________________
ભિક્ષાચરી કલ્પ:
૩૫૩
वा उवज्झायवेयावच्चेण तवस्सिगिलाणवेयावच्चेण खुडएणं वा अवंणजायएणं ॥२४०॥
અર્થ : વર્ષાવાસમાં રહેલા નિત્યજી ભિક્ષુને ગોચરીના સમયમાં આહાર માટે અથવા પાણી માટે ગૃહસ્થનાં કુળ તરફ એક વખત નિકળવાનું કપે છે અને એક વખત પ્રવેશ કરવાનું કલ્યું છે. સિવાય કે તેમના આચાર્યની સેવાનું કારણ હોય, ઉપાધ્યાયની સેવાનું કારણ હોય. તપસ્વી કે રેગી સંતની સેવાનું કારણ હોય, જેમની દાઢી, મૂછ અથવા બગલમાં કેશ ન આવેલા હોય એવા લધુ (બાળ) શ્રમણ અને શ્રમણીઓની સેવાનું કારણ હોય અર્થાત્ જે તેમાંથી કઈ કારણ વિદ્યમાન હોય ત્યારે એકથી અધિક વાર પણ ભિક્ષાને માટે જવાનું કલ્પ છે. મૂલ્ય:- वासावासं पज्जोसवियाणं चउथभत्तियस्स भिक्खुस्स अयं एवइए बिसेसे जं से पाओ निक्खम्म पुवामेव वियडगं भोच्चा पेच्चा पडिग्गहगं संलिहिया संपमज्जिया, से य संथरिज्जा कप्पइ से तदिवसं तेणेव भत्तटेणं पज्जोसवित्तए, से य नो संथरिज्जा एवं से कप्पइ दोच्चं पि गाहावइकुलं भत्ताए वा पाणाए वा निक्खमित्तए वा पविसित्तए वा ॥ २४१॥
અર્થ: વર્ષાવાસમાં રહેલા ચતુર્થ ભક્ત (એક ઉપવાસ) કરવાવાળા ભિક્ષુને માટે એ વિશેષતા છે કે તે ઉપવાસ પછી સવારની ગોચરીને માટે નીકળીને પ્રથમ વિકટક (સ્પષ્ટ-શુદ્ધ) અર્થાત નિર્દોષ ભેજન કરીને અને નિર્દોષ પાણી પીધા પછી પાત્ર સાફ કરીને જોઈને જે તેટલાં જ આહારપાણીથી નિર્વાહ થઈ શકતો હોય તે તેટલાંજ ભેજન–પાણી લઈને ચલાવે. જે તેટલાથી નિર્વાહ ન થઈ શકતો હોય ત્યારે તેને ગૃહપતિના કુળ તરફ બીજી વખત પણ નીકળવાનું અને પ્રવેશ કરવાનું ક૯પે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org