________________
ભગવાનના પૂર્વભવ બધે વૃત્તાન્ત અશ્વગ્રીવને કહી દીધું હતું. અશ્વગ્રીવ અત્યન્ત ક્રોધાયમાન થઈ બન્ને રાજકુમારોને મરાવી નાખવાને તેણે નિશ્ચય કર્યો.
અશ્વગ્રીવે તું ગ્રીવ ક્ષેત્રમાં શાલિ ધાન્ય (ચેખા)ની ખેતી કરાવરાવી અને થોડા વખત પછી પ્રજાપતિની પાસે દૂત મોકલ્યો. દૂતે આદેશ સંભળાવ્યો. કે “શાલિના ખેતરમાં એક કૂર સિંહે ઉપદ્રવ મચાવ્યું છે, ત્યાં રખેવાળાને તેણે મારી નાખ્યા છે. આખું ક્ષેત્ર ભયભીત બની ગયું છે તેથી તમે જઈને સિંહથી શાલિક્ષેત્રની રક્ષા કરો.” પ્રજાપતિએ પુત્રોને કહ્યું: “તમે દૂતની સાથે જે દુર્વ્યવહાર કર્યો તેના ફળ સ્વરૂપે, વારે ન હોવા છતાં આ આદેશ આવ્યો છે.'
પ્રજાપતિ પોતે શાલિક્ષેત્ર તરફ પ્રસ્થાન કરવા લાગ્યા. પુત્રોએ પ્રાર્થના કરી – “પિતાજી! આપ રોકાવ, અમે જઈશું” આમ કહી તેઓ બને ત્યાં તુંગગિરિના શાલિક્ષેત્રમાં ગયા અને ત્યાં જઈ ખેતરના રક્ષકોને પૂછયું: બીજા રાજાઓ અહીં કઈ રીતે કેટલા સમય સુધી રહે છે? ખેડૂતોએ કહ્યું “જ્યાં સુધી શાલિ-ચોખા) પાકતા નથી ત્યાં સુધી ચતરંગિણી સેનાના પડાવ નાખીને અહીં રહે છે અને સિંહથી રક્ષા કરે છે.” જ ત્રિપૃષ્ઠ કહ્યું -- “મને તે સ્થાન બતાવો કે જ્યાં તે નવ હાથનો કેસરીસિંહ રહે છે.” રથ પર આરૂઢ થઈને સશસ્ત્ર ત્રિપૃષ્ઠ ત્યાં પહોંચ્યા. સિંહને જગાડ અને લલકાર્યો. સિંહ પણ આળસ મરડી ઊઠ અને મેઘગંભીર ગર્જનાથી પર્વતનાં શિખરને કંપાવતે બહાર નીકળે. ત્રિપૃષ્ઠ વિચાર્યું કે આ પાદચારી પગે ચાલે છે અને અમે રથારૂઢ છીએ, તે શસ્ત્રરહિત છે અને અમે શસ્ત્રોથી સુસજજ છીએ. આ સ્થિતિમાં આક્રમણ કરવું ઊંચત નથીઆ વિચાર કરીને તેઓ રથથી નીચે ઊતરી ગયા અને શસ્ત્રો પણ ફેંકી દીધા."
- સિંહે વિચાર્યું “આ વજા (મહા) મૂર્ખ લાગે છે. પહેલાં તે એકલે મારી ગુફા ઉપર આવ્યો છે. બીજુ રથમાંથી નીચે ઊતરી ગયું છે અને ત્રીજુ શત્રે ફેંકી દીધાં છે. હવે એક ઝપાટામાં જ આને ફાડી નાખું” આમ વિચારી તે ત્રિપૃષ્ઠ ઉપર તૂટી પડશે. ત્રિપૃષ્ઠ પણ ઊછળીને પૂરી શક્તિ સાથે (પૂર્વે કરેલા નિદાન અનુસાર) તેનાં જડબાને પકડ્યાં અને
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org