________________
ज भाषामां उपदेश आपी शके. वळी विविध प्रदेशोना रीतरिवाजो अने दैशिक परिस्थितिथी माहितगार थवानुं पण सूचन एमां करेलं छे. आ बधां कारणे भारतवर्षना विविध प्रदेशोना रीतरिवाजोने लगती प्रकीर्ण पण मूल्यवान सामग्री आगमसाहित्यमांथी प्राप्त थाय छे. ए प्रकारना थोडाक लाक्षणिक उल्लेखो अहीं जोईए: कोंकणवासीओ पुष्प अने फळनो प्रचुर प्रमाणमां उपयोग करता. उत्तरापथ अने बाल्हिकना लोको सक्तु खाय छे तेम कोंकणवासीओ ' पेज्जा' (सं. पेया ) अर्थात् चोखानी राब ले छे. त्यां भोजनना प्रारंभमां ज राब अपाय छे (पृ. ५२ ). अत्यारे पण कोंकणमां मुख्य खोराक चोखा छे ते आ साथे ध्यानमा राखवानुं छे. सोपारकना बे श्रावकोमा एक शाकटिक ( गाडं चलावनार ) अने बीजो वैकटिक ( दारू गाळनार ) हतो (प. १८५-८६ ). ए बतावे छे के वैकटिको बहिष्कृत नहोता. पडोशना महाराष्ट्रमां पण कलालो बहिष्कृत गणाता नहोता; एटलं ज नहि, पण एमनी साथे बीजाओ भोजन लई शकता (पृ. १३५). जो के दक्षिणापथमां कलाल अने लोहकार जायधम गणाता (पृ. १६० ). महाराष्ट्रमा मद्यनी दुकानमा मद्य होय के न होय, पण तेनी उपर ध्वज फरकाववामां आवतो, जे जोईने भिक्षाचर आदि त्यां जता नहि (पृ. १३४). जे प्रकारना स्त्रीओना पहेरवेशने लाटवासीओ 'कच्छ' कहेता एने महाराष्टोओ ‘भोयडा' कहेता. स्त्रीओ बालपणथी मांडी लग्न थया बाद सगर्भा थतां सुधी कच्छ बांधतो. सगर्भा थया पछी भोजन करवामां आवतुं, स्वजनोने बोलावी वस्त्र पाथरवामां आवतुं, अने ए समयथी कच्छ बांधवानुं बंध थतुं (पृ. १६० ). मरुस्थल आदि रेताळ प्रदेशोमा मार्ग मूलो न जवाय माटे मार्गमा कीलिकाओ ठोकवामां आवती एवा उल्लेखो छ (पृ. १२४ ). मरुस्थलना पहेरवेशने लगती पण केटलीक रसिक माहिती मळे छे (पृ. १२५ ). करोडपतिओ महोत्सव प्रसंगे पोताना मकान उपर
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org