Page Text
________________
भूयोऽपि लड्डूकचूादिकमग्नितापितगुडादिना मोदकदिरूपपर्यायान्तरेण कृत्वा प्रकरणोपयुक्तावशेषान् मुद्गादीन् वा पुनः संस्कृत्य, सचित्तजललवणप्रभृतिद्रव्यसम्मिश्रदध्यादिना कूरं करंबकतया वा कृत्वा चतुर्णामन्यतरस्मै दानाय सङ्कल्पयति, तदा कम्मौदेशिकस्य सम्भवः ।
॥ उद्दिष्टौदेशिकादीनां कल्प्याऽकल्प्यविधिस्स्थापनादोषभिन्नत्वं च ॥ अत्र चोद्दिष्टौद्देशिकादित्रये कल्प्याकल्प्यविधिरुच्यते । तत्र यावदर्थिकादीनां दातव्यमित्येवं दातुरविशिष्टे निर्देशे यतीनामपि मध्ये ग्रहणादुद्दिष्टौद्देशिकाख्यं प्रकरणोपयुक्तावशेषं यथास्थितमेव कूरादि दानायोद्दिष्टं गृहाबहिर्व्यवस्थाप्य दीयमानं यतीनामकल्प्यं स्वोचितारम्भाद् विभिन्नीकृत्य देयस्य दातुमभिप्रेतत्वात्तत्र च यत्यर्थमपि कीटकादिसत्वव्याघातसम्भवात् न तु स्थापनादोषात्तस्य भिन्नदोषत्वात् । अन्ये त्वाहुरुद्देशो(द्दिष्टो)देशदोषनिवर्त्तनात् स्थापनैव तेषां मतेन साध्वयाच्ञायामपि सा स्यादितीष्यते । एवं चोद्देशौ(द्दिष्टौ)देशिकस्य स्थापनायाश्चायं भेदो यथेदं साधुनाऽयाचिते, स्थापना तु याचिते स्यात् । तथा सर्व्वस्मिन्नत्र यावदर्थिकादीनां चतुर्णामप्यर्थाय सङ्कल्पः स्यात् स्थापनायां तु निर्ग्रन्थार्थमेव सङ्कल्पयति ।
उद्दिष्टौद्देशिकादि कदा कल्पते ? ' नवरमुद्देशौ(द्दिष्टौ)देशिकमिदं दातुर्दानभावे निवृत्ते कल्पते आत्मार्थत्वात् । यदा च गृहस्थानां
(૨) કર્મોદેશિક - જ્યારે ગુડપાકાદિથી યુક્ત ભાજનને ખાલી કરવા આદિ કારણે જ જમણવાર પત્યા બાદ ફરી વાર લાડવાના ચૂર્ણાદિને અગ્નિથી તપાવેલગોળઆદિથી લાડવાઆદિરૂપ પર્યાયાન્તર કરીને અથવા વધેલા મગઆદિને ફરી સંસ્કાર કરીને અથવા સચિત્ત પાણી, લૂણ વગેરે દ્રવ્યથી મિશ્રિત દહીં આદિની સાથે કૂર ભેળવી કરબ રૂપે કરીને યાવદર્થિકાદિ ચારમાંથી કોઈના પણ દાન માટે સંકલ્પ ત્યારે કર્ણોદેશિકનો સંભવ છે.
ઉદિષ્ટદેશિક વગેરેની કણ-અકલવ્યવિધિ • હવે ઉદિષ્ટદેશિકઆદિ ત્રણેયને વિષે કહ્ય-અકથ્યવિધિ કહે છે.
લગ્નાદિ પ્રસંગે જમણવાર પૂર્ણ થયાબાદ ભાત વગેરે દ્રવ્ય જે રીતે વધ્યા હોય = જે સ્વરૂપે વધ્યા હોય એજ રીતે = એજ સ્વરૂપે યાવદર્થિકાદિ ચારમાંથી કોઈને પણ દાન આપવાનો દાતા ઉદેશ કરીને, એટલે કે “આ અમુકને જ આપવું' એવો વિશેષ નિર્દેશ ન કરીને તે ભાત વગેરેના દાન માટે ઘરની બહાર તેને ગોઠવીને આપે, ત્યારે યાવર્થિકાદિ ચારમાં સાધુઓનો પણ સમાવેશ થઈ જવાથી એ ઉદિષ્ટદેશિક બને છે. જે સાધુઓને અકથ્ય છે. કારણ કે ગૃહસ્થ દેયવસ્તુને સ્વોચિત આરંભથી અલગ કરીને યાવદર્થિકાદિ ચારમાંથી કોઈના પણ દાન માટે અલગ કાઢી હોવાથી તે વસ્તુને બહાર કાઢીને ઘરની બહાર ગોઠવવા નિમિત્તક કીટકાદિ = નાના-નાના જીવજંતુઓની હિંસા સ્વરૂપ આરંભના બાગી તે વસ્તુના લેનાર સાધુ પણ બનશે.
• ઉદિષ્ટદેશિક અને સ્થાપના વચ્ચે તફાવત છે ઉપરોક્ત કીટકાદિવધના કારણે ઉદિષ્ટદેશકની અકધ્યતા બતાવી છે, નહીં કે સ્થાપનાદોષના કારણે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004970 |
| Book Title | Pind Vishuddhi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kulchandrasuri, Punyaratnasuri |
| Publisher | Divya Darshan Trust |
| Publication Year | 2009 |
| Total Pages | 506 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 25 MB |