________________
લોભ કૃમિરાગ સમઉ, જિમ બાબરફૂલદ્વીપવાસી લોક રક્તિઇ કરી પટ્ટકૂલ રંગઇ તે રંગ કિમઇ ન ઊતરઇ, અગ્નિહિ બાલ્યા હૂતાં રાખ તે તે રાતી હુઈ આગિઇ કરી રંગ ન જાઇ, તિમ જે લોભ મરણાંતિઇ ન ઊતરઇ તે કૃમિરાગ સમઉ. એ ઇસિ પરિઇ સોલકષાય-નઉ સ્વરૂપ કહિઉ.
હવઇ નવ નોકષાય-નઉ સ્વરૂપ કહઇ છ0 – હાસ્ય, રતિ, અરતિ, ભય, શોક, જુગુપ્સા, પુરુષવેદ, સ્ત્રીવેદ, નપુસંકવેદ એ નવ નોકષાય કહી. હાસ્ય તે કહી – જીવ પ્રતિઇ કિસઇ કારણઇ કરી અથવા કારણ પાખઇ જે હાસઉ આવઇ તે હાસ્યમોહનીય. રતિ તે કહીઇ – જીવ-હૂિઇ કિસીઇ વસ્તુ ઊપરિ અથવા કેણઈ સ્થાનકિ જં મનિ પ્રમોદ હુઈ તે રતિમોહનીય. અરતિ તે કહી – જે જીવ-હૂઇ કિસીઇ વસ્તુ00 અનિષ્ટ પામીઇ અથવા અનિષ્ટ સ્થાનકિ મન-નઉ ઉગ હુઇ તે અરતિમોહનીય. શોક તે કહીઇ – જેણઈ કર્મિઇ અભીષ્ટ-નઇ વિયોગિ કરી શોક ઊપજઇ તે શોકમોહનીય. ભય તે કહીઇ – જે સકારણ અથવા નિઃકારણ ભય ઊપજિ તે ભયમોહનીય. ofજુગુપ્સા તે કઇ – જે કાંઇ બીભત્સ વસ્તુ દેખી સૂગ કરઇ, નિંદઇ, થુંકઇ તે જુગુપ્સાહનીય. પુરુષવેદ તે કહીઇ – 102જેણઈ કર્મિ કરી સ્ત્રીસંભોગ ઊપરિ વાંછા ઊપજઇ તે પૃવેદ. સ્ત્રીવેદ તે કહીઇ – જે પુરૂષ ઊપરિ અભિલાષ તે સ્ત્રીવેદ. નપુંસકવેદ તે કહીઇ – જેણઇ કર્મિ પુરૂષઈ સ્ત્રીઇ બિહુઇ ઊપરિ રાગ 03 તે નપુંસકવેદ, પુરુષવેદ તે તૃણદાહ સરીખઉં. જિમ તૃણ બલત વહિલઉ ઓફલાઇ તિમ પુરૂષ-હૂઈ કામ સેવતાં કામ વહિલઉં જિ નિવઇ થોડીવેલાંઈ ઇચ્છા 104ઉપશમઇ. સ્ત્રીવેદ તે કોઊ સમાન. જિમ કોઉ બલતી ઘણી 105 વેલા રહઇ. અનઇ જિમ-જિમ હલાવીઇ તિમ-તિમ ઘણલે ઘણેર 299 લોભ તે રક્તપાડસૂત્રના રંગ સરીખઉં. જિમ રાતા પાડસૂત્ર - નઉ રંગ કિઇ ન
જાઈ, અગ્નિ બલિયાં થિકાં રાખ તેહુ ને રાતી હુઈ, આગિહિ કરી પટ્ટસૂત્ર-નઉં રંગ
ન જાઇ તિમ જે લોભ મરણાંતિઇ ન જાઇ તે પટ્ટકૂલ રંગ સમઉ કહી. Li00 વસ્તુ ઊપરિ કણહ સ્થાનકિ મનોદ્વેષ ઊપજઇ તે. Pl/I0l-Laioiદુગછા Pl/102-Paimજે સ્ત્ર ઊપરિ અભિલાષ. PI/103 ઊપરિ વાંછા હોઈ | La103 ઊપરિ ભોગેચ્છા તે. Lan04-P1/104ઇચ્છા નિવર્નઇ. Pl/105 બલતી તતકાલ ન ઓફલાઇ, પુહરિ બિ પુહરિ, ઓફલાઇ અનઇ કો જિમ.
નવતત્વ પ્રકરણ બાલાવબોધ
- ૧૯૭
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org