Page Text
________________
३४७ पुत्रादिमध्ये यद्यादेयवाक्यः स्यात्तत्रापि यद्यसौ कम्पमानदेहस्तदा अन्येन पुत्रादिना हस्ताद् गृहीतोऽन्यथा कम्पमानदेहत्वाद्भूमिपाताद्यनर्थान् लभते अवेपमानदेहश्चान्येनाधृतोऽपि पतनाद्यभावादगलल्लालो यदि ददाति तदा भिक्षा गृह्यतेऽन्यथा निषेधः ।१ ।
3 अप्रभु-पण्ड-वेपमान-ज्वरितांऽधाऽव्यक्त(=बाल) दायकेषु ददत्स्वग्राह्यं, ग्रहणे दोषाऽपवादौ ॥ ___'अपहुत्ति'। अप्रभुर्दीयमानभक्तादेरस्वामी भृतकादिस्तस्मिन् । अप्रभुत्वाद्दीयमानं तेन न कल्पत इत्यर्थः । स्वामिना तु तद्धस्तेन दाप्यमानं कल्पते एव ।२ । 'पंड'त्ति ।। पण्डो नपुंसकस्तस्मिन् दोषाश्चाभीक्ष्णं तद्धस्ताद्भिक्षाग्रहणेऽन्योन्याभिलाषादयः। स हि अतिपरिचयात् क्षोभणेन कामोत्कटकत्वात्साधोर्लिङ्गधावनादि कुर्यात्ततः कर्मबन्धः, सकृद्ग्रहणे च न तथादोषस्तथाऽहो एते नपुंसकादपि गृह्णन्ति इत्यादि लोके जुगुप्सा स्यात् । अपवादस्तु वर्द्धितचिप्पितमन्त्रोपहतोषध्युपहतऋषिशप्तदेवशप्तादिषु केषुचिदप्रतिसेविनपुंसकेषु ददत्सु भिक्षा ग्राह्या ।३ । 'वेविर'त्ति वेपमानः कम्पमानः વગેરે અનર્થો થાય. પરન્તુ હાથ બીજાથી ધરાયેલો હોવાથી એવા અનર્થો ન સર્જાય. સંયમ વગેરે ત્રણે વિરાધના યથા સંભવ જાણવી.
પણ જો એમનો દેહ અકમ્પમાન હોય ત્યારે બીજાથી પકડાયા ન હોય તો પણ દેય વગેરેના પતનનો અભાવ હોવાથી એના હાથે ગ્રાહ્ય છે. તથા જો એમના મોઢામાંથી લાળ પડતી ન હોય તો એમના હાથે અપાતી ભિક્ષા ગ્રાહ્ય છે. અન્યથા નિષેધ જાણવો.
• અપ્રભુ, પણ્ડ, વેપમાન, પવરિત, અંધ અને “અવ્યક્ત =
બાળ દાચકના હાથે અગ્રાહ્ય છે, ગ્રહણમાં દોષ અને અપવાદ છે (૨) “પદુ = “પ્રભુ તમન' = અપાતાં ભક્તાદિ દ્રવ્યના સ્વામી નહિ એવા નોકર-ચાકર વગેરેના હાથે અપાતું હોય તે અગ્રાહ્ય છે. એટલે કે તેઓમાં અપ્રભુપણું = સ્વામિપણાનો અભાવ હોવાથી તેઓ દ્વારા અપાતું દાન કલ્પતું નથી.
(દોષો :- અહીં ટીકાકારે દોષની ખાસ કોઈ વાત કરી નથી છતાંય એવું લઈ શકાય કે અસ્વામી હોવાથી એમનાથી અપાયેલું એ અદત્તાદાન થાય. એના માલિક એમની ઉપર અને સાધુ પર પણ રોષે ભરાય. સાધુ કે નોકરાદિને માર મારે. નોકરને કાઢી મૂકે. પગાર કાપી લે વગેરે.)
અપવાદ :- સ્વામી જો તેઓના = અપ્રભુના હાથે અપાવે તો તે કલ્પ જ છે. (૩) “પંs = “gus? તમ” = નપુંસકના હાથે અગ્રાહ્ય છે.
દોષો :- વારંવાર તેમના હાથથી ગ્રહણ કરવામાં પરસ્પર કામની અભિલાષા વગેરે થાય. અતિપરિચયના કારણે નપુંસક સાધુને ક્ષોભ પમાડવા દ્વારા, ક્ષોભ = સામેવાળો અકાર્ય કરવા આવે તો શરમથી ના ન કહી શકે અને કામની ઉત્કટતાથી સાધુનું તિધાવન = હલાવવું-દબાવવું વગેરે કરે, તેથી કર્મબંધ થાય. “અહો! આ સાધુઓ નપુંસકના હાથે પણ ગ્રહણ કરે છે” ઈત્યાદિ લોકોમાં જુગુપ્સા થાય.
અપવાદ :- એકવાર ગ્રહણ કરવામાં તેવા પ્રકારનો દોષ નથી. ૧. “વર્જિતઃ' = વીર્યઉત્પત્તિનું સ્થાન લિંગની નીચે રહેલ બે ગોળી છે એ ગોળીનો છેદ કરી
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004970 |
| Book Title | Pind Vishuddhi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kulchandrasuri, Punyaratnasuri |
| Publisher | Divya Darshan Trust |
| Publication Year | 2009 |
| Total Pages | 506 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 25 MB |