________________
( જલનેતિ)
લાભ :
જલનેતિ નાસિકા સાફ કરવા માટેની અત્યંત સરળ યૌગિક ક્રિયા છે.
આ અભ્યાસ કરવાથી શ્વસનક્રિયા સારી રીતે થાય છે. આખા દિવસ દરમ્યાન નાસિકામાં જે ધૂળના કણ અને કફ જામી જાય છે તે સહેલાઈથી સાફ થઈ જાય છે. શરદી, સાયનસ, આંખ-નાક તથા ગળાના દોષો, ટૉન્સિલ, મોતિયો, માથાનો દુખાવો, અનિદ્રા, થાક, માઈગ્રેન, દમ, નિમોનિયા, બ્રોંકાઈટિસ, ક્ષયરોગ તથા ચહેરામાં લકવાની બીમારીઓ ઉપર કાબુ મેળવી શકાય છે. વિધિ :
નેતિના લોટામાં એક ચમચી સાફ મીઠું નાખી, સાધારણ ગરમ પાણી લોટામાં ભરો. ઉકડુ આસનમાં પંજા ઉપર ટેકો લઈ બેસો. પાણીનો લોટો ડાબી (Left) હથેળીમાં મૂકો. લોટાના પાતલી નળીવાળા ભાગને ડાબા (Left) નસકોરમાં ગોઠવો. માથાને થોડું જમણી તરફ વાળો, જેથી પાણીને બીજા નસકોરાથી નીકળવામાં સરળતા રહે. મોટું ખોલી, બહુ જ ધીમે ધીમે લાંબા ઊંડા શ્વાસ લો, જેથી પાણી જમણા નસકોરામાંથી બહાર નીકળશે. આમ અડધો લોટો ખાલી થયા પછી, બીજા નાકથી એવી જ રીતે કરો.
સમય :
જલનેતિનો પ્રયોગ સવારે નાસ્તા પહેલા અથવા ભોજનના ત્રણ કલાક પછી કરવામાં આવે છે. જલનેતિ કર્યા પછી ભસ્ત્રિકા ક્રિયા કરી. નાકને બિલકુલ સાફ કરવું. જેથી નાક કે કપાળનું બધું જ પાણી બહાર નીકળી જાય.
આ ક્રિયા કર્યા પછી અડધો કલાક સુધી કંઈપણ ખાવું-પીવું નહીં. આ ક્રિયા દરરોજ કરી શકાય પરંતુ તે પહેલાં યોગ્ય જાણકાર વ્યક્તિના માર્ગદર્શન હેઠળ શીખી લેવી જોઈએ.
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org