________________
લબ્ધિ તણા ભંડાર
મૈત્રકૃત વેદના દશ પ્રકારે છે.
શીતવેદના = અતિશય ઠંડી હોય છે. કોઈ મનુષ્ય હિમશિખર ઉપર શિયાળાની રાત્રીએ ખુલ્લા શરીરે બેસે અને ઠંડી લાગે તેનાથી અનંતગણી ઠંડી હોય, નારકીને જો ત્યાં બેસાડે તો તેને ગરમી લાગે.
ઉષ્ણવેદના અત્યંત ઉષ્ણતા હોય છે. વૈશાખમાસની ગરમીમાં ભારે ભઠ્ઠીમાં ખુલ્લા શરીરે માણસ બેઠો હોય તેના કરતાં પણ અત્યંત ગરમી હોય છે. નારકને ત્યાં બેસાડે તો તેને ઠંડક લાગે.
૧,૨,૩, નરકભૂમિઓ ઉષ્ણવેદના મુક્ત છે.
૪,૫, ઘણા નારક સ્થાન ઉષ્ણ અને થોડા શીત વેદનાવાળા હોય છે. પાંચમીમાં તેથી ઉલટું છે.
૬,૭, બંને શીત વેદના હોય છે.
સુધાવેદના = આ જીવોને ક્ષુધા એટલી તીવ્ર લાગે કે પૃથ્વીનું સઘળું ધાન્ય ભક્ષણ કરી જાય, દૂધના સમુદ્રો પી જાય. આ વેદના વૃધ્ધિ પામતી જ રહે પણ ખાવાના પદાર્થો મળે નહિ.
તૃષા વેદના = પૃથ્વી પરના સર્વ સમુદ્રોનું જળ પીવા જેવી તૃષા લાગે પરંતુ તેમનો કંઠ સદા સુકાતો રહે છે.
ખણજ = છરી જેવા પદાર્થોથી ખણે તો પણ શમે નહિ. પરાધીનતા = પરમાધામી દેવની આજ્ઞા ઉપાડવી પડે.
જવર = તેમના શરીર અત્યંત ગરમ અર્થાત અત્યંત પ્રમાણમાં જવર હોય તેવા ગરમ હોય છે.
દાહ = શરીરમાં સદા બળતરા રહ્યા કરે
ભષ=વિભંગજ્ઞાન હોવાથી આગામી દુ:ખને જાણે અને પરમાધામી દેવોથી પણ ભય પામે, તથા અરસપરસ નારકોથી ભય પામે.
૧૨૪
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org