________________
પ્રતિભાઓ
૩૫૩ ચિત્રકલા અને છબીકલાના પ્રતિભાવાન ઉપાસક (૧૯૭૯, ૮૪, ૮૭), ઇન્ટરનેશનલ આર્ટીસ્ટ ગ્રુપ (૧૯૭૦, ૭૫) અને
ગ્રાફીક વર્કશોપ (૧૯૭૯)માં કલાકારતરીકે ભાગ લીધો છે. અમદાવાદની સ્વ. શ્રી વિનોદ પાલ
ફોટોગ્રાફીક સંસ્થા નિહારીકા કલબ અને કર્ણાવતી ફોટો કલબ યોજીત આકૃતિ પ્રધાન ચિત્રોથી માંડી પ્રતીકાત્મક અને તાંત્રીક નામે ફોટોગ્રાફી વર્કશોપમાં પણ ભાગ લીધેલ. ઉપરાંત ૧૯૯૦થી ૯૮ સુધી
ઓળખાતી શૈલી સહિત ચિત્ર સર્જનના કર્ણાવતી કેમેરા કલબનું પ્રમુખસ્થાન પણ સંભાળેલું. વિનોદભાઇની વિવિધ તબક્કાઓમાંથી તેઓ પસાર થયા કલાકારકિર્દીની નોંધરૂપે તેમને કેન્દ્રીય આર્ટીસ્ટ ડિરેકટરી (૧૯૯૧
છે. દશાવતાર, સમુદ્રમંથન જેવાં પૌરાણિક ૯૫), રેફરન્સ એશિયા હૂઝ હુ (૧૯૮૬)માં સ્થાન સહિત નેશનલ કલા | વિષયો અને સૌરાષ્ટ્ર-ગુજરાતના મેલા- કલકત્તા કમિટિ મેમ્બર-૧૯૯૬, આર્ટીસ્ટ એલર્ટ એકઝી. સફદર લોકજીવનને વિષયો બનાવીને તેમણે હાશમી મેમોરીઅલટ્રસ્ટ-દિલ્હી (૧૯૮૯), કલાગુર્જરી-મુંબઇ (૧૯૯૦) રૂપાત્મક અને સંજ્ઞાત્મક ચિત્રશ્રેણીઓ સર્જી અને ઇન્ડિયા ઇન્ટરનેશનલ આર્ટ ફેર-મેકિસકો (૧૯૯૫)માં પણ એક છે. પોતે સિતારવાદનની તાલિમ લીધી સક્રિય સભ્ય તરીકે સેવા આપી ચૂક્યા છે.
હોવાથી એમના કલાસર્જનમાં લય અને દેવ-દેવીઓની સંજ્ઞાત્મકચિત્રશ્રેણી આપનારવિનોદ પારુલે સૌરાષ્ટ્રમાધુર્યનો સમન્વય જોવા મળે છે.
કચ્છ ગુજરાતના લોકજીવન, તેમની રહેણીકરણી, રાચ-રચીલા, જાણીતા લોકકલાવિ લેખક શ્રી જોરાવરસિંહ જાદવે ઉપરોકત વસ્ત્રાભૂષણ, ઉત્સવો- વ.ને પોતાની છબીકલાના અને ચિત્રકલાના શબ્દોમાં જેમની કલાનો પરિચય કરાવ્યો છે, તે કલાકાર એટલે - વિષયો બનાવ્યા છે. ગુજરાત, રાજસ્થાનનો ભાગ્યે જ કોઇ એવો મેળો શ્રી વિનોદ રઘુનાથભાઇ બ્રહ્મભટ્ટ
હશે જયાં કેમેરા લઇને પોતે પહોંચ્યા નહિં હોય. ‘પારુલ’ એ તેમનું તખલ્લુસ છે.
