________________
ख- परिशिष्टम
પ્રાચીન સમયથી પ્રચલિત છે એ વાત નીચે મુજબના ઉલ્લેખા ઉપરથી ફલિત થાય છે:——
જૈન આમિક સાહિત્યઃ—
ઉત્તરાધ્યયનસૂત્ર ( અ. ૨૨, શ્લા. ૧૨ )માં તેમજ નિશીથચૂર્ણિમાં ચરિંગણી ( ચતુરંગિણી ) વિષે નિર્દેશ છે.
રામાયણ:—
(१) नामदइयो गतो रामः प्रयातु चतुरङ्गिणी ( *વિજા૩, ૬૦ ૯૭, ો. રૂ) (२) बलेन चतुरङ्गेण स्वयमेत्य निशाचरम् (3) तद् भवांश्चतुरङ्गेण बलेन महता व्रतम (Sાવાદ, સ૦ ૨૭, મો. ર૭)
મહાભારતઃ–
(१) शकुन्तला च तदा भूमिचतुरङ्गबलान्विता (ચોળવે, અ. ૯, જો. (૭)
(२) महता चतुरङ्गेन बलेनागाद् युधिष्ठिरम (ઉદ્યોગપવ, અ. ૨, મો. ૨)
(3) चतुर्विधवलां भीमामकम्पां पृथिवीमिव (ઉદ્યોગપર્વ, અ. ૨૬૨, જો. ૨)
માહુ જાતક
વિવિધ જાતામાં ચતુરંગ સૈન્ય વિષે ઉલ્લેખ છે. એમાંનાં કેટલાંકના અત્ર નિર્દેશ કરવામાં આવે છેઃ-~~~
(૧) વૈજ્ઞતરજ્ઞાતા ( અંગ્રેજી અનુવાદ, ભા. ૬. પૃ. ૨૯૮. ) (૨) વહો જ્ઞાતા (ભા. ૨, પૃ. ૯૬; અં. અનુ. ભા. ર, પૃ. ૬૬) (૩) કૃષિવાદનજ્ઞાત (ભા. ૨, પૃ. ૧૦૨; અં. અનુ. ભા.૨. પૃ ૭૭-૭૧) (૪) ત્રુતિય-પહાવિજ્ઞાત (ભા. ર,પૃ. ૨૧૯;અં. અનુ. ભા. ૨,પૃ.૧૫૩) (૫) જ્ઞાતિમુલત્તાતTM (ભા. ૩,પૃ. ૨૭૮-૨૩૯; અં. અનુ ભા. ૩,પૃ.૧૫૭) (૬) આસન જ્ઞાતજ (ભા, ૭, પૃ. ૨૪૯; અં. અનુ. ભા. ૩, પૃ. ૧૬૧) (૭) મારચનાતજ (ભા. ૪, પૃ. ૧૨૫; અં અનુ. ભા. ૪, પૃ. ૮૦) (૮) ઝુરાત્તાતત્ત્ર (ભા, પ, પૃ. ૩૧૬; અં. અનુ. ભા. ૧, પૃ. ૧૬૨) (૯) સોન-ન૬નાતTM (તા. ૫, પૃ. ૩૧૯, અં. અનુ. ભા. ૧, પૃ. ૧૬૮)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
૨૩૯
૧૦
૧૫
૨૦
૨૫
૩૦
www.jainelibrary.org
