________________
ચા ન કહેવા જોઈએ ” અર્થાત્ જેમ બ્રાહણેએ વેદને અધિકાર પિતા માટે જ રાખી બીજાઓને તેના અનધિકારી ઠરાવી પિતાની સત્તા જમાવી હતી, તેમ આ ચૈત્યવાસિઓએ પણ આગમને વાંચવાનો અધિકાર પિતા માટે જ રાખ્યા હતા અને શ્રાવકેને તેના અનધિકારી ઠરાવ્યા હતા. જે તેઓ શ્રાવકને પણ વાંચવાની છૂટ આપે તે અંગગ્રંથને વાંચીને જે ધન તેઓ ઉપાર્જવા ઇચ્છતા હતા -તે શી રીતે બનત? તથા અંગગ્રંથોના અભ્યાસી શ્રાવકે તેઓને દુષ્ટાચાર જોઈને શી રીતે માન આપત ? આ પ્રકારે શ્રાવકને આગમો વાંચવાની છુટ આપતાં પિતાના જ પેટ ઉપર પાટુ આવતી હોવાથી અને પોતાની બધી પિલ ખુલ્લી થતી હોવાથી એ કેણ નિખાલસ હોય કે, -જે, તે બધે પિતાને લાભ જ કરે. ઉપરના હરિભદ્રના ઉલ્લેખ ઉપરથી એમ સ્પષ્ટ જણાય છે કે, શ્રાવકોને આગામે નહિ વાંચવા દેવાનું મૂળ બી આ ચિત્યવાસિઓએ -જ વાવ્યું છે અને તે અત્યાર સુધી તે જ જાતનું સડેલું પાણી પી પીને એવડું મેટું થઈ ગયું છે કે, હવે તેને છેદ કર્યા સિવાય આપણે છુટકે જ નથી. મારે આ છેવટના મુદ્દાને જુદી જુદી બે દષ્ટિએ વિચારવાને છે–એક તે ભાષા દષ્ટિએ અને બીજી શાસ્ત્ર દષ્ટિએ. વૈદિકે તરફથી આપણા ઉપર એ આક્ષેપ મૂકવામાં આવે છે કે, સંસ્કૃત જેવી પ્રિઢ ભાષાને મૂકીને જેનોએ જે પિતાના મૂળ ગ્રંથે પ્રાકૃતમાં લખ્યા છે. તેનું કારણ, તેઓની સંસ્કૃતિની અનભિજ્ઞતા હેવી જોઈએ. પણ એ આપની નિમૂળતા બતાવતાં આપણું મહર્ષિઓ જણાવે છે કે –