ગુરુમહારાજ પાસે સજોડે આજીવનનું ચતુર્થવ્રત ઉચ્ચરી લઈ પોતાની પ્રતિભાનો પ્રકર્ષ પરિચય કરાવ્યો.
ભરયુવાનીમાં બધીય અનુકુળતાઓ વચ્ચે પ્રભુદર્શિત પ્રવજ્યા પંથે જ્યારે તે બેઉ બધુ જ ત્યાગી જઈ રહ્યાં હતા ત્યારે તેમની દીક્ષાના દિવસે જ અન્ય અનેકોએ પણ દીક્ષાની જય બોલાવી.
એ નિમિત્તથી કુલ નવ દીક્ષાઓ થઈ. દેવગુરુધર્મનો પ્રશસ્ત રાગ તે જ એક માત્ર બન્નેની સંયમજીવનની પ્રગતિનું કારણ જણાય છે. લાખ લાખ વંદનાઓ.
-સંપાદક.
ભરતક્ષેત્રે વર્તમાન ચોવીશીના અંતિમ કેવળજ્ઞાની- હસ્તરેખાના પ્રખર જાણકાર, ચૌદ પૂર્વના પારગામી મોક્ષગામી
(૨) શય્યભવસૂરિજી આચાર્ય (૧) જંબૂકુમાર
પ્રભવસ્વામીજીની આગવી સૂઝબૂઝથી બે તપસ્વી અને આર્ય સુધર્માસ્વામિ પાસે “નિત્યનિ શરીરના ઉપદેશક મહાત્માઓના બોધ થકી અને યજ્ઞમંડપના હિંસક વૈરાગ્યવચનોથી ફક્ત સોળ વર્ષની કિશોરાવસ્થામાં જ ભાવિત સ્થાનમાં જ ૧૬માં શાંતિનાથ પ્રભુજીની પ્રતિમા પ્રગટ થવાથી થઈ જનાર તથા દીક્ષાની અનુમતિ લેવા ગુરુદેવ પાસેથી પાછા પ્રતિબોધ પામેલા શયંભવ ભટ્ટ બ્રાહ્મણાધિપતિ દ્વારા હિંસક વળતાં સૈનિકોનો તોપગોળો પગની નિકટમાં પડતાં જ ચેતી જઈ યજ્ઞનો ત્યાગ કરી ઉદ્યાનમાં શ્રમણસંઘમાં પધાર્યા અને ત્યાંના પાછા ઉપાશ્રય આવીને આજીવનનું બ્રહ્મચર્ય વ્રત માતા-પિતાને પરમ શાંત વાતાવરણમાં મનની અનેક ગાંઠો ઓગળી જતાં પૂછ્યા વગર જ લઈ લેનાર જંબૂકુમારને ધન્ય હો. તે ભાવવ્રતની બ્રાહ્મણ મટી શ્રમણ બની ગયા. બ્રહ્મચર્યવ્રત વિશેની વિશેષતા અડગતા, આત્મજાગૃતિ તથા અંતરાયોનો ક્ષયોપશમ જ હતો એ છે કે વૈરાગ્યવાસિત તેમની પત્ની ગર્ભવતી હતી. બાળકના જેથી ફક્ત એક રાત્રિ માટે રાજગૃહિની ક્રોડાધિપતિઓની આઠ જન્મની પણ વાટ ન જોનાર તેઓ શીલવ્રતના મહાવ્રતને કન્યાઓને પરણ્યા પછી તેમને પણ સુહાગરાત્રિના દિને જ ઉચ્ચરનારા બન્યા. એટલું જ નહિ મનથી પણ સંસાર છૂટી જતાં પ્રતિબોધી વૈરાગ્યદીપક પ્રગટાવી દીધો. કોડીલી કન્યાઓ મન શ્રુતકેવળીની ઉપમા પામ્યા અને વીર સંવત ૭૫માં આચાર્ય ચોરી ન શકી. પ્રભવાદિ ચોરો બ્રહ્મવ્રત પ્રભાવે ધન ચોરી ન પદવીના પણ ધારક બન્યા છે. પાછળથી જન્મ પામેલ બાળક શક્યા અને બધાયના માતા-પિતા તનના તન-તનયાને મનાવી મનકને પણ ઓળખી લેવા છતાંય પોતાનો પિતાસંબંધ છુપાવી ન શક્યા, જેથી એકલા જંબૂકમારે બીજા પરદને સન્માર્ગ ચારિત્ર પ્રદાન કર્યું, સાથે ફક્ત છ માસનું આયુ શેષ જાણી સમજાવી બીજે જ દિવસે ક્રોડોના કંચન-કામિનીઓને ત્યાગી જિનાગમના સારભૂત સંયમીઓ માટે શ્રીદશવૈકાલિકસૂત્રની કુલ ૫૨૭ની સંખ્યામાં દીક્ષા લઈ લીધી. વીર સં. ૧માં દીક્ષિત રચના કરી છે. વિશિષ્ટ વ્રત પ્રભાવે તે જિનાગમ અવસર્પિણીના જંબુસ્વામી ખરેખર અલ્પસમયમાં જ શ્રુતકેવળી બની ગયા અને પાંચમા આરાના અંત સુધી અમર રહેશે તે સૂત્ર પાઠ અધ્યયન દીક્ષાના વીસમાં વરસની પર્યાયમાં જ કેવળજ્ઞાની બની, જગત કરી જ્યારે બાળમુનિ મનક કાળધર્મ પામી દેવલોકે સીધાવ્યા ઉપર ઉપકારની હેલી વરસાવી વીર સંવંત ૬૪માં મથુરા મુકામે ત્યારે આચાર્ય ભગવંતની આંખો અશ્રુથી છલકાઈ ગઈ હતી, 20 વરસની વૃદ્ધ વયે નિર્વાણ પામી અંતિમ-કેવળી રૂપે મોક્ષે કારણ કે સગો પુત્ર પરલોકવાસી બન્યો હતો. સીધાવી ગયા. જેમના પછી મોક્ષમાર્ગ બંધ થઈ ગયો છે, સાથે નૈમિત્તિક પ્રભાવક ૫ર : પૂર્વ શ્રત જ્ઞાનનો અગાધ દસ લબ્ધિઓ પણ વિચ્છેદ પામી ગઈ છે. જેમણે આ અનેરા
ભંડાર તેમના પાસે હતો. પ્રસંગો નજરે નિહાળ્યા હતા તેમને પણ ધન્ય છે. પાટ પરંપરા પ્રભવસ્વામીએ શોભાવી હતી.
(3) આચાર્ય ભદ્રબાહુ સ્વામી દક્ષિણના પ્રતિષ્ઠાનપુરમાં જન્મેલ બ્રાહ્મણ બે ભાઈઓ
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org