________________
૧૦૩
જિનસ્તુતઃ |
चतुर्विशतिका.
શ્લેકાર્થ શ્રીધર્મનાથની સ્તુતિ–
સંયમ વડે વશ કર્યું છે શરીરને જેણે એવા જેણે, સજજ કરવામાં આવે છે પૂજાને પ્રાદુર્ભાવ જેને વિષે એવી સમવસરણભૂમિમાં દયા વિષે હમેશાં કથન કર્યું છેદેશના દીધી છે, તે, ઉદય પામતે છે સ્નેહ જેને વિષે એવા સૌધર્મ (વાસી દેવીના પ્રણામ વડે પૂજાયેલ એવા (શ૪) ઈન્દ્રને પૂજનીય ધર્મ નામના (તીર્થંકર) (આપણને) સત્વર આનંદ આપે.”—પ૭
સ્પષ્ટીકરણ પદ્ય-ચમત્કાર–
આમાં તેમજ ત્યાર પછીનાં ત્રણ પદ્યમાં પણ એક જ પ્રકારનો શબ્દાલંકાર દૃષ્ટિ-ગેચર થાય છે અને તે એ છે કે પ્રથમ અને દ્વિતીય ચરણમાં તેમજ બાકીનાં બે ચરણોમાં પણ સાત સાત અક્ષરની પુનરાવૃત્તિ નજરે પડે છે. અર્થાત આ પદ્ય પદાંતસમસતાક્ષરપુરાવૃત્તિ” નામને યમક–વિશેષથી ઝળકી ઉઠે છે. આવા પ્રકારના યમક-વિશેષના દર્શન આ પદ્યમાં જ પ્રથમ થાય છે અને વળી આ યમક-વિશેષથી વિભૂષિત પદ્યોની સંખ્યા ચારની જ છે.
जिनवराणां विज्ञप्तिः
यदुदयमधिगम्य व्यापदानन्दमश्च. ___ जगदुपरतहिंसं व्याप दानं दमं च । ददतु पदमुरुश्रीतेजि नानाशयं तु પ્રતિમમિદ નોડ્યું તે વિના નારા 7 ૫૮
-मालिनी
टीका
ते जिनाः पदं-अवस्थानं प्रयच्छन्तु । किंविधं ? उरुश्रिया तेजयति यत् , येषामुदयमधिगम्य-प्राप्य जगदेवंविधं भवति । व्यापत्-विगता आपद् यस्मात् तत् । आनन्दं-हर्ष अञ्चत्-गच्छत् । उपरता-गता हिंसा यस्मात् तत् एवंविधं सत् व्याप-व्याप्तवत् । किं ? दानं दमं च (एतदुक्तं भवति) । नानाप्रकारा आशयाः-चित्तविशेषा यस्मिंस्तत् । तुशब्दश्चार्थे । प्रतिभयं-भयदं इह-लोके नाशयन्तु-अपनयन्तु ॥ ५८ ॥
ત્વથ यत्-उदयं अधिगम्य जगत् वि-आपत्, आनन्दं अश्वत्, उपरत-हिंसं (सत्) दानं दमं च व्याप, ते जिनाः उरु-श्री-तेजि, नाना-आशयं पदं तु ददतु, नः इह प्रतिभयं अघं नाशयन्तु ।
૧ ઓ પંદરમા તીર્થંકરની સ્થલ રૂપરેખા સ્તુતિ-ચતુર્વિશતિકા (૫૦ ૧૮૩)માં આલેખવામાં આવી છે.
२ भयं धनुचिहितो भागचिन्तनीयः।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org