________________
૧૭૨
કલ્પસૂત્ર ભયંકર અટ્ટહાસ્ય કર્યું, ૨૫ જેથી આખે વનપ્રાંત કંપી ઊઠ્યો પરંતુ મહાવીર તે એની માફક અચલ અને અકંપ ઊભા રહ્યા. તેણે હાથીનું રૂપ બનાવ્યું, દંત પ્રહાર કરવા છતાં અને પગથી રગડવા છતાં પણ તે અચળ રહ્યા. યક્ષે પિશાચનું વિકરાળ રૂપ બનાવીને તીક્ષ્ણ નખ અને દાંત મહાવીરના અંગમાં ભરાવ્યા છતાં પણ તેમના મનમાં રોષ ન આવ્યો. મોઢામાંથી સીસકારા પણ ન નીકળ્યા. તેણે સર્પ બનીને જોરથી ડંસ દીધે તે પણ મહાવીર ધ્યાનભંગ ન થયા. અંતે તેણે પોતાની દિવ્ય દેવશક્તિથી તેમના આંખ, કાન, નાક, સિર, દાંત, નખ અને પીઠમાં ભયંકર વેદના ઉત્પન્ન કરી. એવા પ્રકારની એક વેદનાથી પણ સાધારણ પ્રાણી તરફડીને તત્ક્ષણ મૃત્યુને પામે છે. ૨૬ ત્યારે મહાવીર તે બધી જાતની વેદનાઓને શાંત ભાવથી સહન કરતા રહ્યા. રાક્ષસી–બળ મહાવીરના આત્મબળ આગળ પરાસ્ત થઈ ગયું. તેની ધીરજ ખૂટી ગઈ. પ્રભુની અદ્ભુત તિતિક્ષા જોઈને તે ચકિત અને ચંભિત થઈ ગયો. અંતે હારીને મહાવીરના ચરણોમાં ઢળી પડયો, “ભગવાન! મારો અપરાધ ક્ષમા કરે! મેં આપને ઓળખ્યા નહિ આ રીતે તે વિનમ્ર બનીને પ્રભુની સ્તુતિ કરવા લાગી ગયા. -—* ભગવાનનાં સ્વપ્ન:
એક મુહર્ત રાત્રિ અવશેષ રહેતાં ભગવાનને તે રાત્રે નિદ્રા આવી ગઈ ૨૨૭ ત્યારે તેમણે દશ સ્વપ્નો જોયાં. ૨૮ (1) હું એક ભયંકર તાડ જેવા પિશાચને મારી રહ્યો છું. (૨) મારી સામે એક સફેદ પુષ્કોકિલ (પુરૂષ કેયલ) ઉપસ્થિત છે. (૩) મારી સામે એક રંગબેરંગી પુરસ્કોકિલ ઉપસ્થિત છે. (૪) બે રત્નમાળાઓ મારી સન્મુખ છે. (૫) એક ત ગોકુળ મારી સન્મુખ છે. (૬ એક વિકસિત પદ્મ સરોવર મારી સામે સ્થિત છે. (૭) હું તરંગોથી ઊછળતા મહાસમુદ્રને મારા હાથે તરીને પાર કરી ગયો છું. (૮) જાજવલ્યમાન સૂર્ય આખા વિશ્વને આલોકિત કરી રહેલ છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org