________________
રિદ્ધિસિદ્ધિ પ્રત્યે ચિત્તમાં ઈર્ષાગ્નિ ભભૂકી ઊઠ્યો, અને તે સૌધર્મેન્દ્રના આસનનો સ્વામી થવા મેદાને પડ્યો. બંને વચ્ચે યુદ્ધ ખેલાઈ ગયું. આખરે સૌધર્મેન્દ્રે પોતાનું વજ ચમર પર ફેંક્યું. અગ્નિની વરાળ ઓકતું તે વજ્ર ચમરની પાછળ પડ્યું. ચમર એ વજની તાકાત જાણતો હતો, તેના શ્વાસ અદ્ધર તોળાઈ ગયા. હવે બચવાની કોઈ શક્યતા ન હતી. તેથી તે ભાગ્યો. સીધો ધરતી પર ધસ્યો, અને ભગવાનના શરણમાં બેસી ગયો, ભગવાનને કહેવા લાગ્યો કે હું તમારે શરણે આવ્યો છું, મારું રક્ષણ કરો.''
ઇન્દ્રે જોયું કે હવે ચક્ર ભગવાનથી ચાર આંગળ છેટું હતું, ઇન્દ્રે તે તરત જ અટકાવી દીધું. એક તો ભગવાનના શરણાગતને મરાય નહિ અને વળી વજ્ર કદાચ ભગવાનના શરીરને સ્પર્શી જાય તો અશાતના લાગે. ઇન્દ્રરાજ તો ભગવાનના ભક્ત હતા. પછી ભગવાનને શા માટે આવા પ્રસંગોના કર્તા થવું પડે ? એમના નામમાત્રથી ભક્તોનાં કાર્ય થાય. શરણાગતને રક્ષણ સહજ મળે છે. તે વીતરાગદેવની વિશેષતા છે. ચમરને પ્રભુના ચરણમાં બેસવામાત્રથી રક્ષણ મળી ગયું. પ્રભુને ઇન્દ્રને કંઈ કહેવું ન પડ્યું. કોઈ શસ્ત્ર લઈ ચક્રને રોકવું ન પડે. એ જ વીતરાગદેવની વિશેષતા છે.
તે કાળે તે સમયે પુષ્પ નામે એક મહાન સામુદ્રિક હતો. તેના જ્યોતિષજ્ઞાનની કીર્તિ ચારે દિશામાં પ્રસિદ્ધ હતી. તેને પોતાના જ્ઞાનનો ગર્વ હતો.
એક વાર ભગવાન ગંગાકાંઠે વિહાર કરી રહ્યા હતા. તે સ્થળે પુષ્પ પણ આવી ચઢ્યો. તેની નજર ધરતી પર પડેલાં ભગવાનનાં ચરણોની રેખા પર પડી, તેને આનંદાશ્ચર્ય થયું. તેના જ્ઞાનમાં તેણે જોયું કે આ કોઈ સામાન્ય માનવચરચિહ્ન નથી, આ તો મહાન ચક્રવર્તીનાં ચરણચિહ્ન છે. પરંતુ સાથે બીજા કોઈના પગરવનાં ચિહ્ન ન જોયાં. તેથી વિચારમાં પડ્યો કે ચક્રવર્તી એકલા ના હોય, વળી આ ચિન્હો ખુલ્લા પગનાં છે. ચક્રવર્તી અને તેય પાદવિહારી !
હિતશિક્ષા * ૯૭
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org