Page Text
________________
૯૭૪૮ યોજન ૧૨ કળા જેટલી છે. અગાઉ જોઈ ગયા તે મુજબ વ્યાસ ધરાવતો ચોથો અંતર્લીપ આવે છે. ત્યાંથી ૭૦૦ થોજનના દક્ષિણ ભારત વર્ષની ઉત્તર-દક્ષિણ લંબાઈ ૨૩૮ યોજન ૩ કળા અંતરે ૭૦૦ યોજનનો વ્યાસ ધરાવતો પાંચમો અંતર્લીપ આવે છે. જેટલી છે. દક્ષિણ ભરત ક્ષેત્રનો જે ભાગ લવણ સમુદ્રને અડીને ત્યાંથી ૮૦૦ યોજનાના અંતરે ૮૦૦ યોજનનો વ્યાસ ધરાવતો આવેલો છે તેની ગોળાઈ (ધનુપૃષ્ઠ) ૯૭૬ ૬ યોજન ૧ કળા જેટલું છઠ્ઠો અંતર્કંપ આવે છે. ત્યાંથી ૯૦૦ યોજનના અંતરે ૯૦૦ છે. દક્ષિણ ભરત ક્ષેત્રનું કુલ ક્ષેત્રફળ ૧૮,૩૫,૪૮૫ યોજન યોજનનો વ્યાસ ધરાવતો સાતમો અંતર્ધ્વપ આવે છે. અહીં દાઢા પૂરી જેટલું છે.
થાય છે. આ પ્રકારે આઠ દાઢાઓ પૈકી પ્રત્યેકની લંબાઈ ૮૪૦૦ ભરત ક્ષેત્રની મધ્યમાં આવેલા દીર્ઘ વૈતાઢય પર્વતની યોજન જેટલી છે. ઉત્તર-દક્ષિણ લંબાઈ પ0 યોજન છે અને પૂર્વ-પશ્ચિમ પહોળાઈ ૧૦૭૨૦યોજન ૧૧ કળા છે. દીર્ઘવૈતાઢ્ય પર્વતના પૂર્વ-પશ્ચિમ
વૈતાઢ્ય પર્વતનું સ્વરૂપ આવેલા જે ભાગો લવણ સમુદ્રને સ્પર્શે છે (બાહા) તેની લંબાઈ ૪૮૮ યોજન ૧૬ ૧/૨ કળા છે.
જંબૂદ્વીપમાં બે પ્રકારના વૈતાઢ્ય પર્વતો આવેલા છે: (૧) ઉત્તર ભરત ક્ષેત્રની લંબાઈ ઉત્તર-દક્ષિણ દિશામાં ૨૩૮
૩૪ દીર્ઘ વૈતાઢ્ય પર્વતો અને (૨) ૪ વૃત્ત વૈતાઢ્ય પર્વતો. ભરત યોજન ૩ કળા છે અને તેની પૂર્વ-પશ્ચિમ પહોળાઈ ૧૪,૪૭૧
ક્ષેત્ર, ઐરાવત ક્ષેત્ર અને મહાવિદેહ ક્ષેત્રની ૩૨ વિજયોમાં એકયોજન ૫ કળા જેટલી છે. ઉત્તર ભરત ક્ષેત્રનો જે કુલ ભાગ લવણ
એક એમ કુલ ૩૪ દીર્ઘ વૈતાઢ્ય પર્વતો આવેલા છે. તેવી જ રીતે સમુદ્રને સ્પર્શે છે તેની ગોળાઈ (ધનુપૃષ્ઠ) ૧૪૫૨૮ યોજન ૧૧
હિમવંત ક્ષેત્ર, હિરણ્યવંત ક્ષેત્ર, હરિવર્ષ ક્ષેત્ર અને રમ્ય ક્ષેત્રમાં કળા છે. ઉત્તર ભરત ક્ષેત્રનું ક્ષેત્રફળ ૩૦,૩૨,૮૮૮ યોજન
એક-એક એમ ચાર વૃત્ત વૈતાઢ્ય પર્વતો આવેલા છે. આ રીતે જેટલું છે. ઉત્તર ભરત ક્ષેત્રમાં પૂર્વ-પશ્ચિમ નો જે ભાગ સમુદ્રને સ્પર્શ
જંબૂદ્વીપમાં કુલ ૩૮ વૈતાઢ્ય પર્વતો આવેલા છે. છે તેની લંબાઈ (બાહા) ૧૮૯૨ યોજન ૭ ૧/૨ કળા જેટલી છે.
