________________
આહત જીવન જ્યોતિ
કિરણ ૨૩ મું. ઉપધાન ભાગ ૧ લો મૂળચંદભાઈ ! આજે એ શું હતું? એ તમારો શેનો વરઘોડો હતો? એ વરઘોડાની
શોભા, એના સાંબેલાની સંખ્યા, તમારા મુનિવરોનો મોટો સમુદાય
અને હજારો માણસોની મેદની જોઈને હું તો સડક જ થઈ ગયો. મૂળચંદભાઈ જટાશંકરભાઈ! આજનો અમારો એ વરઘોડો ખરેખર અજબ હતો.
પણ હું તમને એક વાત પૂછું? રથની પાછળ કેટલી બધી સ્ત્રીઓ
માળાઓનો થાળ માથે મૂકીને ચાલતી હતી તે તમે જોયું હતું કે? જટાશંકર–હા, પણ મને એનું કાંઈ કારણ સમજાયું નહિ. મૂળચંદ –એ માળારોપણનો વરઘોડો હતો એથી એમાં માળાઓ હતી. આવતી
કાલે સવારે કેટલાક પુરુષોને અને કેટલીક સ્ત્રીઓને તેમના ભાઇઓ તરફથી માળા પહેરાવવાની ક્રિયા કરાશે. જેનું સૌથી વધારે ઘી હશે
તેને પહેલી માળા પહેરાવાશે. જટાશંકર–એવી માળા પહેરાવવાનો શો હેતુ છે? મૂળચંદ –સાંભળો. જેમ તમારામાં બ્રાહ્મણને જનોઈ આપવાની ઉપનયનક્રિયા
કરાય ત્યાર પછી જ તે ખરો બ્રાહ્મણ ગણાય છે, જેમ પારસીઓમાં કરતી આપ્યા પછી તે ખરો પારસી ગણાય છે, જેમ મુસ્લિમને સુન્નત કરાવ્યા પછી તે ખરો મુસ્લિમ ગણાય છે અને જેમ ખ્રિસ્તીઓમાં ખ્રિરતીને જલસંરકાર(baptism)ની ક્રિયા કરાયા પછી જ તે ખરો ખ્રિરતી ગણાય છે તેમ અમારામાં જે જૈને ઉપધાન વહન કર્યા હોય તેને માળા પહેરાવવાની ક્રિયા કરાય ત્યારે જ તે સાચો જૈન
ગણાય છે. જ્યાશંકર –ઉપધાન વહન કરવાં તે શું? મૂળચંદ –ઉપધાન એ એક જાતનું તપ છે અને એ તપ કરવું તે ઉપધાન
વહન કરવું એમ કહેવાય છે. ઉપ એટલે પાસે અને ધાન એટલે ધારણ કરવું એટલે કે ગુરુમહારાજની પાસે નવકારમંત્ર વગેરે અમુક અમુક સૂત્રોન વિધિ મુજબ અભ્યાસ કરવો તે “ઉપધાન છે. કદાચ પહેલેથી આ સૂત્રો એમ ને એમ શીખાયાં હોય તો પણ જેમ કોઈ મંત્ર સિદ્ધ કરવા માટે તેના ક૯૫ મુજબ અમુક સ્થિતિમાં અમુક સ્થળમાં અમુક આસને બેસી તેનો એક ચિત્તે જાપ કરવો જોઈએ તેમ અમુક અમુક સૂત્રોની વિધિપૂર્વક ગુરુના મુખથી
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org