________________
छत्तीसइमं अज्झयणं : छत्रीसभुं अध्ययन जीवाजीवविभत्ती : विमति
મૂળ
સંસ્કૃત છાયા
ગુજરાતી અનુવાદ
१.
जीवाजीवविभत्ति सुणेह मे एगमणा इओ। जं जाणिण समणे सम्मं जयइ संजमे ॥
जीवाजीवविभक्ति श्रृणुत मम एकमनसः इतः । यां ज्ञात्वा श्रमणः सम्यग् यतत संयमे॥
૧. તું મન એકાગ્ર કરીને મારી પાસેથી જીવ અને અજીવનો
તે વિભાગ સાંભળ, જેને જાણીને શ્રમણ સંયમમાં સમ્યક્ પ્રયત્ન કરે છે.
૨. આ લોક જીવ અને અજીવમય છે. જયાં અજીવનો
દેશ આકાશ જ છે, તેને આલોક કહેવામાં આવે છે.
जीवा चेव अजीवा य एस लोए वियाहिए। अजीवदेसमागासे अलोए से वियाहिए।
जीवाश्चैवाजीवाश्च एष लोको व्याख्यातः। अजीवदेश आकाशः अलोकः स व्याख्यातः ।।
३.
૩. જીવ અને અજીવની પ્રરૂપણા દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ અને
ભાવ – આ ચાર દૃષ્ટિએ કરાય છે.*
दव्वओ खेत्तओ चेव कालओ भावओ तहा। परूवणा तेसिं भवे जीवाणमजीवाण य॥
द्रव्यतः क्षेत्रतश्चैव कालतो भावतस्तथा। प्ररूपणा तेषां भवेत् जीवनामजीवानां च ॥
४. मनाले प्रा२-३सामने ३४ी. ३पीना
દસ અને રૂપીના ચાર પ્રકાર છે.”
रूविणो चेवरूवी य अजीवा दुविहा भवे। अरूवी दसहा वुत्ता रूविणो वि चउव्विहा ॥
रूपिणश्चैवाऽरूपिणश्च अजीवा द्विविधा भवेयुः। अरूपिणो दशधोक्ताः रूपिणोऽपि चतुर्विधाः ॥
धम्मत्थिकाए तद्देसे तप्पएसे य आहिए। अहम्मे तस्स देसे य तप्पएसे य आहिए।
धर्मास्तिकायस्तद्देशः तत्प्रदेशश्चाख्यातः। अधर्मस्तस्य देशश्च तत्प्रदेशश्चाख्यातः॥
૫. ધર્માસ્તિકાય અને તેના દેશ તથા પ્રદેશ, અધમસ્તિકાય
અને તેના દેશ તથા પ્રદેશ,
आगासे तस्स देसे य तप्पएसे य आहिए। अद्धासमए चेव अरूवी दसहा भवे॥
आकाशस्तस्य देशश्च तत्प्रदेशश्चाख्यातः। अध्वासमयश्चैव अरूपिणो दशधा भवेयुः ॥
૬. આકાશાસ્તિકાય અને તેના દેશ તથા પ્રદેશ તથા એક
અધ્વાસમયકાળ) – આ દસ ભેદ અરૂપી અજીવના होय छे.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org