________________
મામૂર્તિ
નથી. પાન તે ખાઈશ ને ? લે, તારું મુખ ખેલ, અને આ પાન ખાઈ લે.”
રાણીએ પણ હાથ લંબાવતાં કહ્યું : “લે, મહારાજ, તમે પણ આ તુરછ દાસીને હાથનું પાન ખાઈ લે ને !” રાજાના મોઢામાં પાનબીડું મૂકતાં જ રાણું ખડખડાટ હસી પડી.
રાજાએ ઘૂંકવા માટે પિતાનું મુખ ઝરૂખામાંથી બહાર કાઢ્યું સ્વી જે એમની નજર રસ્તા પર જતા એક ગી ઉપર પડી.. ખુલ્લે માથે અને ઉઘાડા પગે બળબળતા તાપમાં તેઓ ધરતી પર નજર રાખીને ચાલ્યા જતા હતા. એમનું શરીર ભવ્ય હતું. એમના રમે રેમમાંથી તપનું તેજ નીતરી રહ્યું હતું. મોટા મસ્તક પરના વાંકડિયા વાળ હવામાં લહેરાતા હતા. યોગીનું શરીરસૌષ્ઠવ જોઈને જ મનમાં એ પ્રશ્ન ઊઠતો હતો કે શા કારણે આ મહા–માને. સંસારની મોહમાયા ત્યાગી દીધી હશે ? યુવાવસ્થામાં તેઓ આટલા મોટા ત્યાગી શી રીતે બની શક્યા છે ?”
| મુનિને જોતાં જ મહારાણીના હૃદયમાં વર્ષો પુરાણું યાદ જાગી ગઈ, “મારે પ્રિય ભાઈ પણ આવો જ હતું ને ? ધન્ય છે એ ભાઈને કે જે ભરયુવાનીમાં જ આ રીતનું તપ તપ હશે. જ્યારે ધિક્કાર છે મને, કે જે એની જ ભગિની હોવા છતાં આ પ્રમાણે હું વિષયાસક્ત છું. કયાં તેનું પ્રકાશમય જીવન અને કયાં મારું આ અંધકારભર્યું જીવન. એ જેટલી ઉચ્ચ કક્ષાએ છે, તેટલી જ અધમ કક્ષાએ હું છું. આમ વિચારતાં વિચારતાં તેની આંખોમાંથી અમૃ બિંદુ સરી પડ્યાં.
રાજા બોલ્યા : “પ્રિયે! ક્યાં સુધી ત્યાં જતી રહીશ? મારા
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org