Page Text
________________
પ્રતિભાઓ
આપણો સમાજ એકંદરે પુરુષપ્રધાન રહ્યો છે અને એમાં પણ ધાર્મિક વિધિઓ અને કથાપ્રવચનોમાં તો પુરુષોની જ બોલબાલા રહી છે પરંતુ હવે તો મહિલાઓએ પણ કથાપ્રવચનોના ક્ષેત્રમાં પ્રવેશ કર્યો છે એટલું જ નહીં પણ તેમણે સારી પકડ જમાવી છે.“અમુક જ્ઞાતિના હોય તે જ કથા કહી શકે અથવા સ્ત્રીઓ વ્યાસપીઠ પર બેસી શકે નહીં...કથાપ્રવચન કરી શકે નહીં' એવા ખ્યાલો ઓગળતા ગયા છે.
આવા હકારાત્મક વલણના અનુસંધાનમાં કહેવું પડશે કે આ બાબતે ગુજરાતમાં મોકળાશ, આવકાર અને શ્રદ્ધાનું વાતાવરણ વિશેષ છે. જો કે આ ક્ષેત્રે મહિલાઓને કોઈ મુશ્કેલી પડતી જ નથી અને એમનો રસ્તો સ૨ળ-સાફસુથરો છે એમ કહેવાનો ઇરાદો નથી. એ જ રીતે દરેક મહિલા કથા-પ્રવચનકારને અહીં આવરી લીધા છે અથવા તેમની છેલ્લામાં છેલ્લી વિગતોનો સમાવેશ કર્યો છે તેવું પણ નથી અહીં તો પ્રતિનિધિરૂપ કેટલાંક નામોનો અલપઝલપ સમાવેશ કર્યાનો જ સંતોષ-અસંતોષ લઈ
શકાય.
આપણી ધાર્મિક પરંપરામાં ‘કથા’નું વિશિષ્ટ સ્થાન રહેલું છે. પ. પૂ. ગુરુદેવ શ્રીરામ શર્માના જ શબ્દોમાં જોઈએ તો“...કથાનાં આયોજનોને અનુષ્ઠાનોનું નામ આપવામાં આવે છે. એનું કથન તથા શ્રવણ પુણ્યફળ આપનારું છે. એ આયોજન માટે શ્રદ્ધાયુક્ત ધાર્મિક વાતાવરણ પેદા કરવું જરૂરી માનવામાં આવે છે....’' કથાકારો પોતાની રોચક, સાદી, સરળ શૈલીમાં અને હવે તો કર્ણપ્રિય સંગીતની મદદથી અઘરાં શાસ્ત્રો, સિદ્ધાંતોને એવી રીતે સમજાવે છે કે તે શ્રોતાજનને ગળે ઊતરી જાય. વિવિધ ધર્મગ્રંથો સામાન્ય માણસ ક્યાં વાંચવા જાય? એ તો એકસામટાં મળે છે કથામંડપમાંથી! ધર્મભાવનાની દૃઢતા, ઐક્ય, મિલન, શ્રદ્ધાસહિત સદ્ગુણોનું સિંચન કથાથી શક્ય બને છે....હવે વ્યાસપીઠ કથાકાર તરીકે તેમ જ ધાર્મિક પ્રવચનકાર પુરુષ જ હોય તેવું નથી! ટી.વી.ની ચેનલો આ બાબતની ગવાહી પૂરે છે. આ બાબતની સાનંદ પ્રતીતિ તો જ્યારે મહિલા કથાકારોનાં નામોને યાદ કરીએ છીએ ત્યારે વિશેષ થાય છે, જેમકે : પ.પૂ. શ્રી ઇન્દિરાબેટીજી (વ્રજધામ, માંજલપુર-વડોદરા),
મોરબી અને અન્ય સ્થળે આશ્રમ ધરાવતા પૂ. શ્રી કનકેશ્વરીદેવી (શ્રી સદ્ગુરુધામ, મુ. પો. અશોકનગર, તા. વિરમગામ, જિ. અમદાવાદ).
