________________
- આચાર ભગવંત વર્ધમાનના વક્ર જડ સાધુઓને છે. અહીં હુ વાચકને પિતાને જ પૂછું છું કે, ઉપર્યુક્ત બે જાતના આચારમાં કયા આચારમાં વિશેષ ત્યાગ જણાય છે, કેના આચારમાં વિશેષ કટી જણાય છે અને કયે આચાર વિશેષ મર્યાદિત જણાય છે? મારી ધારણા પ્રમાણે તે વાચકને વર્ધમાનના જ આચારમાં ત્યાગ કસોટી અને મર્યાદા જણાવાં જોઈએ જે ત્યાગને અર્થ જરૂરિયાત ઓછી કરવાને હય, જે ત્યાગનો અર્થ નિરંકુશતાને રોકવાને હોય, જે ત્યાગને અર્થ સહન કરવાને હોય અને જે ત્યાગને અર્થ મર્યાદામાં રહેવાને હોય તો સા કઈ એક અવાજે કબુલ કરશે કે, વર્ધમાન- ના જ આચારમાં ત્યાગ, મુનિતા અને વૈરાગ્ય ભરપૂર ભર્યો છે અને અજુપ્રાજ્ઞ પુરૂના તે તે આચારમાં અનુકૂળતા, આરામ, યથેચ્છવર્તિતા અને અમર્યાદા તરવરી રહી છે. કદાચ પાર્શ્વનાથ સ્વામિની હયાતિમાં તેમના શિષ્યોમાં આ જાતનું સુખશીલ વર્તન નહિ હોય પરંતુ તેઓનું નિર્વાણ થયા પછી તે બે (પાર્શ્વનાથ અને વર્ધમાન) ધર્માચાર્યોના ૨૫ વર્ષના વચગાળાના કોઈ પણું વખતે પાર્શ્વનાથના સંતાનો ઉપર તે સમયની આચારહીને બ્રાહ્મણ-ગુરૂઓની અસર થઈ હૈયે અને તેને લઈને તેઓએ પિતાના આચારમાંથી કડકપણું કાઢી નાખી, ઘણુ નરમ અને સુકર આચારે બનાવી લીધો હોય એ સંભવતું અને ઘટતું છે. ધારે કે, આપણે કેઈ પાંડેશી હમેશા નાતે તે હોય, ખાતે પીતે હોય, - મનગમતાં વસ્ત્રો પણ પહેરી હોય અને તેની આવી રીત