________________
ચતુર્વિંશતિકા. टीका
सकलतीर्थकृतां चरणान् वयं प्रणुमः । किंविधान् ? कृतवतः । किं ! शरणान्वयंशरणप्रवाह असुमतां । सुरकृताम्बुजगर्भमेव निशान्तं गृहं येषां ते सुर० । “ शेषाद्विभाषा (a)” (સિદ્ધ૦ ૪૦ ૭, ૧૪૦ ૩, સૂ૦ ૭) કૃતિ (T) પ્રત્યયઃરવિસમાન-સૂર્યસમાન્ । અતઃ અપનેવ નિશા તથા અન્તા-વિન રાજાઃ || ૬ |
વ્ય:
૪
વયં સાજી-તીર્થરતા નુ-મતાં રાજા-અન્વયં ધૃતવત:, જી<-ત-ક્ષમ્યુન-૧ર્મ-નિરાન્તાજૂ, ધિ-સમાન, અધ-નિરાા-અતષ્ઠાન ચરળાનૢ પ્રભુમાં |
શબ્દાર્થ
મૃતવતઃ (મૂ॰ તથ7)=કરેલા.
અનુ=પ્રાણ,
અન્નુમતાં (મૂ॰ અનુમ1 )=પ્રાણીઓના.
રા=શરણ, અચાવ.
અન્વય=સંતતિ, પ્રવાહ. ગળાવયં=શરણની સંતતિને
તીર્થં=(૧) ચતુર્વિધ સંઘ; (૨) દ્વાદશાંગી; (૩) પ્ર
મ ગણધર. કરનાર. તીર્થંકૃત-તીર્થંકર, તીર્થપતિ. સાતીથતાં-સર્વ તીર્થંકરોના.
ચળાવ્ (મૂ॰ ચરળ )=પાદેને, ચરણોને. વયં (મૂ॰ ગમતૂ )=અમે.
(
[ ૨ શ્રીઅજિત
કૃત (ધા॰ )=કરેલ, રચેલ. અવુ-જલ.
અનુન=જલમાં ઉત્પન્ન થાય તે, કમલ. ગમ=મધ્ય ભાગ. નિશાત=ગૃહ.
સુતાયુનામનિરાન્તદાન-દેવ-રચિત ક્રમલોનો મધ્ય ભાગ છે ગૃહ જેનું એવા. વિ=સૂર્ય, સૂરજ. વિસમા=સૂર્યસમાન.
પ્રશુક્ષ્મ (ધા૦ ૩ )=સ્તુતિ કરીએ છીએ. નિશ=રાત્રિ, રાત.
Jain Education International
બન્ત=અન્ત આણનારા, વિનાશ કરનારા. નિશાતાન=પાપરૂપી રાત્રિનો અંત આણુનારા,
ફ્લેકાર્થ
જિતેશ્વરાની સ્તુતિ—
“ પ્રાણીઓના શરણની સંતતિને કરેલાં (અર્થાત્ અનેક ભવ્ય જીવા વડે આશ્રય લેવાયેલાં) એવાં, તથા દેવ-રચિત કમલને મધ્ય ભાગ છે ગૃહ જેનું એવાં, વળી સૂર્યસમાન અને ( અતએવ) પાપક્ષી રાત્રિના અંત આણનારાં એવાં 'સમરત તીર્થપતિએનાં ચરણાને અમે રતવીએ છીએ.'' દ્
૧ જિનેશ્વરનાં ચરણોની નીચે દેવતાઓ કમલ સ્થાપે છે એ અત્ર સૂચવવામાં આવ્યું છે. આ વા તની ભક્તામર-સ્તાત્ર (શ્લો॰ ૩૨) પણ સાક્ષી પૂરે છે. આ હકીકત ઉપર સ્તુતિ-ચતુર્વિશતિકા (પૃ૦ ૧૦૨ ) પણ પ્રકાશ પાડે છે.
૨ સમસ્ત તીર્થપતિઓથી ગત ચોવીસીના ચોવીસ તીર્થંકરો સમજવા એ તો દેખીતી વાત છે. છતાં પણ આ સંબંધમાં વિશેષ માહિતી જોઇતી હોય તો સ્તુતિ-ચતુર્વિશતિકાના પૃ૦ ૩૭-૩૯ તરફ દૃષ્ટિપાત કરો.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org