જૂનાગઢમાં આશ્રમ ધરાવતા હરેશ્વરી દેવી.
પૂ. પાંડુરંગદાદાની ‘સ્વાધ્યાય’ પ્રવૃત્તિને આગળ ધપાવતાં
Jain Education International
અને લાખોની મેદનીને આકર્ષતાં પૂ. જયુદીદી.
‘દાદા ભગવાન’નો અક્રમમાર્ગનો સંદેશો આપતા પૂ. ડૉ. નીરૂબહેન અમીન,
દેશિવદેશમાં રામકથાને સંગીત સાથે લહેરાવનાર કુ. ત્રિલોચનાજી (દાંદા, તા. આમોદ, જિ. ભરૂચ),
૨૨૯
અમરેલીમાં તોરી ગામના સરોજબહેન તેરૈયા (સી-૧, ૨૦૪, સદ્ગુરુ કોલોની, એ.જી. બસસ્ટોપ સામે, કાલાવડ રોડ, રાજકોટ),
ગીતાબહેન રામાયણી (અમરેલી પાસે ધારી રોડ) ‘પ્રજ્ઞાપુરાણ’ના હિંદી અને ગુજરાતીમાં કથાકાર રશ્મિકાબહેન પટેલ (ડભોઈ),
પૂ. રણછોડદાસજી મહારાજનાં શિષ્યા અને સૌરાષ્ટ્રમાં પ્રસિદ્ધ કથાકાર એવાં રમાબહેન હરિયાણી (જયપુર).
ભાવનાબહેન મહેતા (ગાયત્રીમંદિર સામે, નિર્મળનગર, જૂનાગઢ),
અમરેલીના કથાકાર સ્વ. ભરતભાઈ શાસ્ત્રીનાં સુપુત્રી અને ઇંગ્લેંડમાં જઈને કથારસપાન કરાવનાર જિજ્ઞાસાબહેન શાસ્ત્રી શબરીબાઈ (જૂનાગઢ),
કૉલેજમાં ભણતાં ભણતાં જ કથાક્ષેત્રે નામ કાઢનાર મીરાબહેન અરવિંદભાઈ ભટ્ટ (શ્રી માધવકુંજ, સૌરાષ્ટ્ર કલાકેન્દ્રની બાજુમાં, રાવલનગર, મેઈન રોડ, રાજકોટ),
પૂ. મા. ગીતા ભારતી (અમદાવાદ), પૌલોમીબહેન ત્રિવેદી (અમદાવાદ),
માતુશ્રી વીરબાઈમા કૉલેજ, રાજકોટમાં અંગ્રેજીના પ્રાધ્યાપિકા અને સુંદરકંઠે રામકથા કહેતાં પ્રા. જાડેજા,
રાજકોટના અનસૂયાબહેન પટેલ [માર્કેટીંગ યાર્ડ, ક્વાર્ટર નં. ૧૨૩, સીંગલમાળ, સંત કબીર રોડ-રાજકોટ]
ભાવેશ્વરીબહેન (શ્રી રામધન આશ્રમ, મહેન્દ્રનગર, પીપળી રોડ, મોરબી, જિ. રાજકોટ),
દમયંતીબહેન એમ. જાની (મહારુદ્ર, મહેશ્વરીનગર સોસાયટી–૨ ની બંધશેરી, ભવાની ચોકની બાજુમાં, રાજકોટ), માલતીબહેન જ. જોષી (હિરભાઈ વાઘજીની ખડકી, કતારગામ, સુરત–૪),
મંદાકિનીબહેન વ્યાસ (૧, અનુરાધા ફ્લેટ, અનુપમ
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005123 |
| Book Title | Pathdarshak Pratibhao |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Arihant Prakashan |
| Publication Year | 2005 |
| Total Pages | 834 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 41 MB |