________________
૨૧૬
મગજ અને જ્ઞાનતંતુના રોગો બેચાર દિવસથી માંડી બે ચાર અઠવાડિયાં સુધીમાં આવું થતું જોવા મળે છે. કેટલાક દર્દીઓમાં ઝણઝણાટીની તકલીફ નથી હોતી.
મગજમાંથી નીકળતા અમુક જ્ઞાનતંતુઓને જયારે અસર થાય છે ત્યારે દર્દીના ચહેરાના સ્નાયુઓ (એક યા બંને બાજુના) કામ કરતા નથી. અવાજમાં ફરક પડી જાય છે, ખોરાક ગળે ઉતારવામાં તકલીફ થાય છે. પાણી પીતાં નાક વાટે પ્રવાહી બહાર આવી જાય છે અને શ્વાસોચ્છવાસમાં તકલીફ પડી શકે છે. દસ ટકા દર્દીઓને શ્વાસોચ્છવાસની તકલીફ થાય છે, જે જીવનને જોખમમાં મૂકી શકે છે. એવા દર્દીઓને ‘વેન્ટિલેટર' દ્વારા કૃત્રિમ શ્વાસોશ્વાસ આપવાની જરૂર પડે છે.
આ રોગનાં અન્ય લક્ષણોમાં હૃદયના ધબકારાની અનિયમિતતા જોવા મળે છે. ક્યારેક બી.પી. ઘટી જાય અથવા વધી જાય, અથવા અતિશય પરસેવો વળી જાય છે. લોહીમાં સોડિયમનું પ્રમાણ ઘટી પણ શકે છે. દર્દી સંપૂર્ણપણે ભાનમાં હોય છે અને ક્વચિત્ કોઈ કોઈ દર્દીઓને ઝાડો-પેશાબનો કંટ્રોલ જાળવવામાં પણ તકલીફ પડે છે પણ આવું ભાગ્યે જ બને છે. આ રોગ AIDP Sensory, AMAN, AMSAN, MMN એવાં અલગ-અલગ પ્રકારો છે. રોગનું નિદાનઃ
ઉપરોક્ત લક્ષણો ધરાવતા દર્દીની ચેતાતંત્રની પ્રાથમિક તપાસમાં રોગના નિદાનને સમર્થન આપતી કડીઓ મળી શકે છે જેમાં મુખ્યત્વે ટેન્ડન જફ” (સ્નાયુના છેડા પર હથોડી મારવાથી સ્નાયુ ખેંચાઈને જ-આંચકો ઉત્પન્ન થતો હોય છે તે) આ રોગમાં નાબૂદ થઈ જાય છે. સ્નાયુઓ ઢીલા પડી ગયા હોય છે, હાથપગની ચામડી બહેરી થઈ નથી હોતી.
બીજી તપાસમાં દર્દીની કમરમાંથી પાણી ખેંચી તપાસ કરવામાં આવે છે. તે પ્રવાહીની તપાસ કરતાં તેમાં પ્રોટિનનું તત્ત્વ (ખાસ કરીને lg G)વધેલું જણાય છે જ્યારે કોષોમાં કોઈ ફરક જણાતો નથી.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
