________________
૧૩૫
ગર્ભના સ્થિર થવાને કારણે શાક
મહારાજા સિદ્ધાર્થે આ સાંભળ્યું. તે પણ દોડીને મહેલમાં આવ્યા. મહારાણીની આવી દયાજનક દશા જોઈને તેમની આંખોમાંથી પણ આંસુ સરી પડ્યાં, છતાં પણ ધૈર્ય ધારણ કરીને કહ્યું: “મહારાણી! ગભરાઓ નહિ, ધીરજ રાખે, બધું ઠીક થઈ જશે. અધીરા બને નહિ. મૂલ્સ :
तए णं सपणे भगवं महावीरे माऊए अयमेयारूवं अज्झत्थियं पत्थियं मणोगयं संकप्पं समुप्पण्णं विजाणित्ता एगदेसेणं
અર્થ: તે પછી શ્રમણ ભગવાન મહાવીર, માતાના મનમાં ઉત્પન્ન થયેલ આ જાતના વિચાર, ચિંતન અભિલાષારૂપ મનોગત સંકલ્પને જાણીને પિતાના શરીરના એક ભાગને હલાવે છે.
વિવેચનઃ ભગવાને અવધિજ્ઞાનથી માતા પિતા અને પરિજનોને વિહળ થયેલા જોયા અને વિચાર્યું.
किं कुर्म: ! कस्य वा ब्रूमो ? मोहस्य गतिरीदृशी । ___ दुषेर्धातोरिवास्माकं, दोषनिष्पत्तये गुणः ।।
“અરે! આ શું બની ગયું. મેં તે માતાના સુખને માટે આ કાર્ય કર્યું હતું તેને બદલે ઊલટાનું આ દુઃખનું કારણ બની ગયું. મોહની ગતિ ઘણી વિચિત્ર છે. જેવી રીતે “દુષ” ઘાતુને ગુણ કરવાથી “દેષ થાય છે તેવી જ રીતે મેં સુખને માટે જે કાર્ય કર્યું તેથી ઊલટું દુઃખ જ પેદા થયું. આવો વિચાર કરીને તેમણે શરીરને એક ભાગ હલાવ્યો. મૂત્ર :
तए णं सा तिसला खत्तियाणी हट्टतुट्ठ जाव हियया एवं क्यासि-नो खलु मे गब्भे हडे जाव नो गलिए, मे गम्भे पुटिव नो एयइ इयाणिं एयइ त्ति कटु हट्ठतुट्ट जाव एवं वा વિફા ૧૦ |
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org