________________
પચીસમા ભવઃ નદનશજાની
થા
Br
નરવિક્રમ તા મરણને પાસે આવતું જોઈ, દુઃખમાંથી છુટકારા થશે એ આશાએ ત્યાંને ત્યાં જ પડી રહ્યો. પરંતુ પેલા હાથીએ તા તેને ઊંચકી પેાતાની પીઠ ઉપર મેસાડયો. એટલે અમાત્યવર્ગ તથા નગરજતાએ તેને જ્યાભિષેક કર્યો. એક ભાજી આ સુભાગ્ય, અને બીજી બાજુ તરત જ અનુભવેલું દુર્ભાગ્ય એ તેને અનુભવ સાથે યાદ લાવી લાવી ભવિતવ્યતાની વિચિત્રતા વિચારીને નરવિક્રમ હેરાન હેરાન થઈ જવા લાગ્યા.
“હવે. એક વખત શ્રી સામતભદ્ર નામે સંત વિચરતા વિચરતા તે નગરમાં આવી પહોંચ્યા. વિતથી કંટાળેલે અને સ્રીપુત્રની દુર્દશા વિષે કશે। નિણુંય ન કરી શકતા નર્રાવક્રમ રાજા તેમનાં દર્શને ગયા. તેમના સાન્નિધ્યમાં રાજાને કાંઝંક શાંતિ પ્રાપ્ત થઈ; જાણે ત્યાં સર્વ દુ:ખાનું નિવારણુ મૂર્તિમત હાજર જ રહેતું ન હોય ! રાજાના ચિત્તની સ્થિતિ એવી હતી કે બીજો કાઈ ધર્મોપદેશ તેને કામ આવી શકે તેમ નહેતા. જ્યાં સુધી ચિત્તમાં ચિંતાને ખટકા વિદ્યમાન હોય, ત્યાં સુધી કાઈ પણ ધર્મારાધનમાં ફ્સાહ શી રીતે પ્રવતે ? તા પણ તે સતપુરુષના કહેવાથી જ રાજાએ તેમને સમાગમ પ્રફુલ્લ ચિત્તે સેવવા માંડયો. ખરું કહ્યું છે કે, સંતપુરુષના સહવાસમાં ત્રિવિધ તાપ નાશ પામે છે. એના અથ એ નથી:કે, સંતપુરુષ પેાતાના પ્રભાવથી કર્યાંના નિયમને ટાળી આપે છે; તેઓ તો હતાશાથી જ રૂંધાઈ જતા પુરુષાર્થને આશા દ્વારા સચેત કરી આપે છે, અને એ રીતે કમના નિયમને જ આધારે દુષ્કર્મને હઠાવે તેવું કે મારે તેવું નવું સત્કર્મો કરવાનાં દ્વાર ઉધાડી આપે છે. પરંતુ આ તે। પછીથી ગેાઠવેલી લીલ થઈ; સંતપુરુષનું સાન્નિધ્ય તા આવી કશી દલીલ કે સમજ પ્રેર્યાં વિના જ આશાના અને ઉત્સાહના એવા કાઇ અદ્ભુત પ્રવાહ વહેવરાવી દે છે કે, ગમે તેવું શૈાકાતુર તથા