વૃત્ત વૈતાઢ્ય પર્વતની ઊંચાઈ ૧૦૦0 યોજન છે અને ઉત્તર ભરત ક્ષેત્ર અને દક્ષિણ ભરત ક્ષેત્રની મધ્યમાં ૫૦
તેમનો આકાર નળાકાર જેવો છે. આ નળાકાર ભાગના પાયાની, યોજનની ઉત્તર-દક્ષિણ લંબાઈ ધરાવતો દીર્ઘ વૈતાય પર્વત આવેલો
મધ્ય ભાગની અને ટોચની પહોળાઈ પણ ૧૦૦૦ યોજન જેટલી છે. વૈતાદ્ય પર્વતની ઊંચાઈ ૨૫ યોજન જેટલી છે. તેનો પાયો
હોય છે. આ દરેક વૃત્ત વૈતાઢ્ય પર્વતની ટોચ ઉપર એક-એક ભવ્ય ૫૦ યોજન પહોળો છે, પણ ટોચના ભાગની પહોળાઈ ૧૦ યોજન
પ્રાસાદ આવેલો છે. આ પ્રાસાદની ઊંચાઈ સાડા બાસઠ યોજન છે જેટલી છે.
અને લંબાઈ-પહોળાઈ સવા એકત્રીસ યોજન છે. ભરત ક્ષેત્રની મધ્ય લોકની બરાબર મધ્યમાં એક લાખ યોજનની
મધ્યમાં દીર્ઘવૈતાઢ્ય પર્વત પૂર્વ-પશ્ચિમ દિશામાં ફેલાયેલો છે. આ પહોળાઈ ધરાવતો જંબૂદ્વીપ આવેલો છે. ભરત ક્ષેત્રના ઉત્તર છેડે
પર્વતની ઊંચાઈ ૨૫ યોજન છે અને ઉત્તર-દક્ષિણ લંબાઈ ૫૦ આવેલા લઘુ હિમવંત પર્વતની પૂર્વ તેમ જ પશ્ચિમ દિશામાં આવેલી છે
યોજન તેમ જ પૂર્વ-પશ્ચિમ પહોળાઈ ૧૦,૭૨૦ પૂર્ણાક બબ્બે દાઢો લવણ સમુદ્રમાં વિસ્તરેલી છે. તેવી જ રીતે ઐરાવત ક્ષેત્રની દક્ષિણે આવેલા શિખરી પર્વતની પણ બબ્બે દાઢો પૂર્વપશ્ચિમ દિશામાં લવણ સમુદ્રમાં અતિક્રમણ કરીને ફેલાયેલી છે. આ વૃત્ત વૈતાઢ્ય પર્વત રીતે કુલ દાઢાની સંખ્યા આઠ થાય છે. આ પ્રત્યેક દાઢ ઉપર સાતસાત ટાપુઓ આવેલા છે, જેને અંતર્લીપ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. આ રીતે જંબૂદ્વીપના કુલ ૫૬ અંતર્દ્રપોલવણ સમુદ્રમાં ફેલાયેલા છે.
લઘુ હિમવંત અને શિખરી પર્વતની દાઢા ઉપર જે પ્રથમ અંતર્કંપ છે તેનું અંતર જંબૂદ્વીપથી ૩૦૦ યોજન છે અને તેનો વ્યાસ પણ ૩૦૦ યોજન છે. ત્યાંથી ૪૦૦ યોજના અંતરે બીજો અંતર્કંપ આવે છે, જેનો વ્યાસ પણ ૪00 યોજન છે. ત્યાંથી ૫૦૦ યોજના અંતરે ૫૦૦ યોજનનો વ્યાસ ધરાવતો ત્રીજો
૧૦૦૦ યોજન અંતર્કંપ આવે છે. ત્યાંથી ૬૦૦ યોજનના અંતરે ૬૦૦યોજનનો
વિસ્તાર
૧૦૦૦ યોજન
ઊંચાઈ
જૈન ભૂગોળનું તર્કશુદ્ધ વિજ્ઞાન • ૧૬૭
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005111 |
| Book Title | Jain Bhugol nu Tarkshuddha Vigyan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Sanjay Vora |
| Publisher | Jambudvi Vignyan Research Centre |
| Publication Year | 2011 |
| Total Pages | 252 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 22 MB |