Page Text
________________
૧૯૧
પ્રતિભાઓ
“કુમાર'માં ચાલતી “બુધસભા'માં તેઓ નિયમિત જતા ત્યાં અન્ય કવિમિત્રોના સંગે તેઓ ખૂબ ખીલ્યા. છુટ્ટી પાટલીનું ફરફરતું બંગાળી ધોતિયું અને કળીવાળો ઝભ્ભો પહેરીને પ્રિયકાન્ત મંચ પર કવિતા પઠન કરવા આવે ત્યારે એ મસ્ત તરંગી કવિને જોવા સાંભળવા આવેલા શ્રોતાઓ ઝમી ઉઠતા. તેમના સાત કાવ્યસંગ્રહો પ્રગટ થયા છે. સૌંદર્યલક્ષી કવિતામાં કેટલી વિવિધતા પ્રગટ થઈ શકે છે તેનું ઉદાહરણ તેમની કવિતા છે. તેમની મોટાભાગની કૃતિઓ અમેરિકાના પ્રવાસ દરમિયાન ત્યાંના સ્થળ, કાળ, પાત્રો. પ્રસંગો અને અનુભવમાંથી જ છે.
જીવનપ્રવૃત્તિ અને કવનપ્રવૃત્તિના મધ્યાન્હે પ્રિયકાન્ત પૂર્ણ પ્રકાશતા હતા તેવા ટાણે જ તેઓ અક્ષરલીલામાં મળી ગયા.
કુશળ કલાકાર
શિવ પંડ્યા કલા શિક્ષણ લીધા વગર શ્રેષ્ઠ કક્ષાના ચિત્રકાર શિવ પંડ્યાનો જન્મ ઇ. ૧૯૨૮ માં ખેડા જિલ્લાના વસો ગામમાં થયો હતો. નડિયાદમાં શિક્ષણ લીધા પછી ગુજરાતના કલાગુરુ કવિશંકર રાવળ પાસે ચિત્રકળા શીખ્યા અને કાર્ટુનો પર પણ હાથ અજમાવવા લાગ્યા.
શ્રી પંડ્યાએ ચિત્રલેખા, વંદે માતરમ, રમકડું વગેરે સામયિકોમાં ચિત્રો આપવા લાગ્યાં. “રમકડું' બાળ માસિકમાં તેમની ચિત્રવાર્તા ચીંચુકાકા ખૂબ લોકપ્રિય થઈ હતી. પછી અમદાવાદ આવીને ગુજરાત સમાચાર, સંદેશ તેમ જ જનસત્તા દૈનિકમાં કાર્ટુનીસ્ટ તરીકે કાર્ય કરતા હતા. ગુજરાતના કેટલાક સાહિત્યકારોના ઠઠ્ઠાચિત્રો પણ બનાવ્યા હતા. જે એક સંગ્રહિતરૂપે પ્રગટ થયો હતો. પ્રસંગચિત્રો, મુખપૃષ્ઠ અને કાર્ટુન એ ત્રિવિધ દિશામાં એમની પછીનું લાવણ્ય નીખરી ઉઠતું. તેમણે સુંદર કાવ્યોનું પણ સર્જન કર્યું હતું જે એક કાવ્યસંગ્રહરૂપે પ્રગટ થયો હતો.
શિવભાઈ કહેતા “પીંછીને છેડે એક પતંગિયું બેઠું હોય છે. ક્ષણેક્ષણના એ રંગ પકડે છે અને ક્ષણ વીતી જતાં એ ઓચિંતુ જ ઊડી જાય છે.” એમનો દિવ્યાત્મા પણ એમ જ ઓચિંતો ઊડી ગયો. ૧૩-૭-૧૯૭૮ ના રોજ એમની પછીના રંગ જાણે કે ઝાંખા પડી ગયા.
રંગમંચના કલાકાર
પ્રવિણ જોશી ગુજરાતી રંગભૂમિને ઝળાંહળાં કરનાર લોકપ્રિય કલાકાર પ્રવિણ જોશીનો જન્મ પાટણમાં ૧-૧-૧૯૭૬ ના રોજ થયો હતો. મુંબઈની મોડર્ન સ્કૂલમાં અભ્યાસ શરૂ કર્યો જેથી આંતરકોલેજ નાટ્યસ્પર્ધામાં ભાગ લઈ શકાય. લીધેલી ધૂન પાછળ મંડ્યા રહેવાની આદતને કારણે તેમણે પ૫ નાટકોમાં ભાગ લીધો હતો.
મોગરાના સાપ', 'સંતુ રંગીલી', “સપ્તપદી', “મોતી વેરાણા ચોકમાં', “સપનાનાં વાવેતર', “કોફીનો એક કપ' જેવા એમના કયા કયા સર્જનો યાદ કરીએ? “રંગભૂમિ' નામની નાટ્યસંસ્થામાં ચન્દ્રવદન ભટ્ટના સહાયક બન્યાં હતાં. ત્રણેક સામયિકોનું સંપાદન કર્યું અને અખબારોમાં કટારલેખો લખી ૨૫ વર્ષ સુધી તેમણે ‘આકાશવાણી' સાથે ધરોબો રાખ્યો હતો. મહારાષ્ટ્ર સરકાર દ્વારા આયોજિત નાટ્યસ્પર્ધામાં શ્રેષ્ઠ અભિનેતાનો એવોર્ડ એમને એનાયત થયો હતો. હિન્દી ફિલ્મ ‘આકાન્ત’ અને ગુજરાતી ફિલ્મ ‘કુમકુમ પગલાં” માં તેમણે મુખ્ય પાત્રની ભૂમિકા ભજવી હતી. ગુજરાત સરકાર તરફથી એમને મરણોત્તર ગૌરવ પુરસ્કાર' અર્પણ થયો હતો.
આ રંગમંચ ખેલંદાએ ૧૯-૧-૧૯૭૯ના રોજ સાચોસાચ “અલવિદા'નો અભિનય આચરી બતાવ્યો. અલ્પાયુમાં પણ પ્રવિણજોશી એક દંતકથારૂપ બની ગયા.
ગઝલનો મહેકભર્યો રંગ
શ્યામ સાધુ ગઝલકાર શામળદાસ સોલંકીનો જન્મ ૧૫-૬-૧૯૪૧ના રોજ જૂનાગઢમાં થયો હતો. પિતાનું નિધન થતાં શ્યામ મેટ્રિકથી આગળ ન વધી શક્યા. જૂનાગઢની નગરપાલિકામાં સભ્યપદ તેમજ શિક્ષણ સમિતિના ચેરમેનની ખુરશી સાધુએ સુપેરે શોભાવી. એક કવિનું આ શ્યામચરિતમાનસ એના રણકતા શબ્દમાં, એમની નસનસમાં અંકિત છે. સતત પચ્ચીસ વર્ષથી શ્યામે ગઝલનો એક જ રંગ ઘૂંટ્યો છે. સાધુ વૃત્તિવાળા શ્યામને રાજેન્દ્ર શુકલ, ચિનુ મોદી, ઘાયલ જેવા સિદ્ધહસ્તોએ ગઝલનો રંગીન સ્પર્શ અર્પો “યાયાવરી', “થોડાં બીજા ઇન્દ્રધનુષ', આત્મકથાનાં પાનાં' તેમના પ્રસિદ્ધ કાવ્યસંગ્રહો છે.
ઇ.સ. ૨૦૦૧માં એક દિવસની મોડી રાત્રે શ્વાસના
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005123 |
| Book Title | Pathdarshak Pratibhao |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Arihant Prakashan |
| Publication Year | 2005 |
| Total Pages | 834 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 41 MB |