________________
૧૦૧૪
અન્ય—અધિકાર.
[ ચતુ
કના ૧૦૩ ભેદ થાય છે. જેમકે ગતિના ચાર ભેદ છે:(૧) નરક, (૨) તિક્, (૩) મનુષ્ય
અને (૪) દેવ.
જાતિના પાંચ પ્રકાર છે:--(૧) એકેન્દ્રિય, (૨) દ્વીન્દ્રિય, (૩) ત્રીન્દ્રિય, (૪) ચતુરિન્દ્રિય અને (૫) ૫ંચેન્દ્રિય.
શરીરના પાંચ પ્રકાર છે:--(૧) ઔદારિક, (૨) વૈક્રિય, (૭) આહારક, (૪) તૈજસ અને (૫) કાણુ.
'ગોપાંગના (૧) ઔદારિક, (૨) વૈક્રિય અને (૩) આહારક એમ ત્રણ ભેદો છે,
બન્ધનના ૧૫ પ્રકારો :—(૧) ઔદારિક—ઓદાદ્ધિ, (૨) ઔદારિક-તેજસ, (૩) ઓદારિક-કા'ણુ, (૪) વૈક્રિય-વૈક્રિય, (૫) વૈક્રિય-તેજસ, (૬) વૈક્રિય-કાણુ, (૭) આહારકઆહારક, (૮) આહારક-તેજસ, (૯) આહારક-કાણુ, (૧૦) ઔદારિક-તૈજસ-ક્રામ`ણુ, (૧૧) વૈક્રિય—તૈજસ–કાણુ, (૧૨) આહારક-તૈજસ-કાČણુ, (૧૩) તૈજસ-તેજસ, (૧૪) તૈજસક્રાણુ અને (૧૫) કાણુ-કાણુ,
સઘાતનના પાંચ પ્રકાર છેઃ— —ઔદારિક, (૨) વૈક્રિય, (૩) આહારક, (૪) તૈજસ અને (૫) કાણુ,
સંસ્થાનના છ ભેદ છેઃ−(૧) સમચતુરસ, (ર) ન્યાષ, (૩) સાદિ, (૪) વામન, (૫) કુબ્જ અને (૬) હુણ્ડક
સહુનનના છ પ્રકારો છે:-(૧) વ-ઋષભ-નારાચ, (૨) ઋષભ-નારાચ, (૩) નારાચ, (૪) અનારાચ, (૫) કીલિકા અને (૬) સેવાત
સ્પના આઠ પ્રકાર છેઃ—(૧) મૃદું, (૨) ખર, (૩) ગુરુ, (૪) લઘુ, (૫) શીત, (૬) ઉષ્ણુ, (૭) સ્નિગ્ધ અને (૮) રૂક્ષ.
રસના પાંચ ભેદ છેઃ-(૧) તીખા, (૨) કડવા, (૩) કષાયલા, (૪) ખાટો અને (૫) મધુર, ગન્ધના એ ભેદો છે—(૧) સુગંધ અને (૨) દુર્ગંધ.
વષ્ણુના પાંચ પ્રકાર છેઃ——(૧) કાળા, (૨) લીલા, (૩) રાતા, (૪) પીળા અને (૫) સફેદ. આનુપૂર્વીના ચાર ભેદ છે:—(૧) નરક–આનુપૂર્વી, (૨) તિગ્–આનુપૂર્વી, (૩) મનુષ્યભાનુપૂર્વી અને (૪) દેવ–આનુપૂર્વી.
વિહાચેાગતિ એ પ્રકારની છેઃ—(૧) શુભ અને (૨) અશુભ.
શ્મા હકીકત વિશેષતઃ સમજાય તે માટે આ નામકમની પ્રકૃતિનાં લક્ષણાનું પ્રતિપાદન કરવામાં આવે છે. તેમાં ગતિ-નામમનું લક્ષણ એ છે કે—
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org