Page Text
________________
વિકાસ તે આત્માની સેવા છે, તે જેમ જેમ વધે તેમ અવગુણનો સંગ છૂટે. અવગુણો કષાયથી ટકયા છે. કષાયોનો ઘેરાવો હશે તો અંતર-બાહ્ય બધી સાધના કષાયરૂપ થશે.
નિશ્ચયનયથી કોઈ માને કે આત્માશુદ્ધ છે. અન્ય પ્રયોજનમાં આત્માને કંઈ લેવા દેવા નથી. અને વર્તમાન રે દશા છે તેનો વિચાર ન કરે કે હાલ આ દેહ અને સંસાર કેમ મળ્યા છે? તેનો પોતે જ્ઞાતા, દ્રષ્ટા છે તે સ્વભાવગત સાચું છે, પણ સ્વભાવથી કયાં ચૂક્યો છે, તેનો વિચાર કરી જ્ઞાન માર્ગે જવાનું છે. પ્રમાદને કારણે અહિંસાદિ કેટલા રહ્યા છે? ત નજીકનો જે ધર્મ છે તે છોડી આગળ જશો તો મૂળ અહિંસાધર્મ છૂટી જશે. એકેન્દ્રિયાદિ સૂક્ષ્મ જીવોની જયણા રાખવી તે સારું છે. પણ જગતના પદાર્થોમાં સુખભાવ રાખી, તેનો સંક્ષેપ ન કર્યો તો જગતમાં થતી હિંસામાં તારો હિસ્સો રહેવાનો છે. કારણકે જીવને જગતના પદાર્થોમાં સુખનો ભાવ છે. - મિથ્યાષ્ટિ અને સમ્યગ્દષ્ટિના ઘરની વ્યવસ્થા અલગ હોય. બાહ્ય રીતે ઘર સરખાં લાગે. પણ જીવવાની કળા જુદી હોય. શ્રાવકને તો ઉપયોગ એ જ ધર્મ છે. જેણે ઘરમાં ઉપયોગને સ્થાન આપ્યું તેણે બહાર પણ ઉપયોગ વર્તે. વાદવિવાદથી તત્ત્વનો નિર્ણય નથી થતો. અનાગ્રહ બુદ્ધિથી સમયનો ઉપયોગ કરે, વિનિયોગ કરે તો સત્સંગ પામે. શક્તિ વિકસાવવા શકિત વાપરવી.
આ જીવનના સુખદુઃખ પૂર્વકર્મોને આધારિત છે. ભૂતકાળને જે ન સ્વીકારે તે વર્તમાનમાં શું કરે? આ લોકમાં પરલોકને આરાધે, ભોગવટો ભૂતકાળનો કરે તેથી વર્તમાનને ઓળખી શકે નહિ. જ્ઞાની ભગવંતો જે માર્ગે ગયા તે માર્ગને અનુસરવું. તેનું જીવન ઉપયોગી છે. એ માટે વર્તમાનમાં સમયે સમયે ઉપયોગ રાખવો અને પ્રમાદ રહિત થવું.
નવ તત્ત્વોમાં સંવર તથા નિર્જરા ક્ષાયિક સમકિત તરફ લઈ જનારા છે. તે આત્માના ગુણો છે. પુણ્ય પાપ આદિ આશ્રવો તેને બાધક તત્ત્વો છે. સમકિતમોહનીય ઉદયમાં હોય ત્યારે મિથ્યાત્વમોહનીય સત્તામાં પડયું રહે. આત્મા તત્ત્વાદિને જાણે પુલનો વ્યવહાર શુદ્ધભાવે કરે તો સુખદુઃખથી નિવૃત્ત થાય.
સ્વરૂપ અવલોકન Jain Education International
૧૩૯ www.jainelibrary.org
For Private & Personal Use Only
| SR No. | 004901 |
| Book Title | Swarup Avalokan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Sunandaben Vohra |
| Publisher | Sunandaben Vohra |
| Publication Year | 2011 |
| Total Pages | 274 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 11 MB |