________________
શ્રી મહાવીર કથા એક દહાડો સરખી ઉમરના કુમાર સાથે વર્ધમાન વિશાલી નગર બહાર ઉલ્લા-વનેમાં આમલીપીમળીની રમત રમતા હતા. તેવામાં જે વૃક્ષ ઉપર વર્ધમાન ચડ્યા હતા, તે વૃક્ષ ઉપર એક ભયંકર સર્પ ચડવો; અને થડે વીંટળાઈ ફૂંફાડા મારવા લાગ્યો. બધા કુમારે વર્ધમાનની જોખમભરેલી સ્થિતિ જોઈ ગભરાયા. પરંતુ વર્ધમાને તે ભય કે ત્રાસ પામ્યા વિના તે સાપને પકડી-વીંછને દૂર ફગાવી દીધે. ત્યાર બાદ ફરી રમત શરૂ થઈ. મોટપણે એકાંત-નિર્જન-વિકટ જંગલમાં હજારે ઝેરી-હિંસ પ્રાણુઓ વચ્ચે અધરાત-મધરાત જરા પણ ભય-ચિંતા વિના વિચરનાર તપસ્વીની એ નિર્ભયતાનું બીજ આપણને બાળપણથી જ દેખાય છે.
બીજો પ્રસંગ અપહરણને હતા. બધા કુમારે એવી રમત રમતા હતા કે તેમાં જે જીતે તે બીજાની પીઠ ઉપર બેસે, અને ઊંચકનારે જીતનારને અમુક સ્થાન સુધી ઊચકીને લઈ જાય. એ રમતમાં એક અજાણ્યો માણસ વર્ધમાનનું હરણ કરી જવાની બુદિથી ભળ્યો, અને વર્ધમાનથી હારતાં તેમને પીઠ ઉપર બેસાડી નાસવા લાગ્યો. બધા તેની દાનત સમજી ગયા. પણ શું થાય? સામાન્ય બાળક તે આવે પ્રસંગે ચીસાચીસ કરી મૂકે અને અસહાયપણે રડવા લાગે. પણુ વર્ધમાને ઉપર રહ્યા રહ્યા જ પિતાના પ્રબળ હાથ વડે તે દુષ્ટને એવી તો થપાટ લગાવી કે, પેલે ઊંચે ઊંચે થઈ દેડતા હતા તે જાણે ઉપરના મારથી જમીનમાં પેસી ગયે હોય તેમ બેવડ વળી ગયો, અને વર્ધમાનની નમ્રપણે માફી માગતે રવાના થઈ ગયો ! કથાકાર કહે છે, એ રીતે પરીક્ષા કરવા આવેલા તે દેવે જ પછી વર્ધમાનની વીરતા જોઈને તેમને પહેલવહેલા “મહાવીર' તરીકે સંબોધ્યા. ભવિષ્યમાં
૧. તે રમતનું નામ “તિ સક” હતું.– વિશેષાવશ્યક ભાષાંતર.
