Magaj ane Gyantantu na Rogo

SR No.: 004950
Original Sutra Author: N/A
Author: Sudhir V Shah
Publisher: Chetna Sudhir Shah
Publication Year: 2010
Total Pages: 314
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 12 MB

Page 86

૬૯
લકવો (પેરેલિસિસ) - Stroke
નળી ૬૦-૭૦% જેટલી અવરુદ્ધ જણાય તો ડી.એસ.એ. અથવા એમ.આર.એ. જેવી ઍન્જિઓગ્રાફી દ્વારા તેની ખાતરી કરવામાં આવે છે. ઍન્જિઓગ્રાફીમાં જો આ લોહી લઈ જતી નળીઓ ૭૦%થી વધારે પ્રમાણમાં અવરોધાયેલી માલૂમ પડે તો અનુભવી ન્યુરૉસર્જન કે વાસ્ક્યુલર સર્જન પાસે કેરૉટિડ નળી પર સર્જરી કરી અવરોધ દૂર કરવામાં આવે છે. કેરૉટિડ એન્ડ આર્ટરેક્ટમી નામે ઓળખાતી આ સર્જરી આપણે ત્યાં હજી પરદેશ જેટલી પ્રચલિત નથી પણ હમણાંથી તેનો વ્યાપ વધતો જાય છે અને તેનાં પરિણામો સારાં છે. તેનું જોખમ ૧થી ૨ ટકાથી વિશેષ હોવું જોઈએ નહીં. બાયપાસ સર્જરીને બદલે જેમ હૃદયમાં ઍન્જિઓપ્લાસ્ટી થાય છે તેમ ઘણા કેસોમાં હવે કેરૉટિડ એન્જિઓપ્લાસ્ટીએ ઍન્ડઆર્ટરેક્ટમી સર્જરીની જરૂરિયાત ઓછી કરી નાખી છે. સ્ટેન્ટ સાથે એન્જિઓપ્લાસ્ટી કરવાથી લાંબા સમય સુધી લકવાથી બચી શકાય છે.
આમ દવા, ઑપરેશન, કસરત અને લકવો થવાનાં કારણો શોધી તેની સારવાર (દા.ત., બ્લડપ્રેશર, ડાયાબિટીસ) એમ વિવિધ સંયોજનોથી જ લકવાનો તાકીદનો તેમ જ કાયમી ઉપચાર થઈ શકે છે. વિશેષમાં આવા દર્દીનું માનસિક, સામાજિક, આર્થિક અને વ્યવસાયિક એમ વિવિધ રીતે યોગ્ય પુનઃસ્થાપન થાય તો જ સારવાર સંતોષકારક થઈ ગણાય.
જે દર્દીને લકવા પછી હાથ, પગ કડક થઈ જાય (સ્પાસ્ટિસીટી) અને અંગો અમુક જ સ્થિતિમાં જકડાઈ જાય (fixed postion) એવા દર્દીને સખત કસરત, અંગો ઢીલાં કરવાની દવાઓ (લીયોરીસાલ, ટીઝાનીડીન, બેન્ઝોડાયાઝપીન) યોગ્ય માત્રામાં આપી શકાય. હાથ અને પગના વિશિષ્ટ પ્રકારના પટ્ટા (splint) વાપરી શકાય. વિશેષમાં બોટુલીનમ ટોક્સીન (બોટોક્સ | ડિસ્પોર્ટ) નામનાં અતિ આધુનિક ઈંજેક્શન ચોકસાઈપૂર્વક ગણેલી માત્રામાં (યુનિટ્સ), જે તે સ્નાયુમાં અનુભવી ન્યુરોલોજિસ્ટ પાસે લેવાથી ચોક્કસપણે ફાયદો થાય છે, જે પછી કસરત દ્વારા અંગોને શિથિલ બનાવી હજુ પણ વધારે સારો ફાયદો મેળવી અંગોને મહદ્અંશે કાર્યરત