Page Text
________________
११४ सम्पद्यते तल्लेपत्रितयान्विता स्थालिका तदुपस्कृतभक्तं च पूति भवतीति भावार्थः। यदि चात्मयोगेन गृहस्थ्या निरवयवीकृत्य तस्य भाजनस्य तस्मिन्नेव दिने अपरापरेषु वा दिनेषु वारत्रयं जलेन प्रक्षालनं कृत्वा तत्र शुद्धमशनादि राद्धं तदा तत्कल्प्यमेव, तथा कल्पतेऽपूतीभूतं सच्छुद्धाशनादिग्रहणायोचितं स्यात् ।
म पूतिपात्रमपि कृतत्रिकल्पं कल्पते ' पात्रं पतद्गृहरूपं यतिभोजनोपकरणविशेषः। कीदृशं सदित्याह कृता निवर्तितास्त्रयः कल्पाः जलप्रक्षालनानि यस्य तत् कृतत्रिकल्पं । अङ्गुल्यादिना सम्प्रोच्छ्य वारत्रयं जलेन प्रक्षालितं सदित्यर्थोऽयं च पात्रकाश्रितः पूतिन्यायो यथारूपं सर्वेष्वप्यविशोधिकोटिभेदेषु ज्ञेयस्तथा सर्वोऽप्यविशोधिकोट्याहारोऽकल्प्य एव विशोधिकोट्याहारस्त्वात्मार्थितः कल्पत इति च ज्ञेयमिति गाथार्थः ।।३६ ।। હોય તે પિતર' = તપેલી. તેને ૩ વાર ધોયા વિના એમાં જ રાંધ્યું તેને એક લેપ કહેવાય. તે એક લેપવાળા ભાજનમાં જ ૩ વાર ધોયાવિના તેમાં જ બીજીવાર શુદ્ધ = સાધુના ઉદેશવિના પોતાના માટે ભોજન રાંધ્યું. આ બીજો લેપ થયો, એજ પ્રમાણે ત્રીજીવાર રાંધે એટલે ત્રીજો લેપ થાય અર્થાત બીજીવારના પણ એ શુદ્ધભોજનને ખાલી કરીને = ખાવા વગેરે ઉપયોગમાં લઈને, એજ ભાજનમાં પાછું શુદ્ધ ભોજન રાંધે એ ત્રીજો લેપ. તે પછીના ચોથા લેપમાં પૂતિ ન થાય. એટલે કે ત્રણ લેપવાળા ભાજનમાંજ ફરી ચોથીવાર રાંધે ત્યારે પૂતિ ન થાય. (યાદ રહે - “શેષ' = પ્રથમ વાર આધાકર્મીના લેપથી ખરડાયેલ અને “વરન્ટિ' = બાકીના બેવાર પૂતિથી ખરડાયેલ)
ભાવાર્થ આ થયો કે, આધાકર્મના પાક પછી, આધાકર્મ જેમાં રાંધ્યું હોય તેમાં પોતાના માટે ત્રણવાર ભોજન રાંધે, એટલે કે ત્રણવાર ખરડાયેલ = લેપવાળી બને છે. તેવા પ્રકારના ત્રણ લેપથી યુક્ત તપેલી અને તેમાં રાંધેલું ભોજન એ પૂતિ બને છે.
હવે જો ગૃહસ્થ પોતાના માટે, નિરવયવી કરેલ = દાણા વગર બિલકુલ સાફ કરેલ તે ભાજનને તે જ દિવસે અથવા બીજા-ત્રીજા દિવસે ત્રણવાર પાણીથી સાફ કરીને તેમાં શુદ્ધઅશનાદિ રાંધે, તો તે ‘પ્પ' = ‘ત્પતે = કથ્ય જ છે. એટલે કે પૂતિદોષ નીકળી જવાથી = અપૂતિરૂપ બનેલ તે શુદ્ધઅશનાદિ ગ્રહણમાટે ઉચિત બને છે.
• પૂતિવાળું પાત્ર પણ ત્રણકલ્પ થયાબાદ કહ્યું છે ... આમ દાતુના ભાજનસંબંધી પૂતિ અને મધ્ય-અકથ્ય-વિધિની વાત થઈ.
‘પાય' = “પાત્ર' = સાધુને વાપરવામાટે ઉપકરણવિશેષ, એટલે કે પાડ્યુ. તે પાત્રુ કેવું? તે કહે છે, ‘તિખ્ત' = કૃત્રિવેન્દ' = ત્રણવાર પાણીથી ધોવાયેલું પાડ્યુ. એટલે કે આંગળી વગેરે દ્વારા ઘસીને ૩ વાર પાણીથી ધોવાયેલું પાડ્યુ. આવું પાત્રુ પૂતિરહિત કહેવાય છે. સારાંશ જે પાત્રમાં આધાકર્મગ્રહણ કર્યું હોય, એ પાત્રુ પૂતિદોષવાળું બન્યું. તેને આંગળી વગેરેથી ઘસીને ૩ વાર પાણીથી સાફ કરાય એટલે એ પાત્રુ પૂતિરહિત બને છે. આવુ પૂતિરહિત પાત્રુ વાપરવું કલ્પ છે એમ જાણવું.
આ પાત્રાસંબંધી પૂતિન્યાય યથાયોગ્ય સર્વ અવિશોધિકોટિભેદોમાં જાણવો. તેમજ બધાજ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004970 |
| Book Title | Pind Vishuddhi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kulchandrasuri, Punyaratnasuri |
| Publisher | Divya Darshan Trust |
| Publication Year | 2009 |
| Total Pages | 506 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 25 MB |