Page Text
________________
સાથે સંયોગમાં આવે છે. મિથ્યાત્વ, અવિરતિ, કષાય, પ્રમાદ, યોગ તે આસ્રવ ના મૂળ છે. તેમાં મિથ્યાષ્ટિ-વિપરીતષ્ટિ તેનું ઉગમસ્થાન છે. મિથ્યા દેવ, કુગુરુ, કુધર્મની શ્રદ્ધા, સદેવ, સગુરુ, સતુધર્મમાં અશ્રદ્ધા, આત્મા અને દેહનો અવિવેક મિથ્યાદેષ્ટિના લક્ષણો છે. મિથ્યાદેષ્ટિ જીવ ધર્મ સમજીને જે જે શુભ ક્રિયા કરે છે તે બધી જ મિથ્યા પરિણામ આપે છે. એવો જીવ સદાચારી હોય તો પણ તે શુદ્ધ ધર્મને પામી શકતો નથી. સમ્યફદૃષ્ટિ જીવ શુદ્ધધર્મ પામે છે. ધ્યેયની દૃઢતા માટે શાસ્ત્રાભ્યાસ જરૂરી :
જગતના જીવ અજવાદિના ભેદ પ્રભેદ જ્ઞાન માટે અભ્યાસ જરૂરી છે. જ્ઞાનીનો યોગ ન મળે તો પ્રમાદ રહિત થઈ સત્ શાસ્ત્રનો આધાર લેવો. આત્મગુણને પ્રગટાવે તે સલ્ફાસ્ત્ર છે. જીવને તેવા અભ્યાસની રુચિ ન હોય ને શાસ્ત્રને ખોટા ઠરાવે તો તે મિથ્યાત્વ છે. તીર્થકરોની સતવાણીને ગણધરોએ ગૂંથી, શ્રુત કેવળીઓએ પ્રરૂપણા કરી, જ્ઞાની આચાર્યોએ તેનાં શાસ્ત્રો રચ્યાં અને લોક કલ્યાણ માટે શાસ્ત્ર ઉપદેશ કર્યો. આ શાસ્ત્રોમાં કેવળ સ્વમતિ કલ્પના ન હોય. પરમ વિતરાગની વાણીને લોકભોગ્ય કરનાર એવા જ્ઞાની આચાર્યોએ શાસ્ત્રો રચ્યાં તેનો શ્રદ્ધાપૂર્વક અભ્યાસ કરવાથી કર્મ અને ધર્મના રહસ્યને જાણી આત્માર્થી-સમ્યગુવાન જીવ પરિવર્તન લાવી શકે.
શાસ્ત્રાભ્યાસના પાંચ પ્રકાર બતાવ્યા છે. વાચના, પૃચ્છના, પરાવર્તના, અનુપ્રેક્ષા, ધર્મકથા.
વાચના-સરૂનો બોધ. પૃચ્છના-પ્રશ્નથી તત્ત્વનું સમાધાન મેળવવું. પરાવર્તના-પુનરાવર્તન કરે અને સમજ પ્રમાણે વર્તે. અનુપ્રેક્ષા-વારંવાર ભાવનાથી ભાવિત થાય. ધર્મકથા-જેનાથી ધર્મ પમાય તેવી અન્યોન્ય કથા કરે.
આ રીતે પંચવિધ સ્વાધ્યાય કરે તો જીવનની સમસ્યાઓનું સમાધાન પ્રાપ્ત થાય. ગૃહસ્થપણાના કર્તવ્ય કરવા માંથી પ્રમાદરહિત થઈ, નિરર્થક સમય વેડફી ન નાંખતાં આવી રુચિ કેળવવી. લોકોની વૃત્તિ ઉશ્કેરાય તેવી વિકથા કે ભાષણોમાં ન પડવું. તેમાં સ્વપર કોઈનું કલ્યાણ નથી. સમક્તિની ૧૮
સ્વરૂપ અવલોકન
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004901 |
| Book Title | Swarup Avalokan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Sunandaben Vohra |
| Publisher | Sunandaben Vohra |
| Publication Year | 2011 |
| Total Pages | 274 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 11 MB |