________________
શિશુવયનાં પરાક્રમો
વર્ધમાન બાળકે હવે શિશુવયમાં પ્રવેશ કર્યો હતો. રાજકુળનાં માનવો તેમને જોતાં રમાડતાં ધરાતાં જ નથી. રાજમહેલ બાળકનાં બાળસુલભ તોફાનોથી ગુંજતું હતું. બાળક એક છે પણ અનેકની દૃષ્ટિમાં વસેલો હતો. ભાવિમાં એકાંતમાં જનારો આ આત્મા શિશુવયમાં તો સ્વજનોથી વીંટળાયેલો છે. માતાપિતાના હર્ષની તો અવધિ જ નથી. સૌના ચિત્તમાં બાળ વર્ધમાને અજબનું સ્થાન લીધું હતું.
બાળસુલભ રમતોમાં પણ આ શિશુનાં પરાક્રમો કેવાં હતાં ? એકવાર આમલી-પીપળીની રમત ચાલતી હતી. સરખાં સરખાં બાળકોની જોડી જામી હતી. રમતની આગેવાની વર્ધમાન પાસે હતી. પણ કેવો ન્યાયયુક્ત વ્યવહાર હતો ! રમત બરાબર જામી હતી ત્યાં અચાનક એક વિષધર ફેણ ધરીને ઊભો. ફેણના ફૂંફાડા સાંભળી બાળકો ગભરાઈને ભાગ્યાં. પણ વર્ધમાનને તો પૂર્વે સાધેલી અહિંસાને કારણે નિર્ભયતા વરેલી હતી. વર્ધમાન સ્વસ્થતાથી સર્પની પાસે ગયા અને એક હાથે પૂંછડું અને બીજા હાથે મુખ પક્કીને દૂર મૂકી દીધો. જાણે કે એક સૂતરનું દોરડું દૂર કરી દીધું હોય, તેમ. પછી સ્વસ્થચિત્તે ઊભા રહ્યા. સર્પ તેમના સ્પર્શથી શું સમજ્યો હશે ? તે પણ શાંતિથી સ્વસ્થાને પહોંચી ગયો.
બાળમિત્રો વર્ધમાનની આ નીડર ચેષ્ટા જોઈ સાનંદાશ્ચર્ય પામ્યા. પુનઃ સૌ એકઠા થયા અને વર્ધમાન પાસેથી નીડરતા શીખ્યા.
વળી એકવાર કુતૂહલપ્રિય કોઈ રાક્ષસરૂપ દેવ આ બાળકના પરાક્રમની સામે પડ્યો. તેને એમ કે આવો નાનોઅમથો બાળક આ મારી રાક્ષસની વિકરાળ કાયા પાસે શું ટકી શકશે ? પોતે બાળરૂપ કરી બાળકની રમતમાં ભળી ગયો. અને રમત બરાબર જામી. જે હારે તે ઘોડો થાય, જીતે તે તેના પર સવારી કરે. દેવ સ્વયં હારી ગયો. વર્ધમાન જીતી ગયા. તેમણે ઘોડા પર સવારી કરી, પણ આ શું ? ઘોડો મટી તે તો રાક્ષસકાય કરી ઊંચો વધતો જ ગયો. જાણે અવકાશને
૬ હિતશિક્ષા
Jain Education International
For Private & Personal Use Only .
www.jainelibrary.org
