________________
૧૧૪
ગુજરાતી સાહિત્ય પરિષદ
નમસ્કાર ઝીલતા, મુખપર વિજયના આનંદની સ્મિતસુરખી રેલાવતા બેઠેલા જણાય છે. પર અંગનાઓ તેમના પર પુષ્પવૃષ્ટિ કરે છે; કુમારિકાઓ તેમને વધાવી લે છે; નગરજનો નમસ્કાર કરી કૃતકૃત્યતા અનુભવે છે; તે સમયે રાજાને આશીર્વાદ આપવા ઊભેલા આચાર્ય હેમચંદ્રના મુખેથી નીચેની પ્રશસ્તિ સરી પડે છે :
भूमि कामगवि स्वगोमयरसैरासिञ्च रत्नाकर मुक्तास्वस्तिकमातनुध्वमुडुप त्वं पूर्णमेम्भी भव । धृत्वा कल्पतरोदेलानि सरलैर्दिवारणास्तोरणान्याधत्त स्वकरैर्विजित्य जगतीं नन्वेति सिद्धाधिपः !!
અર્થાત “સિદ્ધરાજ પૃથ્વી જીતીને આવે છે. માટે હે કામદુઘા! તમે તમારા ગોમય રસથી ધરતીનું સિંચન કરો; સમુદ્ર ! તમે મોતીના સ્વસ્તિક રચે; અ ચંદ્ર તમે તમારા પૂર્ણ તેજથી પ્રકાશમાન થાઓ; અહે દિશાના ગજ ! તમે તમારી સૂઢોવતી ક૯પતરુનાં પાંદડાંનું તોરણ ધારણ કરે.”
આ અપૂર્વ સ્તુતિરચના સાંભળી સિદ્ધરાજના મુખ પર પરમ આનંદની રેખાઓ ઝળકી ઊઠે છે અને મુનિ તરફ તે પ્રેમળ અને કૃતજ્ઞ નમનમીટ માંડે છે.
વિજયની યશપતાકારૂપ ગણી, રાજમાતંગ પર બેસાડેલ વિદ્યાવિલાસી રાજા યશોવર્મા પણ આ શોભન ઉક્તિથી આશ્ચર્ય પામે છે અને ઘડીભર પિતે બંદીવાન છે એ ભૂલી જઈ મુનિ તરફ સમિત પ્રશંસાપૂર્વક જઈ રહે છે.
- પરમ ભટ્ટારક મહારાજાધિરાજ સિદ્ધરાજ જયસિંહની જય હે !'ની પ્રચંડ ઘેણુ વાતાવરણને વિદ્યુતચેતનાથી ભરી દે છે. પ્રજાના ઇતિહાસમાં એ પ્રસંગ ચિરસ્મરણીય બની રહે છે.
સિદ્ધરાજને છતમાં મળેલી માળવાની મહામૂલ્યવાન પુસ્તકસંપત્તિ નજર કરવામાં આવે છે. વિદ્વત્તાપ્રેમી રાજા એ વિપુલ જ્ઞાનભંડારને આશ્ચર્યચકિત થઈ જોઈ રહે છે. યશોવર્માની સરસ્વતી પૂજા માટે તેને અપ્રતિમ માન ઉત્પન્ન થાય છે. એટલામાં એક વ્યાકરણની પછી તરફ તેની નજર પડે છે. એ સંબંધી કાંઈક વિશેષ જાણવાની
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
