Page Text
________________
સાથે એકાકાર થઈ જાય છે. નિમિત્ત મળતા બિન ઉપયોગ દશામાં ગાઢ કર્મને નોતરી લે છે. સમકિતી જીવ એવા ઉદયકાળે ઊર્ધ્વ કર્મને ભોગવી દૂર કરે છે અને નવા કર્મને નોતરતો નથી. બંધનનો છેદ કેવી રીતે થાય તેનું સ્મરણ રાખવું. ક્ષયોપશમભાવને પ્રગટેલો રાખવો. તેના પ્રકાશથી તેની પરિણતિથી જીવ ઉદયકર્મના કાળે સમતાથી માર્ગ કરી લે છે. આ શ્રાવક ધર્મનો વિકાસ છે.
શાસ્ત્રમાં સમકિતીનું વર્ણન આવે, જીવ પોતાને સમકિતી માની લે તો ભ્રમ સેવાય. અનુભવે તે સિદ્ધ થવું જોઈએ. તો જ અર્ધપુદ્ગલ પરાવર્તનની મર્યાદામાં આવે. એકવાર સાચા પુરુષાર્થમાં લાગે પછી સહજ રીતે આગળ વધતા જવાય. દાન, શીલ, તપ ભાવ, ઉત્તમ પ્રકારે સેવે, ધ્યેય તો મુક્તિનું જ હોય. ધન ઉપાર્જન નીતિથી કરે, તો લેનાર અને આપનાર બંનેના ભાવ ઉત્તમ રહે. ભોગવાસના છોડી સદાચાર સેવવો. વ્યવહારમાં ઉચિત ધર્મને પાળવો. દયાને ધર્મનું મૂળ કાં, જીવને પરિભ્રમણના દુઃખથી છૂટવાની પોતાની દયા આવવી જોઈએ, તેમાંથી સર્વ જીવ પ્રત્યે સમભાવ પ્રગટે. ઈચ્છાનું વારણ થાય દાનાદિ કરીને પોતાના દોષો, અહમ્, ઈર્ષા ન ટળે તો લેનારનું શું ભલું થાય?
મિથ્યાત્વ મંદ પડે સમકિત સન્મુખ થવાય. મોહનીયકર્મના ઉદયે જીવ પરાધીન બની જાય છે. સાક્ષાત તીર્થકરનો યોગ મળે પણ ધર્મ ન પમાય. દર્શનમોહ કરતાં ચારિત્ર મોહનું જોર વધુ છે. મિથ્યાત્વભાવ હોય ત્યારે જીવે સંશોધન રાખ્યું હોય તો સમ્યગુભાવનો સંયોગ મળી રહે. મિથ્યાભાવ ટળવાનો પુરુષાર્થ થાય. આત્માને તારવો હોય તો દૈહિક સુખ પાછળ આટલા ફાંફાં શા માટે મારવા ? આવા ઊહાપોહથી મિથ્યાત્વ મોળું પડે છે. શુભ ભાવ વડે પ્રાથમિક નિર્જરા કરવાની છે. જ્ઞાનના ઉપયોગથી શુદ્ધ ભાવ ઉપજે અને સકામ નિર્જરા થાય.
સમકિત અને મિથ્યાત્વ જીવની જેમ અનાદિથી છે. મિથ્થામતિને સંસારભાવની મોકળાશ છે. બાહ્ય ક્રિયામાં સ્વચ્છંદ છે. ધાર્મિક ક્રિયામાં લોકેષણા છે. દેવો પાસે લૌકિક માંગ છે. આ સર્વ ક્રિયા મિથ્યામતિની છે. આત્માની અરુચિ તે અનંતાનુબંધી કષાય છે, તે સમકિતને રોકે છે. જીવને વિવેક જ થવા ન દે. અપ્રત્યાખાની કષાય જીવને બેહોશ રાખે છે. પ્રત્યાખાની
સ્વરૂપ અવલોકન Jain Education International
૧૫૧ www.jainelibrary.org
For Private & Personal Use Only
| SR No. | 004901 |
| Book Title | Swarup Avalokan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Sunandaben Vohra |
| Publisher | Sunandaben Vohra |
| Publication Year | 2011 |
| Total Pages | 274 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 11 MB |