________________
લબિ તણા ભંડાર તું વિચાર કર કે જો કર્મનો ક આત્મા ન હોય તો કર્મ ગ્રહણ કોણ કરે? જડ પદાર્થોમાં તો ચેતના હોતી નથી, તેથી તે કર્મને ગ્રહણ કરતા નથી. અજ્ઞાન દશામાં જીવ વિભાવ દશામાં હોવાથી કર્મનો કર્તા છે અને તેથી તેને કર્મબંધ થાય છે. આત્મા જો કેવળ અસંગ હોય તો તેને તે પવિત્ર દશાનું દર્શન કેમ ન થાય ? આત્મા સ્વભાવે અસંગ છે, પણ વર્તમાનમાં કર્મથી રાસાએલો છે. સર્વ કર્મનો નાશ થતાં તે મુક્ત બને છે.
“स ऐष विगुणो विभुर्न वध्यते संसरति वा मुच्यते मोचयति वा न वा ऐष बाह्याभ्यंतरं वा वेद."
આવા વેદપદથી તેં માની લીધું છે કે આત્માને કર્મનો બંધ નથી, તો પછી તેણે મોક્ષનો પુરૂષાર્થ શા માટે કરવો?
આ વેદપદનો અર્થ મેં બંધ, મુક્તિ, નથી તેવો કર્યો છે. પણ એનો અર્થ એ પ્રમાણે નથી. વળી શુભાશુભ કર્મો વડે સુખ-દુખ ભોગવવાં પડે છે તેવાં વાક્યો વાંચી તું સંશયમાં પડ્યો છે.” સ છેષ - તે આત્મા વિગુણો - વિગુણ રહિત
- સર્વ વ્યાપક છે न बध्यते
- શુભાશુભ કર્મબંધરહિત સંસતિ વા - સંસારમાં પરિભ્રમણ કરતો નથી न मुच्यते - આત્મા કર્મથી મુકાતો નથી. બંધ હોય તો મુક્તિ
સંભવે ને? ન મોવતિ વ - આત્મા કર્મનો કર્તા ન હોવાથી તે કોઇને કર્મથી
મુકાવતો પણ નથી. નવા છેષ વહિઑતર વાવેઃ – આ આત્મા પોતાનાથી ભિન્ન એવા મહાન અહંકાર વગેરે બાહ્ય સ્વરૂપને કે અત્યંતર પોતાના સ્વરૂપને જાણતો નથી. કારણ કે જ્ઞાન એ પ્રકૃતિનો ધર્મ છે, આત્માનો નથી. આથી
विभु
૫૭
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