આ અભ્યાસ પરથી સર્જાયેલા લોકજીવનનાં ચિત્રોમાં પ્રદર્શનો તા. ૧ જૂન, ૧૯૩૯માં અમદાવાદમાં તેમનો જન્મ. અમદાવાદની ૧૯૯૦-૯૧માં અમદાવાદ-મુંબઇમાં યોજાયેલા. તેમને અનેક પુરસ્કારો શેઠ સી. એન. ફાઇન આર્ટસ કોલેજમાં અભ્યાસ કરી ૧૯૭૨માં તેમણે મળેલા છે. જેમાં યુથ ફેસ્ટીવલ એવોર્ડ (૧૯૬૧, ૨, ૩) ટેસ્ટાઇલ આર્ટ માસ્ટરની પદવી પ્રાપ્ત કરી. અમદાવાદની નૂતન ફેલોશીપ ડીઝાઇનમાં ઇનામ (૧૯ ૬૮), નવી દિલ્હી રેલ્વેનો એવોર્ડ (૧૯૬૯), હાઇસ્કૂલમાં કલાશિક્ષક તરીકે જોડાયા. પણ કલાસાધનામાં સંપૂર્ણ અ.મ્યુ. કોર્પોરેશન એવોર્ડ (૧૯૭૫, ૮૮, ૮૯, ૯૦, ૯૧, ૯૨), સમર્પિતતા માટે તેઓ કલાશિક્ષકની નોકરી છોડી સ્વતંત્ર કલાકાર બની ઇન્ટરનેશનલ રિલીજીયસ પેઇન્ટીંગમાં ઇનામ (૧૯૮૦, ૮૪), રહ્યા. વિનોદ પારુલના ચિત્રો ગ્રુપ શો રૂપે ૧૯૭૨ થી ૯૪ દરમિયાન ગુજરાત રા. લલિત કલા અકાદમી એવોર્ડ (૧૯૬૯, ૭૮, ૭૦, ૮૨, અમદાવાદ, મુંબઇ, કલાકત્તા, દિલ્હી, મદ્રાસ, વિદ્યાનગર અને ૮૬, ૮૮, ૯૦, ૯૩), ભા.જ.પ. એવોર્ડ (૧૯૮૯), કલાકાર ઓરિસ્સામાં પ્રદર્શિત થયાં છે.
મણિલાલ મિસ્ત્રી એવોર્ડ ટુમેન શો રૂપે લંડન, દુબઈ
(૧૯૯૦), નેશનલ એકેડેમી (૧૯૭૮, ૯૨, ૯૫)માં તેમજ
નવી દિલ્હી એવોર્ડ (૧૯૯૫) વનમેન શો રૂપે અમદાવાદ
અને ચંડીગઢ (૧૯૯૫)વ. મુખ્ય (૧૯૭૨, ૭૪, ૭૭, ૯૦, ૯૧,
કહી શકાય. ૯૩) અને મુંબઇ (૧૯૭૨, ૭૪,
આ પ્રતિભાશાળી ૭૭, ૯૨, ૯૩)માં પ્રદર્શિત થયા
કલાકારનું તા. ૨૭ જાન્યુ. છે. ૧૯૯૦-૯૧માં નેશનલ
૧૯૯૮માં અવસાન થયું. તેમનાં સ્કોલરશીપ મેળવનાર
ચિત્રોનું ‘શ્રદ્ધાંજલિ' પ્રદર્શન વિનોદભાઇને ૧૯૯૬માં ભારત
તેમના પરિવારજનો દ્વારા સરકારની ફેલોશીપ પણ મળી
અમદાવાદમાં યોજાએલ. તેમના હતી. તેમણે અમદાવાદની વિવિધ
બન્ને સુપુત્રો હિંડોલ અને આલાપે સંસ્થાઓમાં મ્યુરલ્સ કરી આપેલ
પિતાના કલા વારસાને જાળવી છે. ગુજરાત રાજય લલિતકલા
રાખ્યો છે. અકાદમીની કલા શિબિરો
* સંદર્ભ - સૌજન્ય - રંગતરંગ (સરે પરિવાર (તૈલરંગી સંયોજન)
૧૯૮૬) લે, શ્રી જોરાવરસિંહ જાદવ.
લોકો છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org