________________
૧૩
ગળિયા બળદ
સારા મળઢવાળા વાહનમાં એસીને જનાર વટેમાર્ગુ વિષમ જંગલ પણ પાર કરી જાય છે; તે પ્રમાણે (શુભ) ચેગરૂપી વાહનમાં બેસનાર સંસારને એળગી જાય છે. પરંતુ જેના વાહનમાં ર્આળયે ખળદ જોડેલે હેાય છે, તે તેને મારી-મારીને થાકી જાય છે, અને તેને પરાણા પણ ભાગી જાય છે—કેટલાક હાંડુ તા તેને પૂછડે મટકુ ભરે છે અથવા તેને વારંવાર પરાણા ગાચે છે—પરંતુ પરિણામમાં કાં તે તે બળદ સાંબેલ ભાગી નાખે છે, અવળે માર્ગે દાડે છે, પસાભેર પડી જાય છે, એસી પડે છે, ગબડી જાય છે, ઊંચે ઊછળે છે, ઠેકડા મારે છે, શતાથી જીવાન ગાય તરફ દાડે છે, કપટથી માથું નીચે રાખી પડી જાય છે, ગુસ્સે થઈ પાછા વળે છે, મરી ગયા હાય તેમ સ્થિર ઊભા રહે છે, અચાનક વેગથી દાડે છે, રાશને તેાડી નાખે છે, ધૂંસરું ભાગી નાખે છે, કે ફૂંફાડા મારતા છૂટી જઈ, પલાયન કરી જાય છે.
એ જ પ્રમાણે કુશિષ્યા પશુ કરે છે. ગગ નામના એક શાસ્ત્રનુ આચાર્યના શિષ્યા એવા ગળિયા બળદ જેવા હતા. તે આચાય કહેતા કે, મારા શિષ્યા ધરૂપી વાહનને જોડતાં જ ભાગી પડે છેઃ તેમાંના કેટલાકને ઋદ્ધિના ગવ છે, કેટલાક રસલેાલુપ છે, કેટલાક એશઆરામી છે, તેા કેટલાક ક્રોધી, કેટલાક ભિક્ષાના આળસુ, કેટલાક અપમાનભીરુ, અને કેટલાક અકડાઈવાળા છે. કેટલાકને હું હેતુઓ અને કારણા સહિત